W sytuacji gdy pracownik ma dwa ważne orzeczenia, z których jedno wskazuje umiarkowany stopień niepełnosprawności, a drugie jej lekki poziom oraz występowanie choroby psychicznej, taka osoba może zostać zaliczona do 30-proc. wskaźnika zatrudnienia, który firma musi spełniać, aby udzielać obniżeń we wpłatach na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON).

Tak wynika z odpowiedzi udzielonej przez fundusz dla Ogólnopolskiej Bazy Pracodawców Osób Niepełnosprawnych (OBPON.org). Jest ona związana z wcześniejszym stanowiskiem przekazanym organizacji przez PFRON w sprawie dopłat do pensji.

OBPON.org zapytała bowiem na początku, czy pracodawca – w celu otrzymania wyższych subsydiów płacowych – może łączyć dwa ważne orzeczenia posiadane przez pracownika. Chodziło tutaj o przypadek, gdy na jednym orzeczeniu jest ustalony np. umiarkowany stopień niepełnosprawności, na który przysługuje 1350 zł dofinansowania, a na drugim lekki stopień (500 zł dopłaty), ale z symbolem 02-P oznaczającym chorobę psychiczną, która jako jedno z tzw. schorzeń szczególnych uprawnia do dodatkowych 900 zł wsparcia. PFRON wyjaśnił wtedy, że istnieje możliwość łączenia stopnia niepełnosprawności oraz schorzenia szczególnego z różnych orzeczeń przy ubieganiu się o dopłaty do wynagrodzeń.

Organizacja postanowiła więc zapytać, czy analogiczny sposób postępowania może być stosowany również w dwóch innych sprawach. Pierwszą z nich jest udzielanie ulg we wpłatach na PFRON.

Jest to o tyle istotne, że zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 100 ze zm.) jednym z warunków przyznawania obniżeń jest posiadanie przez pracodawcę 30-proc. wskaźnika zatrudnienia osób zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności lub umiarkowanego, jeśli orzeczono u nich: chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenia rozwojowe lub są niewidome.

PFRON informuje, że takie rozwiązanie jest dopuszczalne. Jak tłumaczy, występowanie schorzeń wymienionych w tym przepisie musi wynikać z orzeczenia, jednak nie musi to być to samo orzeczenie, na podstawie którego pracodawca wykazuje pracownika w stanie zatrudnienia osób niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym. W rezultacie może to być każde ważne orzeczenie – bez względu na określony stopień dysfunkcji zdrowotnej, o ile jego treść będzie uwzględniać, że u pracownika stwierdzono schorzenie wskazane w art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji.

Natomiast drugi przypadek, który OBPON.org. poruszyła w swoim pytaniu, dotyczył dokonywania wpłat na PFRON. Co do zasady do ich ponoszenia są zobligowane firmy, które nie osiągają 6-proc. wskaźnika niepełnosprawnych pracowników, ale może on zostać obniżony, jeśli firma zatrudnia osoby ze schorzeniami szczególnie utrudniającymi wykonywanie pracy. Katalog tych schorzeń zawiera rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 18 września 1998 r. (Dz.U. poz. 820 ze zm.), a należą do nich m.in.: choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane i choroby psychiczne. Również w tej kwestii odpowiedź PFRON jest pozytywna. Fundusz podkreśla, że potwierdzenie występowania schorzenia, które pozwala obniżyć wskaźnik zatrudnienia niepełnosprawnych pracowników, następuje nie tylko orzeczeniem, na podstawie którego pracodawca wykazuje pracownika w stanie zatrudnienia osób niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym, lecz także na podstawie innego ważnego orzeczenia, bez względu na określony stopień dysfunkcji zdrowotnej, pod warunkiem że z jego treści wynika, że podwładny ma wymienione w przepisach rozporządzenia schorzenie. ©℗