Zmieniły się przepisy dotyczące m.in. reklamy wyrobów medycznych. Czy to prawda, że tylko do końca czerwca tego roku w przekazach reklamowych takich wyrobów mogą występować lekarze lub stomatolodzy?

Tak, jednak dotyczy to wyłącznie tych reklam, które zaczęły być emitowane przed początkiem 2023 r. Wskazuje na to art. 143 ustawy o wyrobach medycznych. Z kolei przekazy, których rozpowszechnianie rozpoczęto od początku tego roku albo które dopiero są tworzone, są już objęte wieloma obostrzeniami.
Zgodnie z art. 55 ustawy o wyrobach medycznych nie będzie już możliwe reklamowanie wyrobów medycznych przez osoby, które mogą sugerować odbiorcy, że wykonują zawód lekarza. A zatem żaden aktor nie będzie mógł grać takiej roli. To nie wszystko. Reklama wyrobów medycznych nie może m.in.:
  • wykorzystywać wizerunku osób wykonujących zawody medyczne lub podających się za takie osoby albo przedstawiać osób prezentujących wyrób w sposób sugerujący, że wykonują taki zawód; pod tę definicję nie podlega np. kosmetolog, a także trycholog, niemający jednocześnie wykształcenia medycznego, nie są to bowiem profesje uznawane za zawód medyczny;
  • zawierać bezpośredniego wezwania dzieci do nabycia reklamowanych wyrobów lub do nakłonienia rodziców lub innych osób dorosłych do kupienia im reklamowanych wyrobów.
W praktyce oznacza to całkowite wyeliminowanie z przekazów reklamowych wyrobów medycznych lub usług świadczonych przy ich pomocy przez lekarzy, stomatologów, farmaceutów i innych specjalistów z dziedziny medycyny lub ochrony zdrowia.

Dla laika

Dodatkowo w świetle nowych przepisów reklama wyrobu kierowana do publicznej wiadomości musi być sformułowana w sposób zrozumiały dla laika. Zapis ten dotyczy także terminów medycznych i naukowych oraz przywoływania wyników badań naukowych, opinii specjalistów lub literatury specjalistycznej skierowanych w reklamie do innych odbiorców niż laicy. Profesjonalistami, według ustawy, są osoby wykonujące zawody medyczne, które posiadły specjalistyczną wiedzę medyczną oraz doświadczenie. Laikami z kolei, w rozumieniu przepisów, są użytkownicy nieprofesjonalni: pacjenci, konsumenci, importerzy, dystrybutorzy czy przeciętni użytkownicy internetu.
To nie wszystko. Od 1 stycznia br. reklama wyrobu medycznego musi też zawierać co najmniej nazwę lub nazwę handlową wyrobu oraz jego przewidziane zastosowanie. Dodatkowo, zgodnie z art. 56 ustawy o wyrobach medycznych, odpowiedzialność za zgodność reklamy z przepisami prawa ponosi podmiot gospodarczy zatwierdzający ten przekaz reklamowy.

Media społecznościowe z ograniczeniami

Wprowadzono także ograniczenia dla influencerów. Nie mogą oni reklamować wyrobów medycznych promowanej przez siebie marki, jeśli wyrób ten przeznaczony jest dla użytkowników innych niż laicy. Niedostosowanie się do nowych przepisów podlega karze pieniężnej nawet do 2 mln zł. Wyrób przeznaczony do używania przez laika to taki, który nie wymaga wiedzy medycznej i obecności lekarza przy jego stosowaniu. W związku z tym należy badać, czy dany wyrób jest przeznaczony dla laika, jak również to, czy dla korzystania z wyrobów potrzebne są określone kompetencje zawodowe i wiedza specjalistyczna. Najczęściej o przeznaczeniu wyrobu medycznego decyduje jego producent, gdy umieszcza stosowną informację na opakowaniu wyrobu.
Influencer powinien wiedzieć, że reklama wyrobu może być prowadzona wyłącznie przez podmiot gospodarczy, jak również przez inne podmioty po jej zatwierdzeniu, w formie pisemnej, przez dany podmiot gospodarczy. Oznacza to, że reklama wyrobu nie może być prowadzona przez influencera samodzielnie. Powinien on uzyskać pisemne zatwierdzenie reklamy przez podmiot gospodarczy zlecający usługę takiego marketingu (np. producenta wyrobu). Odpowiedzialność za zgodność reklamy wprowadzonej do sieci przez influencera będzie ponoszona właśnie przez taki podmiot gospodarczy.©℗
Podstawa prawna
•art. 55‒58, art. 143 ustawy z 7 kwietnia 2022 r. o wyrobach medycznych (Dz.U. poz. 974)