Podstawą wątpliwości rozstrzyganych w obu sprawach były przepisy nowelizacji prawa farmaceutycznego z 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 1015), zwanej apteką dla aptekarza. Ustawa wprowadziła nowe wymogi, które należy spełnić w momencie ubiegania się o zezwolenie na prowadzenie apteki ogólnodostępnej. Obecnie może ją prowadzić jedynie farmaceuta w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej oraz spółki jawne i partnerskie, w których wspólnikami również muszą być farmaceuci.
Nowelizacja wprowadziła także zakaz koncentracji na rynku. Oznacza to, że jeśli dany podmiot prowadzi co najmniej cztery placówki ogólnodostępne, również nie dostanie zezwolenia na otwarcie kolejnych punktów. Nowe przepisy wciąż budzą emocje i kontrowersje w branży. Nierzadko są też podstawą wątpliwości prawnych. W sprawach prowadzonych przez prawników kancelarii SPCG chodziło o zmianę treści zezwolenia na prowadzenie aptek ogólnodostępnych. Spółki uzyskały zezwolenia jeszcze przed wejściem w życie nowych przepisów, nie objęły ich więc zaostrzone wymogi. Problem jednak w tym, że w międzyczasie zmieniła się firma spółki jawnej. Spowodowało to konieczność zmiany zezwolenia, a organy inspekcji farmaceutycznej uznały, że ze względu na nowe przepisy nie jest to możliwe. Powód? Wspólnicy nie byli farmaceutami.
Do takiego stanowiska przychylił się następnie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, który uznał, że zezwolenia wydane przed wejściem w życie apteki dla aptekarza są ważne – ale tylko pod warunkiem, że zachowany jest ich niezmieniony kształt. W innym przypadku należy zbadać, czy wymogi wprowadzone nowelizacją zostały spełnione. Sprawami zajął się następnie NSA, który w ubiegłym tygodniu uchylił oba wyroki wydane w poprzedniej instancji. Uznał, że podmioty, które uzyskały pierwotne zezwolenie jeszcze przed wejściem w życie nowelizacji, mogą prowadzić działalność nawet wówczas, gdy po kilku latach zajdzie konieczność wprowadzenia zmian do treści zezwolenia.
– W wyrokach tych NSA rozstrzygnął istniejącą od dawna wątpliwość, czy posiadacze aptecznych zezwoleń sprzed „apteki dla aptekarza” mogą dokonywać zmian dozwolonych innymi przepisami (np. zmieniać firmę, przyjmować nowych wspólników), nie narażając się na utratę zezwolenia. Wątpliwość ta została rozstrzygnięta na korzyść podmiotów prowadzących apteki na podstawie zezwoleń uzyskanych przed 25 czerwca 2017 r. – podkreśliła w komunikacie prasowym kancelaria.
Pisemne uzasadnienia wyroków nie zostały jeszcze opublikowane.

orzecznictwo

Wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 lutego 2022 r., sygn. akt II GSK 384/20 i II GSK 477/20www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia