Nowelizacja ustawy o elektromobilności przyniosła wiele zmian w prawie istotnych dla przedsiębiorców, którzy stawiają na samochody z nowymi napędami, oraz firm działających w szeroko pojętym sektorze paliw alternatywnych.
. Nie sposób ich wszystkich opisać szczegółowo na łamach poradnika. Jednak do tych najważniejszych, które mogą sprzyjać rozwojowi elektromobilności, można zaliczyć:
▶ Przyspieszenie procedur przyłączeniowych
Przedsiębiorcy szybciej będą mogli przyłączyć stację ładowania do sieci. Na operatorów sieci dystrybucyjnych nałożono bowiem obowiązek szybszego rozpatrywania wniosków o warunki przyłączenia do sieci. Dotyczy to wniosków w sprawie ogólnodostępnych stacji ładowania obejmujących wyłącznie punkty ładowania o dużej mocy (czyli powyżej 22 kW). - Ogólna zasada dotycząca przyłączania do sieci elektroenergetycznej stanowi, że jej operator obowiązany jest do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci na zasadzie równoprawnego traktowania. Od tej zasady przewidziano kilka wyjątków. W pierwszej kolejności operator sieci powinien przyłączać do sieci instalacje odnawialnych źródeł energii, infrastrukturę ładowania drogowego transportu publicznego, a następnie ogólnodostępne stacje ładowania obejmujące wyłącznie punkty ładowania o dużej mocy. Innymi słowy, operator jest obowiązany priorytetowo rozpatrywać wnioski o przyłączenie do sieci tzw. szybkich ogólnodostępnych stacji ładowania - mówi Witold Chmarzyński z kancelarii CCLaw, specjalizujący się w prawie energetycznym.
W przypadku braku możliwości przyłączenia stacji do sieci operator energetyczny w odpowiednim terminie powiadamia o tym pisemnie podmiot ubiegający się o przyłączenie i wskazuje maksymalną dostępną moc przyłączeniową w miejscu, którego dotyczy wniosek. Ma na to:
- 14 dni - dla grupy przyłączeniowej IV i V (czyli obejmującej podmioty, których urządzenia, instalacje i sieci są przyłączane bezpośrednio do sieci o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV), oraz
- 60 dni - dla grupy przyłączeniowej III (chodzi o podmioty, których urządzenia, instalacje i sieci są przyłączane bezpośrednio do sieci o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV, lecz niższym niż 110 kV).
Obecnie czas oczekiwania na informację o tym, że nie można podłączyć w określonym miejscu stacji ładowania dużej mocy, w praktyce wynosił 120 dni i więcej. Nowe terminy obowiązują już od 24 grudnia 2021 r.
▶ Dystrybutorzy energii nie mogą budować własnych stacji
Nowelizacja wprowadza ograniczenia, jeśli chodzi o możliwość działania operatorów systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego. Zgodnie z nowo wprowadzonym art. 3a ustawy o elektromobilności taki operator nie może zostać operatorem ogólnodostępnej stacji ładowania, właścicielem tej stacji lub dostawcą usługi ładowania. Jak wyjaśniono w uzasadnieniu do projektu, zakaz wynika wprost z dyrektywy unijnej. Chodzi o to, aby unikać sytuacji, w której operator systemu dystrybucyjnego wykorzystałby swoją uprzywilejowaną sytuację i rozwijał sieć dystrybucyjną w ten sposób, aby tylko należące do niego stacje były przyłączane do sieci.
Ustawa przewiduje jednak wyjątek. Operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego może pozostać właścicielem ogólnodostępnej stacji ładowania, w przypadku gdy spełni łącznie następujące warunki:
1) przeprowadzi otwarty, przejrzysty i niedyskryminacyjny przetarg na sprzedaż stacji, ale nie uda się doprowadzić do zawarcia umowy sprzedaży,
2) zapewni dostawcom usług ładowania dostęp do ogólnodostępnej stacji ładowania, na podstawie umowy zawartej na zasadach rynkowych.
▶ Konsumenci łatwiej porównają ceny paliw
Właściciele stacji paliw płynnych, na których pojazdy samochodowe mogą być ładowane lub tankowane paliwami alternatywnymi, zostali zobowiązani na mocy nowelizacji do zamieszczania aktualnego porównania cen jednostkowych paliw. Takiego porównania będzie dokonywał minister właściwy ds. energii. Jak wyjaśniono w uzasadnieniu do projektu nowelizacji ustawy, owo zestawienie pozwoli konsumentom porównać koszty przejechania pojazdem osobowym segmentu C dystansu 100 km przy zastosowaniu różnych rodzajów paliw alternatywnych w porównaniu do benzyny silnikowej i oleju napędowego. Jak dodano, celem przedstawiania takich informacji na stacjach paliw płynnych jest zwiększenie świadomości konsumentów na temat dostępności paliw alternatywnych na polskim rynku oraz korzyści ekonomicznych płynących z ich stosowania. Informację będzie trzeba powiesić w widocznym i ogólnodostępnym dla konsumentów miejscu na stacji paliw płynnych, np. w formie plakatu lub na monitorze (art. 41a ustawy o elektromobilności). Kontrolę, czy przedsiębiorca wypełnia obowiązek informacyjny, będzie prowadziła Inspekcja Handlowa.
Obowiązek ten trzeba będzie zrealizować po raz pierwszy dopiero wtedy, gdy minister właściwy do spraw energii zamieści porównanie cen paliw na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Klimatu i Środowiska. W uzasadnieniu znalazła się propozycja, aby minister właściwy do spraw energii ogłosił pierwsze porównywanie cen paliw do końca miesiąca następującego po I kwartale 2022 r., czyli do 30 kwietnia 2022 r., przedstawiając porównanie cen paliw za I kwartał 2022 r.
▶ Kierowcy z prawem jazdy kategorii B z nowymi uprawnieniami
Dzięki wprowadzonym w ramach nowelizacji zmianom w ustawie z 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1212; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 2328) prawo jazdy kategorii B już od 24 grudnia dodatkowo uprawnia do kierowania:
1) pojazdem samochodowym zasilanym paliwami alternatywnymi o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t oraz nieprzekraczającej 4250 kg,
2) motocyklem o pojemności skokowej silnika nieprzekraczającej 125 cm3, mocy nieprzekraczającej 11 kW i stosunku mocy do masy własnej nieprzekraczającym 0,1 kW/kg, lub motocyklem trójkołowym, pod warunkiem że osoba posiada prawo jazdy kategorii B od co najmniej trzech lat.
Zmiana podyktowana jest specyfiką samochodów elektrycznych: baterie są zwykle cięższe niż tradycyjny silnik. Dzięki podniesieniu limitu kierowcy prowadzący samochody wykorzystujące paliwa alternatywne - w tym elektryczne bateryjne - nie muszą uzupełniać posiadanych uprawnień o dodatkowe kategorie.
Oprac. Joanna Pieńczykowska