W podanych okolicznościach wójt zasadnie nie dopuścił przedsiębiorcy do przetargu. Wadium trafiło bowiem do gminy po terminie wyznaczonym przez wójta w ogłoszeniu o przetargu.
Zasady wnoszenia
W par. 4 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania przetargów oraz rokowań na zbycie nieruchomości uregulowano m.in. zasady wnoszenia wadium. Z przepisu tego wynika, że wadium może być wnoszone w pieniądzu, obligacjach Skarbu Państwa lub papierach wartościowych dopuszczonych do obrotu publicznego. Właściwy organ wskazuje w ogłoszeniu o przetargu przynajmniej jedną formę wniesienia wadium. Nadto komisja przetargowa przed otwarciem przetargu stwierdza wniesienie wadium przez uczestników przetargu. Termin wniesienia wadium powinien być ustalony w taki sposób, aby umożliwiał komisji przetargowej stwierdzenie, nie później niż trzy dni przed przetargiem, że dokonano jego wniesienia. Wadium zwraca się niezwłocznie po odwołaniu albo zamknięciu przetargu, z zastrzeżeniem ust. 8, jednak nie później niż przed upływem trzech dni od dnia, odpowiednio: odwołania przetargu; zamknięcia przetargu; unieważnienia przetargu; zakończenia przetargu wynikiem negatywnym. Natomiast wadium wniesione w pieniądzu przez uczestnika przetargu, który przetarg wygrał, zalicza się na poczet ceny nabycia nieruchomości lub pierwszej opłaty z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej. Co jednak najistotniejsze, ustawodawca wskazał, że w przetargu mogą brać udział osoby, które, z zastrzeżeniem par. 5, wniosą wadium w terminie wyznaczonym w ogłoszeniu o przetargu.
Właściwy organ
Z kolei przetarg ogłasza, organizuje i przeprowadza właściwy organ, wybierając jedną z form, o których mowa w art. 40 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Co należy rozumieć przez określenie „właściwy organ”, definiuje zaś art. 4 pkt 9 ustawy o gospodarce nieruchomościami, z którego wynika, że należy przez to rozumieć starostę wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej, w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa oraz organ wykonawczy gminy, powiatu i województwa w odniesieniu do nieruchomości stanowiących odpowiednio własność gminy, powiatu i województwa.
Z ww. regulacji należy wnioskować, że to organ wykonawczy gminy, czyli wójt gminy, jest uprawniony do określenia terminu wniesienia wadium (w ogłoszeniu o przetargu). Nie ma więc w tym zakresie odgórnych reguł, decyduje bowiem samodzielnie każda jednostka samorządowa. Skoro tak, to wójt gminy w podanym stanie faktycznym mógł określić wymóg wniesienia wadium w określonej dacie, w tym przypadku do 23 września br. W tej sytuacji wpłata pieniędzy dzień później nie spełnia wymogu w zakresie terminu wniesienia wadium.
Na te aspekty zwrócono uwagę w wystąpieniu pokontrolnym Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku z 22 lipca 2021 r. (nr WK/0804/68/8/K/1/2021; źródło: bip.gdansk.rio.gov.pl). Tamże bowiem wskazano jako nieprawidłowość dopuszczenie do udziału w przetargach nieograniczonych na sprzedaż dwóch nieruchomości gminnych osób, które wpłaciły wadium po upływie terminu określonego w ogłoszeniu o przetargu (w obu przypadkach opóźnienie wyniosło jeden dzień – kontroli poddano siedem postępowań przeprowadzonych w latach 2019‒2020). Jak stwierdzono, naruszono w ten sposób par. 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania przetargów oraz rokowań na zbycie nieruchomości.
Oczywiście czytelnik może próbować złożyć skargę do rady gminy, jednak – biorąc pod uwagę przepisy i orzecznictwo – wydaje się to niezasadne. ©℗
Podstawa prawna
• art. 4 pkt 9, art. 40 ust. 1 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1990; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1561)
• par. 4 i 5 rozporządzenia Rady Ministrów z 14 września 2004 r. w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania przetargów oraz rokowań na zbycie nieruchomości (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1490; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1698)