Rzecznik patentowy powinien być bliżej biznesu i innowacji

Zdecydowanie tak – to jeden z priorytetów mojej kadencji. Przedstawiciele PIRP powinni być obecni na branżowych konferencjach, targach i spotkaniach, w których uczestniczą przedsiębiorcy, uczelnie czy inwestorzy. Musimy nie tylko tłumaczyć, czym zajmuje się rzecznik patentowy, ale przede wszystkim jak może pomóc. Chcemy też uruchomić i wypromować domenę szukajrzecznika.pl, dzięki której przedsiębiorcy będą mogli w prosty sposób znaleźć specjalistę odpowiadającego ich potrzebom. Planujemy też współpracę z samorządami lokalnymi i inicjowanie np. programów bezpłatnej pomocy w zakresie własności intelektualnej dla początkujących przedsiębiorców czy twórców.

Trzeba spojrzeć przez pryzmat efektu, jaki daje taka ochrona. Startupy na początku działalności często rezygnują z ochrony swoich rozwiązań, bo koszty z tym związane (np. opłaty urzędowe za zgłoszenie) są dla nich zbyt wysokie. PIRP będzie więc zabiegała o systemowe wsparcie – dofinansowanie do opłat urzędowych za zgłoszenia praw własności przemysłowej, stworzenie ulg podatkowych dla podmiotów inwestujących w ochronę IP (bo korzystanie z funkcjonującego IP BOX nie jest satysfakcjonujące), czy wręcz obniżenie opłat, by zachęcać do rejestracji.

Warto pamiętać, że zazwyczaj największym aktywem przedsiębiorstwa, oprócz pracowników, są właśnie prawa własności przemysłowej – znak towarowy, wynalazek itp. Inwestowanie w ochronę praw IP jest więc inwestycją w przyszłość przedsiębiorstwa, która z pewnością się zwróci.

Przede wszystkim chcemy rozpocząć kampanię informacyjną o tym, jaką rolę pełni rzecznik w budowaniu strategii i ochrony w zakresie IP. Zależy nam, by pokazać, że to nie tylko osoba, która w zaciszu gabinetu opracowuje zgłoszenia wynalazków czy wzorów użytkowych, ale też aktywnie działa jako doradca biznesowy.

Rzecznik patentowy pełni kluczową rolę w tworzeniu strategii biznesowej w zakresie zarządzania i komercjalizacji praw własności przemysłowej w Polsce i na świecie. Współpracuje z rzecznikami działającymi na terenie praktycznie każdego państwa. Nasi klienci (przedsiębiorcy), którzy pojawiają się na zagranicznych rynkach, chcą by ich produkty czy usługi korzystały z ochrony i my im w tym pomagamy. Nawiązywanie przez nas jeszcze bliższej współpracy z organizacjami skupiającymi przedsiębiorców, z pewnością będzie wspierało proces budowania wiedzy o znaczeniu własności przemysłowej w strategiach firm.

Tak, potrzebna jest bowiem aktualizacja pewnych aspektów wykonywania tego zawodu czy zwiększenie jego prestiżu. Wspólnie z Urzędem Patentowym pracujemy nad propozycjami zmian, które pozwalają skrócić czas uzyskiwania ochrony praw własności przemysłowej i uprościć procedury rejestracyjne. Mamy zapewnienie, że będą procedowane jeszcze w tym roku. Zaprezentowaliśmy te zmiany na ubiegłorocznym Forum Prawa Własności Przemysłowej.

Tak, planujemy szkolenia i webinaria przy współpracy z innymi podmiotami skupiającymi przedsiębiorców, m.in. o sztucznej inteligencji, naruszeniach praw autorskich, nieuczciwych zgłoszeniach wzorów przemysłowych blokujących sprzedaż towarów na platformach e-commerce (tj. Amazon czy Allegro), czy o postępowaniach o unieważnienie praw własności przemysłowej przed Urzędem Patentowym w celu zawieszania postępowań sądowych o naruszenie.

Wspólnie z UP zamierzamy prowadzić również działania edukacyjne oraz konkursy dla twórców innowacyjnych rozwiązań technicznych czy przedsiębiorców wdrażających takie rozwiązania.

Rzecznik patentowy to naturalny doradca strategiczny. W wielu firmach, które obsługujemy, zarządzamy całym portfelem praw – od znaków towarowych po wzory użytkowe i wynalazki. Pomagamy w due diligence przy sprzedaży przedsiębiorstw, wycenach IP czy wnoszeniu praw własności intelektualnej aportem do spółki. Pilnujemy terminów przedłużeń ochrony praw, przygotowujemy licencje, rozszerzamy ochronę za granicę. Chronimy też tajemnice przedsiębiorstwa i doradzamy, jak ich nie ujawniać. W skrócie: rzecznik patentowy to osoba, która potrafi przekształcić pomysł w bezpieczny i wartościowy składnik majątku firmy.

Niestety są skazani na porażkę, bo jeśli nie zadbają o zgłoszenie praw IP w odpowiednim czasie, a potem o ich skuteczną ochronę, będą musieli liczyć się z wykorzystywaniem ich rozwiązań, skorzystaniem z ich znaków towarowych lub innych praw IP bezkarnie. Ponadto, jeśli te prawa własności intelektualnej nie będą należycie zabezpieczone, to w sytuacji, gdy przedsiębiorcy będą chcieli spieniężyć swoją firmę lub swoje rozwiązania, niewiele podmiotów będzie chciało je kupić.

Ci, którzy z nami współpracują, tak. Jednak świadomość tego wciąż jest mała. Już na etapie zgłoszenia prawa własności przemysłowej jak wynalazek, wzór użytkowy, przemysłowy czy znak towarowy, podpowiadamy, jakie prawo jest odpowiednie, jaki ma być zakres ochrony, oraz czy ma ono ograniczać się do Polski, czy też dotyczyć innych krajów. Jest tyle różnych systemów prawnych w zakresie zgłoszeń praw własności przemysłowej na świecie, że przedsiębiorcy potrzebują dobrego doradcy właśnie w osobie rzecznika patentowego. Nie jest to bowiem wiedza powszechna. Będziemy zatem nadal mocno eksponować fakt, iż rzecznik patentowy w dziedzinie innowacji i ochrony praw własności intelektualnej powinien stanowić pierwsze źródło informacji i wsparcia. Chcemy oswoić przedsiębiorców z hasłem: rzecznik patentowy to pierwszy doradca w biznesie.

Tak i będziemy coraz bardziej aktywni. W ramach obchodów Dnia Rzecznika Patentowego w sierpniu, zorganizowaliśmy debatę o roli AI m.in. w tworzeniu i ochronie wynalazków. W jej następstwie, uznałem, że konieczne jest powołanie w niedalekiej przyszłości specjalnej komisji w ramach PIRP do spraw sztucznej inteligencji, która zajmie się zarówno wykorzystaniem AI w pracy rzeczników patentowych, jak i propozycjami zmian prawnych dotyczących jej stosowania. Mamy świadomość, że prawo nie nadąża za rzeczywistością, dlatego chcemy, aby Izba aktywnie uczestniczyła w powstawaniu norm prawnych w Polsce (ale też – w miarę możliwości – na poziomie UE), które mogłyby w mniejszym lub większym stopniu regulować skutki zastosowania AI.

Tak, to jest konieczne. Takie partnerstwa w mojej ocenie są szansą na ekspansję polskich firm na zewnątrz. Jako że działamy osobiście lub – tam gdzie jest taka konieczność – za pośrednictwem współpracujących kancelarii patentowych na całym świecie, uczestniczymy w różnego rodzaju gremiach skupiających izby rzecznikowskie, zwłaszcza w Europie, jak np. ANIPA, mamy możliwości wsparcia przedsiębiorców, którzy chcą się rozwijać na innych rynkach. Powinniśmy również współpracować z ambasadami czy konsulatami, gdyż również tam przedsiębiorcy często szukają pomocy.

To zawód interdyscyplinarny, łączący wiedzę techniczną i prawniczą. Wymaga zrozumienia technologii, procesów wynalazczych i jednocześnie umiejętności prowadzenia postępowań przed sądami własności intelektualnej.

Rzecznicy mają ogromne doświadczenie w pracy z nowoczesnymi technologiami, w tym ze zgłoszeniami wynalazków, w których stosuje się sztuczną inteligencję. Przeprowadzają badania w globalnych bazach patentowych i wspierają twórców w rozwijaniu rozwiązań, które potem można skutecznie komercjalizować. To realne wsparcie, które zapewniamy dla innowacyjnych firm.

Powinni przy tym rozwijać się również w obszarze wycen praw własności intelektualnej czy reprezentowania klientów w sprawach karnych dotyczących naruszeń IP. Jako Izba będziemy prowadzić rozmowy z innymi samorządami i ministerstwami o poszerzeniu kompetencji zawodowych w tym zakresie. ©℗