Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Ministerstwo Rozwoju i Technologii pracuje nad kolejnymi przepisami mającymi pomóc wdrożyć w życie reformę planistyczną. W tym celu planuje m.in. zawiesić czasowo możliwość karania gmin za przekroczenie terminu na wydanie decyzji o warunkach zabudowy. Liczba wniosków o ich wydanie znacząco bowiem wzrosła. A to dlatego, że inwestorzy chcą, aby były one oparte na starych, korzystniejszych dla nich zasadach, czyli przed wejściem w życie planu ogólnego w gminie.Z danych GUS wynika, że w 2024 r. w całym kraju wydano 180 206 warunków zabudowy, czyli o 27 proc. więcej niż rok wcześniej. W ponad 330 gminach liczba ta wzrosła od 50 proc. do 100 proc., a w prawie 200 – nawet o ponad 100 proc.
Nagromadzenie wniosków o wydanie warunków zabudowy, które powinny być wydane w ustawowym terminie (zazwyczaj 90 dni), powoduje duże problemy organizacyjne i kadrowe w gminach. Jednocześnie muszą one zajmować się sporządzaniem planów ogólnych. W efekcie mają trudności z dotrzymaniem terminów, co naraża je na kary finansowe, a jednocześnie może opóźniać prace nad planami ogólnymi.
Zmiany w zintegrowanych planach inwestycyjnych
Projekt nowelizuje także zasady uchwalania zintegrowanych planów inwestycyjnych (ZPI). Resort zmierza rozszerzyć i uelastycznić katalog inwestycji uzupełniających. Planowane jest doprecyzowanie, że ZPI, poza obszarem inwestycji głównej i uzupełniającej, może obejmować także inne tereny. Projektodawcy chcą ponadto wyeliminować obowiązku obejmowania zintegrowanym planem obszaru inwestycji uzupełniającej, jeśli można ją zrealizować na podstawie innego obowiązującego planu miejscowego.
W planach resortu jest również doprecyzowanie, jakie dane przestrzenne powinien zawierać projekt ZPI dołączany przez inwestora do wniosku o jego uchwalenie. Projektowane przepisy przewidują wydłużenie terminu weryfikacji wniosku przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta z trzech do 14 dni roboczych.
Zabudowa śródmiejska, koniec z luką prawną
Autorzy projektu planują również uzupełnienie luki prawnej, która powstała po tym, jak gminy zyskały upoważnienie do wyznaczania obszarów zabudowy śródmiejskiej w planie ogólnym. Polega ona na tym, że plan ogólny gminy sam w sobie nie stanowi podstawy prawnej do wydawania decyzji na podstawie prawa budowlanego (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 418 ze zm.).
Resort rozwoju chce więc wprowadzić taką podstawę prawną. Dzięki temu później, już na etapie realizacji inwestycji, będzie można stosować warunki techniczne dla zabudowy śródmiejskiej określone w przepisach techniczno-budowlanych wynikających z prawa budowlanego.
W projekcie zrezygnowano z obowiązku zachowania zgodności w zakresie maksymalnego udziału powierzchni zabudowy, co pozwoli na większą elastyczność przy tworzeniu planu miejscowego i lepsze dostosowanie go do zmieniających się potrzeb, bez konieczności zmiany planu ogólnego.
Powierzchnia biologicznie czynna i odrolnienie
Proponuje się też wprowadzenie wyjątku od obowiązku zachowania zgodności w zakresie minimalnego udziału powierzchni biologicznie czynnej w szczególnych przypadkach. Chodzi m.in. o tereny komunikacyjne i infrastruktury technicznej, obiekty zabytkowe (jeśli wymaga tego ich ochrona) oraz istniejące budynki, których obrys pokrywa się z granicami działki ewidencyjnej.
Resort rozwoju proponuje wydłużenie terminu na wydanie zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne z 60 do 90 dni. Organy wydające takie zgody wskazują, że obecny termin jest zbyt krótki ze względu na zakres czynności wymaganych przy rozpatrywaniu wniosków. Wydłużenie go o 30 dni jest kompromisem między usprawnieniem procesu planowania przestrzennego, zwłaszcza sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego a koniecznością rzetelnego prowadzenia postępowań dotyczących zmiany przeznaczenia gruntów.
Po wejściu w życie planu ogólnego gminy będą musiały uwzględniać w planach miejscowych politykę przestrzenną wynikającą zarówno z nowych, jak i ze starszych strategii opracowanych według wcześniejszych przepisów. Problem w tym, że te starsze mogą być nieaktualne i nie zawierać pełnej struktury funkcjonalno-przestrzennej wymaganej obecnie. Nowelizacja ma to zmienić i pozwolić tworzyć plany miejscowe z pominięciem zapisów nieaktualnych strategii, co jednocześnie zapewni ich zgodność z powstającymi planami ogólnymi gmin, w których obowiązkowo uwzględnia się politykę przestrzenną zawartą w nowych strategiach rozwoju.
Projekt ustawy wprowadza jednocześnie obowiązek uwzględniania w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego polityki przestrzennej gminy określonej w nowych strategiach rozwoju gmin lub strategiach ponadlokalnych, których opracowanie rozpoczęto od 24 września 2023 r.
Etap legislacyjny
Projekt w uzgodnieniach, konsultacjach publicznych i opiniowaniu
