Minimalna składka zdrowotna, zeznanie roczne PIT, wybór formy opodatkowania dochodów w 2024 r., karta podatkowa.
NOWOŚCI W PRAWIE
Minimalna składka zdrowotna
Minimalna wysokość podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych jest ustalana na okres roku składkowego, czyli od 1 lutego danego roku do 31 stycznia roku następnego. Jej wysokość odpowiada minimalnemu wynagrodzeniu za pracę, jakie obowiązuje w pierwszym dniu roku składkowego (tj. 1 lutego). Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 14 września 2023 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2024 r. (Dz.U. poz. 1893) od 1 stycznia 2024 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4242 zł. W związku z tym:
- za styczeń 2024 r. najniższa podstawa wymiaru składki nadal wynosi 3490 zł (czyli minimalne wynagrodzenie z 1 lutego 2023 r.), a minimalna składka to 314,10 zł;
- nowa kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę, tj. 4242 zł, stanowi najniższą podstawę wymiaru składki dopiero od składek należnych za luty 2024 r. i będzie obowiązywać aż do końca stycznia 2025 r.; w tym okresie minimalna składka to 381,78 zł.
Tyle samo wynosi minimalna składka zdrowotna dla przedsiębiorców opodatkowanych podatkiem liniowym (mimo że dla nich co do zasady składka wynosi 4,9 proc., a nie 9 proc. podstawy wymiaru składki).
Inaczej jest natomiast w przypadku przedsiębiorców stosujących kartę podatkową, bo dla nich podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacanej w danym roku kalendarzowym stanowi kwota minimalnego wynagrodzenia obowiązująca na 1 stycznia 2024 r. Oznacza to, że ci przedsiębiorcy opłacają składkę na ubezpieczenie zdrowotne od stycznia do grudnia 2024 r. od podstawy wymiaru wynoszącej 4242 zł, tj. w wysokości 381,78 zł.
Uwaga! Minimalna wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne nie będzie podwyższana od 1 lipca 2024 r. wraz z kolejnym w tym roku wzrostem kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę do 4300 zł.
Z kolei w przypadku osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych wysokość składki zdrowotnej zależy od osiągniętego przez nie przychodu oraz wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kw. roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, które w IV kw. 2023 r. wyniosło 7767,85 zł. W związku z tym przedsiębiorcy opodatkowani ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych zapłacą w 2024 r. składkę zdrowotną w wysokości:
- 419,46 zł miesięcznie – do 60 tys. zł przychodu;
- 699,11 zł miesięcznie – pomiędzy 60 tys. zł a 300 tys. zł przychodu;
- 1258,39 zł miesięcznie – powyżej 300 tys. zł przychodu.
obowiązki i uprawnienia
Zeznanie roczne PIT
W 2024 r. deklaracje podatkowe PIT za 2023 r. należy składać w terminie od 15 lutego do 30 kwietnia. Zeznania złożone wcześniej są traktowane jako złożone 15 lutego 2024 r.
Chodzi tutaj o zeznania roczne:
- PIT-28, które składają osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, a także podatnicy uzyskujący przychody z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub z innych umów o podobnym charakterze, opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych;
- PIT-36, które składają w szczególności przedsiębiorcy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej, a także podatnicy uzyskujący przychody z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub z innych umów o podobnym charakterze, opodatkowane na ogólnych zasadach;
- PIT-36L, które składają podatnicy rozliczający podatek liniowy (19 proc.);
- PIT-37, które składają podatnicy osiągający przychody opodatkowane według skali podatkowej uzyskiwane wyłącznie za pośrednictwem płatnika lub płatników;
- PIT-38 – przeznaczone dla podatników, którzy w roku podatkowym:
1) uzyskali przychody:
a) z odpłatnego zbycia: papierów wartościowych, pożyczonych papierów wartościowych (sprzedaż krótka), pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających, udziałów w spółkach albo udziałów w spółdzielni,
b) z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część;
2) uzyskali przychody lub ponieśli koszty uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia walut wirtualnych;
- PIT-39, które składają podatnicy, którzy w roku podatkowym uzyskali przychody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych opodatkowane na zasadach określonych w art. 30e ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2647; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 2760).
30 kwietnia 2024 r. upływa także termin na złożenie deklaracji o wysokości daniny solidarnościowej (DSF-1) i zapłatę daniny wynikającej z tej deklaracji.
Od 15 lutego 2024 r. zacznie funkcjonować usługa Twój e-PIT 2024 obejmująca rozliczenia podatkowe PIT za 2023 r. Co ważne, w tym roku osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą lub działy specjalne produkcji rolnej po raz pierwszy znajdą w Twój e-PIT przygotowane rozliczenia podatkowe PIT-36, PIT-36L i PIT-28. Trzeba jednak pamiętać, że znajdą się w nich jedynie te dane, które posiada Krajowa Administracja Skarbowa, a resztę musi uzupełnić sam podatnik.
Uwaga! Jeżeli zeznania PIT-37 lub PIT-38 nie zostaną przez podatnika złożone do 30 kwietnia 2024 r., to z upływem tego dnia zostanie automatycznie uznane za złożone zeznanie przygotowane przez urząd skarbowy udostępnione w usłudze Twój e-PIT. Automatyczna akceptacja nie dotyczy zeznań PIT-36, PIT 36L i PIT-28.
Wybór formy opodatkowania dochodów w 2024 r.
Oświadczenie o wyborze ryczałtu lub liniowej 19-proc. stawki PIT trzeba złożyć najpóźniej do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty pierwszy przychód w danym roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód miał miejsce w grudniu. Jeżeli więc pierwszy przychód z działalności gospodarczej w 2024 r. został osiągnięty w styczniu, to podatnik ma czas na złożenie takiego oświadczenia do 20 lutego 2024 r. W takim samym terminie należy złożyć oświadczenie o rezygnacji z danej formy opodatkowania. Nie trzeba natomiast zawiadamiać urzędu skarbowego, jeżeli pozostaje się przy dotychczasowej formie opodatkowania.
Oświadczenie o wyborze opodatkowania ryczałtem lub podatkiem liniowymmożna złożyć w urzędzie skarbowym lub we wniosku o aktualizację wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Uwaga! Za późno jest już na rezygnację z opodatkowania w formie karty podatkowej. W tym przypadku obowiązywał bowiem inny termin – 20 stycznia 2024 r.
W art. 41 ust. 8 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1230; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 1941) na płatników składek nałożono obowiązek przekazywania ubezpieczonym informacji za rok ubiegły o danych zawartych w imiennych raportach miesięcznych sporządzonych do ZUS, w podziale na poszczególne miesiące, w terminie do 28 lutego roku następnego, na piśmie lub za zgodą ubezpieczonego – w formie dokumentu elektronicznego – w celu ich weryfikacji.
Jeżeli płatnik co miesiąc przekazuje swoim ubezpieczonym dane zawarte w raportach, to nie musi dodatkowo przekazywać informacji rocznej, chyba że ubezpieczony poprosi go o jej wydanie.
Informacja dla osoby ubezpieczonej może być przekazana w innej formie niż na formularzu ZUS IMIR (np. wydruk bądź elektroniczny dokument z programu wykorzystywanego w obsłudze kadrowo-płacowej, o ile będzie spełniał wymogi określone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych). Informacja powinna zawierać także symbol wojewódzkiego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia, datę jej sporządzenia oraz dla potwierdzenia wiarygodności danych – podpis płatnika albo osoby, którą on upoważnił.
Jeśli ubezpieczony stwierdzi, że dane zawarte w informacji nie są zgodne ze stanem faktycznym, może zgłosić do płatnika na piśmie lub do protokołu wniosek o jej sprostowanie. Ma na to trzy miesiące od otrzymania informacji.
Ubezpieczony informuje o tym fakcie także ZUS. Jeśli płatnik nie uwzględni reklamacji w ciągu jednego miesiąca od daty jej wpływu, na wniosek ubezpieczonego ZUS przeprowadzi postępowanie wyjaśniające i wyda decyzję. Jeśli ubezpieczony nie zakwestionuje danych zawartych w informacji w ciągu trzech miesięcy od jej otrzymania, to dane te uznaje się za zgodne ze stanem faktycznym, chyba że dane te zakwestionuje ZUS – wydając decyzję.
Karta podatkowa
Zgodnie z art. 31 ust. 2 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2540; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 1414) podatnik opodatkowany w formie karty podatkowej jest obowiązany do 29 lutego 2024 r. złożyć w urzędzie skarbowym deklarację o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej w poszczególnych miesiącach roku podatkowego (PIT-16A) za 2023 r.