Ważne informacje dla klientów biur

Ważne informacje dla klientów biur

NOWOŚCI W PRAWIE

Przypominamy, że od 1 stycznia 2024 r. obowiązują zmiany dotyczące:

• krótszej amortyzacji budynków i budowli niemieszkalnych znajdujących się w gminach o wysokim wskaźniku bezrobocia;
• rozliczania dochodów z funduszy kapitałowych;
• elektronizacji obsługi wiążących informacji stawkowych (WIS), wiążących informacji akcyzowych (WIA), wiążących informacji o pochodzeniu (WIP) oraz wiążących informacji taryfowych (WIT);
• 6-proc. podatku od czynności cywilnoprawnych od zakupu szóstego i kolejnego mieszkania.

Ponadto od 1 stycznia 2024 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie 4242 zł, a minimalna stawka godzinowa 27,70 zł.

Więcej w „Biuro Rachunkowe – Ściągawka” z 4 grudnia 2023 r., DGP nr 234.

Kolejne podatki na mikrorachunek podatkowy

Zgodnie z rozporządzeniem ministra finansów z 22 grudnia 2023 r. w sprawie rodzajów podatków, opłat lub niepodatkowych należności budżetowych, których wpłata jest realizowana przy użyciu mikrorachunku podatkowego (Dz.U. poz. 2802) od początku bieżącego roku podatnicy muszą wpłacać na indywidualny mikrorachunek podatkowy – oprócz dotychczasowych kategorii podatków, opłat lub niepodatkowych należności budżetowych – także:

• podatek dochodowy od osób prawnych wynikający z deklaracji o wysokości osiągniętego dochodu (przychodu) i należnego podatku od przychodów fundacji rodzinnej (CIT-8FR);
• podatek dochodowy od osób fizycznych wynikający z obowiązku zapłaty ryczałtu od przychodów zagranicznych osób fizycznych przenoszących miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (PIT-PZ);
• podatek od towarów i usług wynikający z obowiązku zapłaty podatku od towarów i usług w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw silnikowych (VAT-14);
• podatek od gier hazardowych wynikający z deklaracji POG-4, POG-5, POG-P oraz z płatności organu egzekucyjnego za zadłużenia zobowiązanego objęte tytułem wykonawczym;
• dopłatę w grach liczbowych, loteriach pieniężnych i grze telebingo wynikającą z informacji GHD-1 oraz z płatności organu egzekucyjnego za zadłużenia zobowiązanego objęte tytułem wykonawczym.

Prowadzenie ksiąg w 2024 r.

Z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 120; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 295) wynika, że osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie oraz przedsiębiorstwa w spadku działające zgodnie z ustawą z 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz.U. z 2021 r. poz. 170) są zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych od 1 stycznia 2024 r., jeżeli ich przychody za 2023 r. wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 2 000 000 euro. Limit ten przelicza się na walutę polską po średnim kursie ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski, na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok obrotowy. To oznacza, że w 2024 r. będzie miał zastosowanie średni kurs euro ogłoszony przez NBP na 2 października 2023 r., który wynosił 4,6091 zł/euro. Z wyliczeń wynika, że limit przychodów za 2023 r., decydujący o prowadzeniu ksiąg rachunkowych w 2024 r. wynosi 9 218 200 zł (2 000 000 euro × 4,6091 zł/euro).

Zmiany w kodach

Od 1 stycznia 2024 r. obowiązują nowe kody tytułu ubezpieczenia dla osób pobierających świadczenie wspierające. Wprowadziło je rozporządzenie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika składek, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, raportów informacyjnych, oświadczeń o zamiarze przekazania raportów informacyjnych, informacji o zawartych umowach o dzieło oraz innych dokumentów (Dz.U. z 2023 r. poz. 2529). Chodzi tu o następujące nowe kody:

• 14 30 – osoba pobierająca świadczenie wspierające;
• 14 31 – osoba niepodejmująca zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej ze względu na potrzebę udzielenia wsparcia osobie pobierającej świadczenie wspierające, podlegająca z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu;
• 14 32 – osoba niepodejmująca zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej ze względu na potrzebę udzielenia wsparcia osobie pobierającej świadczenie wspierające, podlegająca z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym, niepodlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu;
• 14 33 – osoba niepodejmująca zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej ze względu na potrzebę udzielenia wsparcia osobie pobierającej świadczenie wspierające, podlegająca z tego tytułu ubezpieczeniu zdrowotnemu, niepodlegająca ubezpieczeniom społecznym.

Ponadto w części IV „Kod pracy o szczególnym charakterze” zmienione zostało brzmienie kodu 21 – obecnie brzmi on: „prace nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych zatrudnionych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, ośrodkach szkolno-wychowawczych, schroniskach dla nieletnich oraz zakładach poprawczych, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich”.

obowiązki i uprawnienia

Inwentaryzacja

Firmy prowadzące księgi rachunkowe muszą zakończyć inwentaryzację do 15 stycznia. Termin ten dotyczy spółek, których rok obrotowy pokrywa się z kalendarzowym. Za prawidłowe ustalenie stanu aktywów i pasywów odpowiada kierownik jednostki. Dotyczy to również przypadków, gdy określone obowiązki w zakresie rachunkowości – z wyłączeniem odpowiedzialności za przeprowadzenie inwentaryzacji w formie spisu z natury – zostaną powierzone innej osobie za jej zgodą wyrażoną w formie pisemnej. W praktyce kierownik jednostki najczęściej jest pociągany do odpowiedzialności, jeśli spis z natury nie został przeprowadzony w obowiązujących terminach, jego wyniki nie odzwierciedlają stanu rzeczywistego lub błędnie rozliczono różnice inwentaryzacyjne. W takich sytuacjach kierownikowi grożą sankcje określone w art. 77 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości, tj. kara grzywny lub kara pozbawienia wolności do dwóch lat albo obie te kary łącznie.

Warto przypomnieć, że po dokonaniu wszystkich czynności inwentaryzacyjnych konieczne będzie rozliczenie ustalonych podczas tych czynności różnic. Mimo że czynności wyjaśniające będą przeprowadzane już w 2024 r., rozliczenie musi nastąpić w księgach 2023 r. Przy czym czynności z tym związane należy tak przeprowadzić, aby rozliczenie nastąpiło przed terminem sporządzenia zestawienia obrotów i sald (tzw. obrotówka). Zestawienie należy sporządzić w terminie umożliwiającym przygotowanie rocznego sprawozdania finansowego. Na wykonanie tej czynności spółki mają czas do 85. dnia po dniu bilansowym.

ZFŚS

Pracodawcy spoza sfery budżetowej zatrudniający 1 stycznia 2024 r. mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, którzy nie są objęci układem zbiorowym pracy i nie są zobowiązani do wydania regulaminu wynagradzania, muszą do końca stycznia poinformować pracowników o odstąpieniu od tworzenia ZFŚS i niewypłacaniu świadczenia urlopowego, jeśli chcą skorzystać z tej możliwości.

Informacje i deklaracje podatkowe

31 stycznia 2024 r. mija termin na przekazanie do urzędu skarbowego: PIT-11, PIT-R, PIT-4R, PIT-8AR, PIT-8C, CIT-6AR, CIT-6R, CIT-11R.

Wybór estońskiego CIT

Jednym z warunków, jaki musi spełnić podatnik CIT chcący korzystać z ryczałtu od dochodów spółek, jest złożenie zawiadomienia ZAW-RD do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym ma być opodatkowany ryczałtem. Tak więc spółka, która chce się rozliczać na zasadach estońskiego CIT od początku 2024 r., musi złożyć ZAW-RD do końca stycznia 2024 r.

Z kolei osoba fizyczna będąca udziałowcem, akcjonariuszem lub wspólnikiem podatnika opodatkowanego estońskim CIT musi w tym samym terminie złożyć temu podatnikowi oświadczenie o podmiotach, w których posiada prawa udziałowiec, akcjonariusz lub wspólnik podatnika opodatkowanego ryczałtem od dochodów spółek (OSW-RD). W OSW-RD należy wykazać podmioty, w których osoba fizyczna będąca udziałowcem, akcjonariuszem lub wspólnikiem podatnika opodatkowanego ryczałtem posiada, bezpośrednio lub pośrednio, co najmniej 5 proc. udziałów w kapitale, ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub instytucji wspólnego inwestowania lub innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym. Przy czym oświadczenie nie obejmuje podmiotów, z którymi podatnik nie dokonuje transakcji w jakiejkolwiek formie, w tym z udziałem podmiotów pośredniczących. W razie zmiany stanu faktycznego OSW-RD należy złożyć w terminie 14 dni od dnia zaistnienia tych zmian. Kopię OSW-RD podatnik przekazuje – na żądanie – naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu dla podatnika lub naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu dla osoby fizycznej. Jeśli osoba fizyczna będąca udziałowcem, akcjonariuszem lub wspólnikiem podatnika opodatkowanego ryczałtem nie złoży oświadczenia OSW-RD, spółka musi o tym poinformować naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla podatnika oraz naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla tej osoby fizycznej w terminie 30 dni od dnia upływu terminu na wykonanie tego obowiązku.

Ceny transferowe

Zgodnie z rozporządzeniem ministra finansów z 24 listopada 2023 r. w sprawie przedłużenia terminu do złożenia informacji o cenach transferowych (Dz.U. poz. 2571) do końca stycznia 2024 r. jest też czas na złożenie informacji o cenach transferowych (TPR-C, TPR-P) za rok podatkowy rozpoczynający się po 31 grudnia 2021 r., której pierwotny termin złożenia upływał w okresie od 30 listopada 2023 r. do 31 grudnia 2023 r.

Należy pamiętać o tym, że do informacji o cenach transferowych składanych za rok podatkowy rozpoczynający się po 31 grudnia 2021 r. stosuje się nowe wzory dokumentów elektronicznych:

• informacji o cenach transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych – TPR-P(5),
• informacji o cenach transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych – TPR-C(5).

Najistotniejsze zmiany w nich wprowadzone dotyczą m.in.:

• zmiany organu, do którego składana jest informacja TPR (zamiast szefa Krajowej Administracji Skarbowej jest to naczelnik urzędu skarbowego właściwy dla podatnika);
• dodania oświadczeń podmiotu o tym, że lokalna dokumentacja cen transferowych została sporządzona zgodnie ze stanem rzeczywistym, a ceny transferowe objęte tą dokumentacją są ustalane na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane;
• wyodrębnienia wskaźników dla mikroprzedsiębiorców i małych przedsiębiorców w sekcji dotyczącej ogólnych informacji finansowych podmiotu;
• rozróżnienia transakcji na transakcje kontrolowane i transakcje inne niż transakcje kontrolowane;
• wprowadzenia nowych transakcji zwolnionych z obowiązku sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych.

ZUS IWA

Informację o danych za 2023 r. do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe (ZUS IWA) trzeba złożyć do 31 stycznia 2024 r. Musi to zrobić płatnik składek, który:

• przez wszystkie miesiące w 2023 r. opłacał składki na ubezpieczenie wypadkowe za co najmniej jedną osobę i co najmniej jeden dzień w styczniu 2024 r.,
• w 2023 r. zgłaszał do ubezpieczenia wypadkowego średnio co najmniej 10 osób w miesiącu (w tym siebie),
• 31 grudnia 2023 r. był wpisany do rejestru REGON.

Płatnik nie musi składać ZUS IWA, jeżeli w 2023 r. był chociaż jeden miesiąc, w którym żadna osoba, za którą opłacał składki, nie podlegała temu ubezpieczeniu.