Obsługiwany przez nasze biuro rachunkowe podatnik wystawił fakturę zaliczkową dotyczącą towaru wymienionego w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, a następnie fakturę końcową do tej transakcji. Łączna wartość transakcji przekracza 15 tys. zł, jednak poszczególne faktury są wystawione na kwoty niższe od 15 tys. zł. Czy w tej sytuacji w nowym pliku JPK_VAT na wystawionych fakturach należało zastosować oznaczenie „MPP” oraz adnotację „mechanizm podzielonej płatności”?

Transakcje objęte obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności powinny być oznaczane w ewidencji VAT symbolem „MPP” – obowiązek ten ciąży zarówno na sprzedawcach, jak i nabywcach (zob. par. 10 ust. 4 pkt 13 oraz par. 11 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług), zaś w części ewidencyjnej nowego pliku JPK_VAT przez wpisanie wartości „1” w polu „MPP”.
Należy wyjaśnić, że transakcjami objętymi obowiązkiem stosowania split paymentu mogą być wyłącznie transakcje udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem przekracza kwotę 15 tys. zł lub jej równowartość wyrażoną w walucie obcej (zob. art. 108a ust. 1a ustawy o VAT). Jak jednocześnie czytamy w objaśnieniach podatkowych z 23 grudnia 2019 r. w sprawie mechanizmu podzielonej płatności, „w przypadku płatności zaliczek o tym, czy powstaje obowiązek zapłaty w mechanizmie podzielonej płatności, decydują zasady ogólne, a więc wartość brutto faktury oraz przedmiot transakcji (nabycie towarów lub usług z załącznika nr 15)”.
Prowadzi to do wniosku, że w przypadku zaliczek transakcjami objętymi obowiązkiem stosowania split paymentu mogą być wyłącznie transakcje udokumentowane fakturami zaliczkowymi i końcowymi – w zakresie w jakim kwota brutto na tych fakturach przekracza 15 tys. zł. A contrario – jeżeli transakcja (choćby o wartości przekraczającej 15 tys. zł) jest udokumentowana fakturami zaliczkową i końcową wystawionymi w obu przypadkach na kwotę brutto nieprzekraczającą 15 tys. zł, wówczas – w mojej ocenie – nie jest to transakcja objęta obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności.
W związku z tym uważam, że wykazując przedmiotowe faktury w prowadzonej dla podatnika ewidencji VAT oraz w przesyłanym w jego imieniu nowym pliku JPK_VAT, nie należy stosować oznaczenia „MPP”. Z tego samego powodu faktur tych nie należy oznaczać wyrazami „mechanizm podzielonej płatności” (zob. art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT).
Podstawa prawna
par. 10 ust. 4 pkt 13 oraz par. 11 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia ministra finansów, inwestycji i rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. poz. 1988; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 2326)
art. 106e ust. 1 pkt 18a, art. 108a ust. 1a, załącznik nr 15 do ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 802)