Nowości prawne

Od 4 grudnia

Umowa o roboty budowlane

Ustawa z 9 października 2025 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny (Dz.U. poz. 1508) zmodyfikowała regulacje dotyczące umowy o roboty budowlane. Inwestor tak jak do tej pory będzie odpowiadać solidarnie z wykonawcą (generalnym wykonawcą) za zapłatę wynagrodzenia należnego podwykonawcy z tytułu wykonanych przez niego robót budowlanych (których szczegółowy przedmiot został zgłoszony inwestorowi przez wykonawcę lub podwykonawcę przed przystąpieniem do wykonywania tych robót), chyba że inwestor złożył podwykonawcy i wykonawcy sprzeciw wobec wykonywania tych robót przez podwykonawcę. Po zmianach wprawdzie nadal inwestor co do zasady będzie mógł wnieść sprzeciw w ciągu 30 dni od dnia doręczenia mu zgłoszenia, ale w umowie inwestor i wykonawca (generalny wykonawca) mogą zastrzec krótszy termin na złożenie sprzeciwu. Ponadto określony w umowie wykonawcy z podwykonawcą lub umowach z dalszym podwykonawcą termin na złożenie sprzeciwu nie będzie mógł być krótszy od terminu określonego w umowie zawartej między inwestorem a wykonawcą (generalnym wykonawcą). Zmienione przepisy obowiązują do 4 grudnia 2025 r., ale stosuje się je także do umów zawartych przed tym dniem.

Od 24 grudnia

Zmiany w kodeksie pracy

Zgodnie z ustawą z 4 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy (Dz.U. poz. 807) osoba ubiegająca się o zatrudnienie na danym stanowisku będzie otrzymywać od pracodawcy informację o:

  • wynagrodzeniu, jego początkowej wysokości lub jego przedziale – opartym na obiektywnych, neutralnych kryteriach, w szczególności pod względem płci oraz
  • odpowiednich postanowieniach układu zbiorowego pracy lub regulaminu wynagradzania – w przypadku gdy pracodawca jest objęty układem zbiorowym pracy lub obowiązuje u niego regulamin wynagradzania.

Pracodawca będzie musiał przekazywać te informacje z wyprzedzeniem umożliwiającym zapoznanie się z nimi, w postaci papierowej lub elektronicznej, osobie ubiegającej się o zatrudnienie, zapewniając świadome i przejrzyste negocjacje:

  • w ogłoszeniu o naborze na stanowisko;
  • przed rozmową kwalifikacyjną – jeżeli pracodawca nie ogłosił naboru na stanowisko albo nie przekazał tych informacji w ogłoszeniu, o którym mowa w pkt 1;
  • przed nawiązaniem stosunku pracy – jeżeli pracodawca nie ogłosił naboru na stanowisko albo nie przekazał tych informacji w ogłoszeniu, o którym mowa w pkt 1, albo przed rozmową kwalifikacyjną.

Ponadto pracodawca będzie musiał zapewnić, aby ogłoszenia o naborze na stanowisko oraz nazwy stanowisk były neutralne pod względem płci, a proces rekrutacyjny przebiegał w sposób niedyskryminujący.

Nowe regulacje obowiązują do 24 grudnia 2025 r.

Od 1 stycznia 2026

Podwyżka minimalnego wynagrodzenia

Z rozporządzenia Rady Ministrów z 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2026 r. (Dz.U. poz. 1242) wynika, że od 1 stycznia 2026 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie 4806 zł (wcześniej było to 4666 zł), a minimalna stawka godzinowa 31,40 zł (zamiast dotychczasowego 30,50 zł).

Wyższy limit zwolnienia podatkowego z VAT

W myśl ustawy z 24 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. poz. 896) od 1 stycznia 2026 r. limit zwolnienia podatkowego z VAT będzie wynosić 240 tys. zł zamiast 200 tys. zł. Przy czym Ministerstwo Finansów potwierdziło, że zgodnie z art. 2 tej ustawy podatnicy, u których łączna wartość sprzedaży w 2025 r. przekroczy 200 tys. zł, lecz nie będzie większa niż 240 tys. zł, będą mogli ponownie skorzystać ze zwolnienia z VAT już od 1 stycznia 2026 r.

JPK_PIT

Zgodnie z ustawą z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2105; ost.zm. Dz.U. z 2025 r. poz. 222) przedsiębiorcy będący podatnikami PIT, którzy co miesiąc przekazują do urzędu skarbowego ewidencję JPK_V7M, od 2026 r. będą zobowiązani do prowadzenia ksiąg rachunkowych, PKPiR, ewidencji przychodów wyłącznie przy użyciu programów komputerowych. Po raz pierwszy będą oni zobowiązani do przekazania ksiąg podatkowych prowadzonych w ustrukturyzowanej formie do 30 kwietnia 2027 r.

Pozostali podatnicy PIT, w tym podatnicy zobowiązani do składania JPK_V7K, będą musieli, począwszy od 2027 r. prowadzić księgi podatkowe w postaci elektronicznej oraz przesyłać te księgi naczelnikowi urzędu skarbowego po zakończeniu roku podatkowego.

Warto dodać, że od 1 stycznia 2026 r. obowiązują również trzy rozporządzenia ministra finansów i gospodarki z 6 września 2025 r.:

  • w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz.U. poz. 1299);
  • w sprawie dodatkowych danych, o które należy uzupełnić prowadzone księgi rachunkowe i ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegające przekazaniu na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. poz. 1311);
  • w sprawie prowadzenia ewidencji przychodów i wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (Dz.U. poz. 1294).

Przygotowania do KSeF

Zgodnie z ustawą z 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz.1598; ost.zm. Dz.U. poz. 1203) od 1 stycznia 2026 r. podatnicy będą mogli składać do szefa Krajowej Administracji Skarbowej zgłoszenie o zamiarze wystawiania i przesyłania do KSeF faktur z załącznikiem.

Staż pracy na nowych zasadach

Od 1 stycznia 2026 r. będzie obowiązywać ustawa z 26 września 2025 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1423), zgodnie z którą do okresu zatrudnienia wliczane będą okresy m.in.:

  • prowadzenia przez osobę fizyczną pozarolniczej działalności oraz pozostawania osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność,
  • wykonywania umowy zlecenia lub o świadczenie usług,
  • wykonywania umowy agencyjnej,
  • pozostawania osobą współpracującą z ww. osobami.

Okresy te co do zasady będą potwierdzane zaświadczeniami wydanymi przez ZUS. Z kolei okresy zatrudnienia niepodlegającego zgłoszeniu do ZUS oraz okresy innej niż zatrudnienie pracy zarobkowej za granicą będzie musiał udowodnić pracownik na zasadach ogólnych.

Do pracodawcy niebędącego jednostką sektora finansów publicznych nowe przepisy będą stosowane od 1 maja 2026 r.

Działalność nierejestrowa

W wyniku zmian w ustawie z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 1480), które wprowadziła ustawa z 25 lipca 2025 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych oraz wsparcia przedsiębiorczości (Dz.U. poz. 1168), od 1 stycznia 2026 r. limit przychodów dla działalności nierejestrowej będzie wynosić kwartalnie 225 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Zasiłek pogrzebowy

Ustawa z 9 maja 2025 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 718) podwyższyła wysokość zasiłku pogrzebowego z 4000 zł do 7000 zł. Ponadto od 1 marca 2026 r. kwota zasiłku będzie waloryzowana, jeśli inflacja w roku poprzednim przekroczy 5 proc.

Mały ZUS plus

Zgodnie ze zmianami wprowadzonymi przez ustawę z 21 maja 2025 r. o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego (Dz.U. poz. 769) ubezpieczony będzie mógł korzystać z małego ZUS plus maksymalnie przez 36 miesięcy kalendarzowych w każdym okresie 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Ustawa deregulacyjna doprecyzowuje także sposób liczenia okresów 36 i 60 miesięcy. ©℗

Obowiązki i uprawnienia

Do 31 grudnia

Spis z natury a PKPiR

Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów (PKPiR) są zobowiązani do sporządzenia i wpisania do księgi spisu z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów m.in.: na koniec każdego roku podatkowego oraz na dzień 1 stycznia. Przy czym obowiązek sporządzenia spisu z natury na dzień 1 stycznia 2026 r. nie dotyczy podatników, którzy sporządzili spis z natury na 31 grudnia 2025 r. W tym przypadku zamiast spisu z natury na dzień 1 stycznia 2026 r. do PKPiR wpisuje się spis z natury sporządzony na dzień 31 grudnia 2025 r.

Ostateczna korekta ZFŚS

Pracodawcy, którzy w 2025 r. prowadzili zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, mają obowiązek dokonania ostatecznej korekty odpisów do końca grudnia. Muszą przeliczyć odpis ponownie i ustalić jego wartość całoroczną, uwzględniając faktyczną przeciętną liczbę pracowników w roku kalendarzowym. Wcześniej równowartość dokonanych odpisów i zwiększeń na dany rok kalendarzowy pracodawcy przekazali na rachunek bankowy funduszu socjalnego w terminie do 30 września, z tym że do 31 maja przelali kwotę stanowiącą co najmniej 75 proc. równowartości odpisów podstawowych. Przypomnijmy, że odpis na ZFŚS w 2025 r. na jednego zatrudnionego w normalnych warunkach wynosi w 2025 roku 2723,40 zł.

Coroczny przegląd danych

Ustawa z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 288) wymaga od pracodawców, aby dokonywali przynajmniej raz w roku przeglądu danych osobowych zebranych i przetwarzanych w ramach działalności ZFŚS. Przegląd ten ma na celu zidentyfikowanie, a następnie usunięcie danych, które nie są niezbędne do celów, w jakich zostały zebrane. W ramach takiej weryfikacji dane powinny zostać ocenione pod kątem wszystkich celów, w jakich są przetwarzane – a więc zarówno w celu ustalenia prawa do świadczeń i ich przyznania, jak i dochodzenia roszczeń przez pracodawcę czy przeciw niemu. Ustalenie, że konkretne dane są niezbędne do realizacji któregokolwiek z powyższych celów, pozwala na ich dalsze przechowywanie. ©℗

Wydawca wyraża zgodę na udostępnianie treści ściągawki klientom biur rachunkowych.
Stan prawny na 27 listopada 2025 r.