Są też zgłaszane do organizacji świadczących pomoc ofiarom handlu ludźmi - podkreśla Irena Dawid-Olczyk prezes fundacji La Strada. Jak zaznacza - zdarzają się przypadki przemocy i pozbawiania ludzi wolności. Część przypadków ma charakter pracy niewolniczej, do której ludzi werbują zorganizowane grupy pośredników. Ale też zgłaszają się osoby oszukane, którym pracodawca odmówił wypłaty. Niektórzy z pokrzywdzonych są zmuszani do spłacania fikcyjnych długów. Irena Dawid-Olczyk podkreśla, że wykorzystywani pracownicy mogą dzwonić na infolinię pomocową Krajowego Centrum Informacyjno-Konsultacyjnego, pod numer 22 628 99 99.
Szefowa wydziału konsularnego Ambasady Ukrainy w Polsce Switlana Krysa podkreśla, że w sytuacji wykorzystania przez pracodawcę ludzie mogą zwracać się do konsulów swojego kraju, ale też do organizacji polskich i ukraińskich działających w Polsce. Jedną z nich jest "Nasz Wybór" (Nasz Wybir) - organizacja prowadząca między innymi poradnictwo dla imigrantów, związane z legalizacją pobytu i innymi kwestiami ważnymi dla życia w Polsce.
Jak podkreśla konsul Switlana Krysa - niektórzy oszukani nie zwracają się o pomoc, zwłaszcza gdy pracują u innego pracodawcy niż ten, który ich zapraszał. Dzieje się tak, ponieważ nie mają dokumentów potwierdzających zatrudnienie i szans na wygranie na przykład sprawy sądowej. Sami mogą natomiast ponieść odpowiedzialność za nielegalną pracę.
Jak podkreślają eksperci - w najgorszej sytuacji są ukraińscy pracownicy pracujący poza dużymi miastami, na przykład w rolnictwie i zatrudniani w tak zwanym systemie uproszczonym. Przyjeżdżają na trzy miesiące i często za ostatni miesiąc nie dostają wynagrodzenia, bo pracodawcy wiedzą, że osoba musi opuścić Polskę, aby nie stracić prawa do ponownego wjazdu.
Często decydują się też na pracę bez jakiejkolwiek umowy pisemnej, a pracodawca zaprzecza, że zatrudnienie istniało. Gdy umowa jest - bywa, że jest tak sformułowana, że są w niej tylko obowiązki pracownika, a nie informacji o wynagrodzeniu.
Ukraińscy pracownicy najczęściej pracują w dziedzinie opieki, usług domowych, w rolnictwie, budownictwie i przy pracach dorywczych. Niektórzy pracownicy znajdują też pracę w dziedzinie inteligentnych technologii, logistyki czy handlu.
Nie jest znana dokładna liczba ukraińskich pracowników zatrudnionych w Polsce, bo jest duża rotacja. Szacuje się że rocznie może przebywać w Polsce około miliona osób z obywatelstwem ukraińskim