W ubiegły piątek, w czasie, gdy trwały protesty przeciwko procedowanej przez parlament ustawie o Sądzie Najwyższym oraz dwóm uchwalonym wcześniej nowelizacjom dotyczącym Krajowej Rady Sądownictwa i ustroju sądów powszechnych, przewodniczący Rady Fundacji Otwartego Dialogu Bartosz Kramek opublikował na Facebooku wpis zatytułowany "Niech państwo stanie: wyłączmy rząd!". Zawiera on listę 16 propozycji działań, mających - według Kramka - na celu powstrzymanie "zamachu PiS na rządy prawa w Polsce", inspirowanych m.in. jego doświadczeniami z ukraińskiego Euromajdanu.
"Warto rozważyć otwartą i zakrojoną szeroko akcję czasowego powstrzymania się od płacenia podatków i innych należności na rzecz skarbu państwa pod hasłem np. Nie płacę na PiS. Oczywiście można i należy to przemyśleć w szczegółach. Pamiętajmy, że chodzi o presję - zmuszenie rządu do opamiętania, bądź jego pokojową zmianę" - napisał w jednej z propozycji aktywista. Apel Kramka został następnie udostępniony także na profilu Fundacji.
"Z uwagi na zamieszczane przez Fundację Otwarty Dialog informacje, nawołujące do nielegalnych działań, takich jak zachęcanie do niewywiązywania się z obowiązku uiszczania podatków, a także w związku z doniesieniami medialnymi o znaczących przepływach finansowych pomiędzy osobami zasiadającymi we władzach fundacji, Ministerstwo Spraw Zagranicznych zwróciło się do Izby Administracji Skarbowej w Warszawie o przeprowadzenie w Fundacji Otwarty Dialog kompleksowej kontroli skarbowej oraz o poinformowanie o jej wynikach Ministra Spraw Zagranicznych" - przekazały PAP w piątek służby prasowe resortu dyplomacji.
O skierowaniu wniosku o kontrolę skarbową w FOD MSZ poinformowało również na swoim Twitterze.
W czwartek resort dyplomacji podał, że zwrócił się do Fundacji Otwarty Dialog "o niezwłoczne nadesłanie wszystkich uchwał fundacji przyjętych w latach 2013-2017 oraz o szereg wyjaśnień". MSZ poprosiło w szczególności o wyjaśnienie, dlaczego na oficjalnym profilu fundacji na portalu Facebook "umieszczane są informacje nawołujące do nielegalnych działań, takich jak zachęcanie do niewywiązywania się z obowiązku uiszczania podatków". "Ministerstwo zwróciło się też o wyjaśnienie przyczyn publikacji, przez przedstawicieli fundacji w mediach społecznościowych, treści będących personalnymi atakami, wymierzonymi w konkretne osoby" - podkreślono w komunikacie Biura Rzecznika Prasowego MSZ.
Działania resortu skomentował na Facebooku ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski. "Wreszcie biorą się za Fundację Otwarty Dialog! Szkoda jednak, że szef MSZ Witold Waszczykowski, jako minister mający z urzędu sprawować kontrolę, to wszystko tolerował" - napisał duchowny. "Dlaczego? Czy tak, jak w Amber Gold jacyś politycy roztaczali parasol ochronny nad tą organizacją?" - dodał. Isakowicz-Zaleski wyraził jednocześnie swoje wątpliwości dotyczące finansowania Fundacji Otwarty Dialog.
Odnosząc się w piątek do tej wypowiedzi, udostępnionej m.in. przez portal wPolityce ,MSZ zapowiedziało, że "podejmie dalsze zgodne z prawem działania, zmierzające do respektowania polskiego prawa". Zaznaczono jednocześnie, że zakres nadzoru szefa resortu nad fundacjami jest ograniczony do składania wniosku do sądu celem zbadania zgodności działania fundacji z przepisami prawa lub statutem, zaskarżania do sądu jej uchwał oraz - w sytuacji, gdyby działania zarządu fundacji w istotny sposób naruszały przepisy prawa lub postanowienia statutu - "usunięcia uchybień albo zmiany zarządu fundacji".
Wcześniej w czwartek portal wPolityce poinformował, że z wnioskiem o wszczęcie kontroli w sprawie działań Fundacji Otwarty Dialog wystąpił do szefa MSZ minister koordynator służb specjalnych Mariusz Kamiński. Kamiński zwrócił się do MSZ w związku z apelem przewodniczącego Rady Fundacji Bartosza Kramka, w którym - według portalu - namawiał do zaangażowania w obalenie polskiego rządu.
"Ostatnie działania Fundacji oraz Bartosza Kramka, zasiadającego w jej władzach, budzą wątpliwości dotyczące naruszania statutu Fundacji, a nawet polskiego prawa" - cytuje w wPolityce uzasadnienie wniosku Kamińskiego do MSZ. Rzecznik ministra koordynatora zaznaczył, że wystąpienie do MSZ ma "bezpośredni związek z ostatnimi działaniami Bartosza Kramka, który jest autorem skandalicznego wpisu nawołującego do przewrotu w Polsce".
Do celów statutowych, powstałej w 2009 r. Fundacji Otwarty Dialog, należą obrona praw człowieka, demokracji i praworządności na obszarze postradzieckim, w tym zwłaszcza w Kazachstanie, Rosji i Ukrainie. W latach 2013-2014 prowadziła m.in. "obserwacyjną misję poparcia" podczas fali protestów na kijowskim Majdanie. Fundacja posiada swoje stałe przedstawicielstwa w Warszawie, Kijowie i Brukseli.