Wszystkie kluby pozytywnie oceniły w środę w Sejmie projekt ws. skuteczniejszej ochrony praw wierzycieli, którzy uzyskali zabezpieczenie roszczeń w postaci np. hipoteki przymusowej. Projekt - będący inicjatywą Senatu - trafił do dalszych prac w sejmowej komisji.

Podczas sejmowej debaty poseł PiS Marek Ast przedstawił założenia ustawy i podkreślił, że regulacja ma na celu realizację wyroku TK z 2016 r.

Ocenił, że "proponowane rozwiązanie rzeczywiście stwarza realną ochronę praw wierzycieli, wzmacnia ich pozycje, daje realną możliwość należności. Poinformował również, że klub parlamentarny PiS popiera zaproponowane uregulowania i wnosi o skierowanie projektu do dalszych prac legislacyjnych.

Posłanka PO Katarzyna Osos zauważyła, że obecnie "wierzyciel, pomimo prawomocnego orzeczenia, nie może być pewny, czy uda mu się wyegzekwować należna sumę".

Podkreśliła, że klub parlamentarny PO - mając na uwadze wykonanie wyroku TK - jest za skierowaniem projektu do dalszych prac. Zaznaczyła, że do projektowanych zmian zostały zgłoszone uwagi przez Sąd Najwyższy i Związek Banków Polskich. Wyraziła nadzieję, że podczas dalszych prac nad przepisami te uwagi zostaną uwzględnione.

Paweł Grabowski z klubu Kukiz'15 również pozytywnie ocenił projekt ustawy. Według niego w Polsce "mamy wciąż do czynienia z sytuacją szkodliwą dla wierzyciela".

"Mając na uwadze techniczny i konkretny charakter tej zmiany i fakt, że ta zmiana jest wykonaniem orzeczenia TK, klub Kukiz'15 będzie rekomendował poparcie tego projektu. Im szybciej on zostanie przeprocedowany, tym szybciej będzie zwiększona ochrona wierzycieli" - podkreślił.

Wiceminister sprawiedliwości Łukasz Piebiak podziękował wszystkim klubom poselskim za poparcie inicjatywy senackiej. Podkreślił, że "stanowisko rządu wobec regulacji jest pozytywne i warto jak najszybciej ją uchwalić, po to, by chronić interesy wierzycieli" - zaznaczył.

Propozycja zmian w Kodeksie postępowania cywilnego oraz m.in. ustawie o księgach wieczystych i hipotece została przyjęta przez Senat 10 listopada zeszłego roku. Konieczność nowelizacji wyniknęła po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 25 października 2016 r.

Sprawa przed TK została wywołana skargą wierzyciela, który uzyskał zabezpieczenie swej wierzytelności hipoteką przymusową na nieruchomości spółki, która była jego dłużnikiem. Jak wskazywał skarżący, w terminie wskazanym w przepisie nie było możliwe przeprowadzenie i zakończenie postępowania egzekucyjnego.

TK podzielił wtedy argumenty skarżącego i ocenił, że "charakter i złożoność egzekucji z nieruchomości uniemożliwiają jej zakończenie" w czasie przewidzianym przez regulację. TK odroczył wówczas utratę mocy obowiązującej przez zakwestionowany przepis o półtora roku, czyli do 30 czerwca 2018 r.

Obecnie przepis Kpc stanowi, że "zabezpieczenie (...) upada po upływie dwóch miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia uwzględniającego roszczenie, które podlegało zabezpieczeniu, albo od uprawomocnienia się postanowienia o odrzuceniu apelacji lub innego środka zaskarżenia wniesionego przez obowiązanego od orzeczenia uwzględniającego roszczenie, które podlegało zabezpieczeniu".

Zgodnie z zasadniczym punktem proponowanej nowelizacji, do tego przepisu miałoby zostać dodane na końcu, po przecinku: "chyba że uprawniony wniósł o dokonanie czynności egzekucyjnych".

Jak wskazano w uzasadnieniu nowelizacji, w obecnym - i zakwestionowanym przez TK - brzmieniu przepisu upływ terminu "nie został uzależniony od czynności egzekucyjnych wierzyciela". "Pomimo podjęcia przez wierzyciela czynności egzekucyjnych, np. złożenia wniosku o wszczęcie egzekucji, bieg terminu nie był przerywany. Prowadziło to do sytuacji, że wyegzekwowanie należnej sumy pieniężnej w przypadku egzekucji prowadzonej wyłącznie z nieruchomości było, ze względu na długotrwałą i złożoną procedurę, w praktyce niemożliwe" - zaznaczyli autorzy projektu.

Dlatego - jak wskazano - po zmianie zabezpieczenie, np. w postaci hipoteki przymusowej, "nie upadnie po upływnie określonego czasu, jeżeli tylko uprawniony wniesie o dokonanie czynności egzekucyjnych".

Zgodnie z projektem do zabezpieczeń, które zostaną ustanowione przed wejściem nowelizacji w życie, ale do tego czasu nie upadły, miałyby być stosowane nowe przepisy.

Projektem zajmie się teraz sejmowa komisja nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach.(PAP)

autor: Marcin Jabłoński, Mateusz Mikowski