Od opozycyjnych polityków (niezależnie od tego, kto aktualnie jest w opozycji) słyszymy o drożyźnie, do jakiej doprowadziła aktualnie rządząca (niezależnie od tego, kto rządzi) większość. W mediach czytamy, że kolejne święta, wakacje czy wyprawka uczniowska będą rekordowo drogie. Łatwo to wytłumaczyć: inflacja może być większa lub mniejsza, ale występuje niemal zawsze. Oznacza to, że ceny cały czas idą w górę, obniżając naszą moc nabywczą. A ściślej: podwyżki cen obniżają siłę naszych portfeli, o ile te nie pęcznieją dzięki podwyżkom wynagrodzeń, świadczeń, itp. Jak stwierdzić, czy rzeczywiście jest u nas drogo, czy tanio? Z pomocą przychodzi nowy raport Deutsche Bank Research Institute.

Posiłkując się danymi serwisu numbeo.com analitycy porównali ceny niemal 30 różnych kategorii towarów i usług składające się na podstawowe koszty życia w prawie 70 miastach na całym świecie. To główne ośrodki życia gospodarczego w liczących się gospodarkach. W zestawieniu uwzględniona została Warszawa. Uwzględniono nie tylko towary i usługi, które są brane pod uwagę przy wyliczaniu wskaźników inflacji. W raporcie znajdziemy porównanie cen mieszkań czy kosztów obsługi hipoteki. Autorzy opracowania wzięli pod uwagę również przeciętne zarobki w każdym z miast. W raporcie jest zestawienie z cenami i zarobkami w 2025 r., ale też odniesienie do sytuacji z 2020 r. (ostatnie porównanie przed przerwą związaną z pandemią) i 2012 r. (pierwsze zestawienie). Trzeba zaznaczyć, że dane w serwisie nie pochodzą ze źródeł oficjalnych, a od użytkowników.

Ranking kosztów życia: Warszawa bliżej środka niż szczytu

Raport nie przynosi dużych zaskoczeń, jeśli chodzi o „liderów drożyzny” w skali świata. Pod względem indeksu kosztów życia najwyżej lokują się szwajcarskie Zurych i Genewa, amerykańskie Nowy Jork i San Francisco oraz Oslo w Norwegii. Warszawa mieści się w połowie piątej dziesiątki, pomiędzy Pragą i Lizboną (nieznacznie wyżej niż stolica Polski) oraz Rijadem i Dauchą.

Ciekawej robi się, gdy zaczniemy porównywać poszczególne składniki indeksu cen. Najgorzej wypadamy, jeśli chodzi o opłaty za usługi związane z mieszkaniem, jak prąd, woda czy wywóz śmieci. Zajmujemy tu piąte miejsce za Monachium, Edynburgiem, Frankfurtem i Berlinem. W zestawieniu przodują kraje Europy Środkowej (stolica Szkocji jest wyjątkiem), które opierają zostały mocno dotknięte przez skok cen paliw kopalnych, jaki towarzyszył rosyjskiej agresji na Ukrainę.

Zestawienie bierze pod uwagę koszty ponoszone dla mieszkania wykraczającego nieco ponad naszą „średnią krajową”, a ceny wyrażone są w dolarach. Na naszą wysoką pozycję w jakiejś mierze wpływa więc również siła złotego. Tym niemniej tylko w trzech miastach koszty usług komunalnych wzrosły w ciągu ostatnich pięciu lat o 100 proc. lub więcej. Poza Warszawą (wzrost w dolarach o 103 proc.) dotyczy to Oslo (o 123 proc., do 296 dol.) i Sztokholmu (o 164 proc., do 227 dol.).

Polska znalazła się również w czołówce, jeśli chodzi o cenę iPhone’a. Równowartość 1366 dol. lokuje nas na 10. miejscu. Na pocieszenie zostaje nam to, że cena w Turcji (prawie 2,2 tys.dol.) jest o prawie 60 proc. wyższa niż u nas. Kolejne kraje, w których można sobie darować zakup produktu Apple’a, to Brazylia, Egipt i Szwecja. Na przeciwnym biegunie są Korea Południowa, Stany Zjednoczone i Australia.

Autorzy raportu nie pokazują, ile kosztuje miesięczny abonament sieci telefonii komórkowej, ale znajdziemy porównanie kosztu kablowego dostępu do internetu. Tu zaś Warszawa należy do najtańszych miast. Równowartość 17 dol. to ponad dwa razy większych od najtańszych pod tym względem Delhi i Moskwy, ale równocześnie to dopiero 60. pozycja w łącznym zestawieniu. W żadnej kategorii Warszawa nie wypadła bardziej korzystnie (czytaj: taniej).

Stosunkowo nisko (znów: tanio) Warszawa uplasowała się również w zestawieniach cen zakupów żywnościowych. Tu pod uwagę brany był koszyk codziennych wydatków odniesiony do poziomu nowojorskiego. Relatywnie niewiele w porównaniu z innymi dużymi miastami na świecie w naszej stolicy trzeba wydać na lokalne piwo oraz na „zestaw Oasis”: 5 piw i 2 paczki papierosów (brit-popowa grupa w połowie lat 90. śpiewała tak naprawdę o „alkoholu i papierosach” oraz innych używkach, nieujętych w zestawieniu analityków DB). „Zestaw” najdrożej wychodzi w Melbourne, Wellington, Auckland (Australia i Nowa Zelandia) oraz w Londynie. „Kraje o najwyższych cenach stosują wysokie „podatki od grzechu”, aby zniechęcić do konsumpcji i poprawić finanse publiczne. Jeśli twój styl życia bardziej odpowiada klasycznemu kawałkowi Oasis, lepiej ci będzie w Chinach, Brazylii lub Egipcie” – stwierdzają autorzy raportu.

Koszty życia w Warszawie w zestawieniu 69 światowych metropolii
pozycja w 2025 r. pozycja w 2012 r. pozycja w 2020 r. ceny w 2025 r. (dol)* ceny w 2012 r. (dol)* ceny w 2020 r. (dol)*
Podstawowe miesięczne opłaty za media (prąd, ogrzewanie, chłodzenie, woda, wywóz śmieci) dla mieszkania o powierzchni 85 m² 5 30 21 357 171 176
iPhone 16 Pro (128 GB) 10 - - 1366 - -
Wskaźnik oprocentowania kredytu hipotecznego (20-letni kredyt o stałym oprocentowaniu, roczna stopa procentowa w %) 15 20 23 7,6 6,8 4,5
Para dżinsów (Levis 501 lub podobne) 19 41 17 99 83 88
Kredyt hipoteczny jako procent dochodu 25 24 25 96 88 84
Letnia sukienka z sieciówki 28 39 19 47 51 43
1 litr benzyny 29 33 33 1,73 1,65 1,23
Cappuccino (zwykłe) 30 51 44 4,19 2,37 2,75
Volkswagen Golf 1.4 90 KW trendline (lub równoważny nowy samochód) 30 59 49 32939 19166 20226
Indeks „taniej randki”** 37 53 41 250 205 199
Dochódu rozporządzalny po czynszu (2 osoby pracujące, wynajmujące mieszkanie 3-pokojowe) 39 52 52 2006 845 677
Coca-Cola/Pepsi (butelka 0,33 litra) 39 53 44 2,08 1,02 1,17
Zestaw McMeal w McDonald’s (lub podobny) 42 57 49 9,5 4,9 5,5
Cena za metr kwadratowy mieszkania w centrum miasta 43 50 48 6674 3078 3855
Miesięczny czynsz za mieszkanie 1-pokojowe w centrum miasta 43 59 48 1141 555 733
Przejazd taksówką (start + 5 km, normalna taryfa, dol.) 43 55 53 9,5 5,4 5,3
Trzydaniowy obiad dla 2 osób w restauracji średniej klasy 44 50 51 57 37 33
Miesięczne wynagrodzenie netto 45 58 51 2031 962 1040
Piwo importowane w restauracji (butelka 0,33 litra) 46 61 60 4,6 2,4 2,62
Bilet do kina na międzynarodową premierę 46 55 48 9,5 7,2 7,4
Bilet jednokierunkowy na lokalny transport 46 49 46 1,19 1,23 1,03
Papierosy Marlboro, paczka 20 szt. 47 45 48 5,4 3,6 4,4
Miesięczny czynsz za mieszkanie 3-pokojowe w centrum miasta 48 59 51 2055 1079 1403
Karnet do klubu fitness – miesięczna opłata dla 1 osoby dorosłej 48 64 60 44 42 29
Butelka wina (średni gatunek) 49 54 51 8,1 7,2 7,1
Piwo lokalne (butelka 0,5 litra) 51 63 62 1,4 0,92 0,88
„Indeks Oasis” – 5 piw i 2 paczki papierosów 51 57 55 18 12 13
Miesięczny bilet na transport publiczny 55 58 56 30 26 28
Indeks zakupów spożywczych 56 63 57 37 42 35
Miesięczny koszt internetu (minimum 60 Mb/s, nielimitowane dane, kablowy/ADSL) 60 68 65 17 18 14
*o ile nie zaznaczono inaczej; **na indeks "taniej randki” składa się butelka wina, para dżinsów, sukienka, 2 kawy, posiłek dla 2 osób w średniej klasy restauracji, 2 bilety do kina, 2 bilety komunikacji miejskiej w jedną stronę, przejazd 5 km taksówką; źródło: Deutsche Bank Research Institute

Czy stać nas na życie jak w Nowym Jorku, Londynie albo... Pradze?

Analitycy porównują ceny w poszczególnych miastach z cenami nowojorskimi. W przypadku Warszawy drożej niż w „Wielkim Jabłku” wyjdzie kupno nie tylko telefonu Apple i media, ale też benzyny, pary dżinsów czy obsługa hipoteki. Jest jednak równocześnie cała lista zakupów, które zrobimy o co najmniej połowę taniej niż Nowojorczycy, na czele z miesięcznym biletem na transport publiczny i kosztem wynajmu trzypokojowego mieszkania w centrum miasta (należy mieć na uwadze, że typowy czytelnik raportu DB to zapewne zarządzający niemałymi pieniędzmi, a więc i odpowiednio wynagradzany, pracownik międzynarodowej instytucji finansowej).

My poszliśmy krok dalej: porównaliśmy ceny w Warszawie z cenami w kilku innych europejskich miastach. W każdym przeciętna płaca była wyższa niż w stolicy Polski (w Pradze tylko o kilka procent, ale w Londynie – dwa razy wyższa). Równocześnie w każdym nie brak przykładów zakupów, które w Warszawie są wyraźnie droższe. W przypadku iPhone’a różnice nie są bardzo duże, ale rata kredytu w naszym przypadku jest o połowę (w odniesieniu do Londynu) lub nawet dwukrotnie (w porównaniu z Berlinem i Wiedniem) wyższa niż za granicą. „Drożyzna” w tym zakresie nie jest tajemnicą. Zwykle wiesza się za to psy na bankach, ale główny powód to różnica w poziomie stóp procentowych.

Relacja cen w Warszawie w 2025 r. do cen w:
Nowym Jorku Berlinie Londynie Pradze Wiedniu
Podstawowe miesięczne opłaty za media (prąd, ogrzewanie, chłodzenie, woda, wywóz śmieci) dla mieszkania o powierzchni 85 m² 197% 98% 111% 114% 108%
iPhone 16 Pro (128 GB) 127% 104% 106% 105% 103%
Wskaźnik oprocentowania kredytu hipotecznego (20-letni kredyt o stałym oprocentowaniu, roczna stopa procentowa w %) 110% 205% 149% 158% 211%
Para dżinsów (Levis 501 lub podobne) 148% 105% 84% 116% 98%
Kredyt hipoteczny jako procent dochodu 99% 185% 76% 98% 141%
Letnia sukienka w sieciówce 98% 104% 96% 127% 104%
1 litr benzyny 184% 88% 90% 101% 93%
Cappuccino (zwykłe) 70% 94% 81% 120% 84%
Volkswagen Golf 1.4 90 KW trendline (lub równoważny nowy samochód) 94% 102% 86% 111% 104%
Indeks „taniej randki” 71% 86% 68% 114% 84%
Dochód rozporządzalny po czynszu (2 osoby pracujące, wynajmujące mieszkanie 3-pokojowe) 107% 45% 84% 102% 45%
Coca-Cola/Pepsi (butelka 0,33 litra) 63% 62% 75% 111% 59%
Zestaw McMeal w McDonald’s (lub podobny) 76% 66% 47% 81% 68%
Cena za metr kwadratowy mieszkania w centrum miasta 36% 77% 32% 75% 61%
Miesięczny czynsz za mieszkanie 1-pokojowe w centrum miasta 28% 80% 38% 100% 91%
Przejazd taksówką (start + 5 km, normalna taryfa, dol.) 60% 66% 47% 81% 68%
Trzydaniowy obiad dla 2 osób w restauracji średniej klasy 39% 70% 52% 121% 66%
Miesięczne wynagrodzenie netto 40% 57% 51% 96% 60%
Piwo importowane w restauracji (butelka 0,33 litra) 38% 100% 58% 152% 84%
Bilet do kina na międzynarodową premierę 47% 66% 47% 81% 68%
Bilet jednokierunkowy na lokalny transport 41% 29% 30% 85% 43%
Papierosy Marlboro, paczka 20 szt. 29% 54% 23% 72% 72%
Miesięczny czynsz za mieszkanie 3-pokojowe w centrum miasta 25% 76% 37% 91% 90%
Karnet do klubu fitness – miesięczna opłata dla 1 osoby dorosłej 31% 116% 70% 59% 92%
Butelka wina (średni gatunek) 41% 117% 70% 116% 117%
Piwo lokalne (butelka 0,5 litra) 47% 120% 43% 132% 97%
„Indeks Oasis” – 5 piw i 2 paczki papierosów 34% 69% 29% 90% 82%
Miesięczny bilet na transport publiczny 23% 45% 12% 115% 71%
Indeks zakupów spożywczych 37% 67% 60% 88% 59%
Miesięczny koszt internetu (minimum 60 Mb/s, nielimitowane dane, kablowy/ADSL) 27% 36% 40% 77% 41%
źródło: Deutsche Bank Research Institute, DGP; na czerwono zaznaczyliśmy zakupy, które w Warszawie są droższe, na zielono te, które w Warszawie są tańsze o co najmniej połowę

Siła nabywcza pensji: Warszawa daleko za liderami

Do tej pory posługiwaliśmy się na ogół wartościami w przeliczeniu na dolary. Dlaczego jednak nie popatrzeć na to, co da się kupić za średnią pensję? Kiepska wiadomo: w zestawieniu nie ma ani jednego produktu, w którym Warszawa znalazłaby się w takim ujęciu w pierwszej, drugiej a nawet w trzeciej dziesiątce. Oznacza to, że siła nabywcza pensji jest niska. Najkorzystniej wypada cena biletu miesięcznego w komunikacji miejskiej (31. lokata, ale bilet jednorazowy to już 58. pozycja). Niewiele gorzej prezentuje się liczba butelek lokalnego piwa dostępnych za przeciętną pensję (ponad 1000, 34. pozycja). Najgorzej, co powinno dziwić, jest w przypadku rachunków za prąd, gaz, wodę, śmieci: 65 miejsce. Niewiele lepiej prezentujemy się, jeśli chodzi o siłę nabywczą pensji mierzoną w dżinsach (niecałe 12 sztuk, 57. pozycja) czy trzydaniowego posiłku dla dwóch osób w średnio drogiej restauracji (26 szt., 58. miejsce). Wszystko to jednak dlatego, że samo średnie wynagrodzenie daje przeciętnemu warszawiakowi 45. miejsce na świecie.