W wakacje popularne stają się również spotkania towarzyskie na świeżym powietrzu, które często wiążą się z konsumpcją alkoholu. Jednakże, czy spożywanie napojów alkoholowych w miejscach publicznych jest w Polsce dozwolone? Jakie są obowiązujące zakazy oraz jakie konsekwencje mogą wynikać z ich złamania?
Regulacje prawne dotyczące spożywania alkoholu w miejscach publicznych
Polskie prawo reguluje kwestie związane ze spożywaniem alkoholu w miejscach publicznych w Ustawie z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Zgodnie z artykułem 14 ust. 2a tej ustawy, „zabrania się spożywania napojów alkoholowych w miejscu publicznym, z wyjątkiem miejsc przeznaczonych do ich spożycia na miejscu, w punktach sprzedaży tych napojów” (Dz.U. z 1982 r. nr 35, poz. 230 z późn. zm.).
Alkohol można legalnie spożywać w ogródkach restauracyjnych, kawiarniach, klubach oraz pubach, o ile lokale te posiadają odpowiednie zezwolenia na sprzedaż alkoholu.
Kary za naruszenie zakazu
Spożywanie alkoholu w miejscach publicznych, wbrew przepisom, stanowi wykroczenie, które może skutkować karą. Artykuł 431 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi precyzuje, że: „kto spożywa napoje alkoholowe wbrew zakazom określonym w art. 14 ust. 1 i 2a-6 albo nabywa lub spożywa napoje alkoholowe w miejscach nielegalnej sprzedaży, albo spożywa napoje alkoholowe przyniesione przez siebie lub inną osobę w miejscach wyznaczonych do ich sprzedaży lub podawania, podlega karze grzywny” (Dz.U. z 1982 r. nr 35, poz. 230 z późn. zm.).
Wysokość mandatu za takie wykroczenie wynosi zazwyczaj 100 zł. W przypadku odmowy przyjęcia mandatu, sprawa jest kierowana do sądu, który może nałożyć karę grzywny lub orzec przepadek alkoholu, nawet jeśli nie był on własnością sprawcy.
Gdzie można pić alkohol na świeżym powietrzu?
Pomimo ogólnego zakazu, istnieją wyjątki od reguły. Ustawodawca przewidział możliwość odstępstw, które mogą być wprowadzone przez władze lokalne. Rada gminy może w drodze uchwały, w określonym miejscu publicznym na swoim terenie, wprowadzić odstępstwo od zakazu, pod warunkiem, że nie będzie to miało negatywnego wpływu na bezpieczeństwo i porządek publiczny oraz politykę społeczną w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi (art. 14 ust. 2a ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi).
Jednym z najbardziej znanych przykładów lokalnych regulacji dotyczących spożywania alkoholu jest Warszawa. Na bulwarach wiślanych oraz plaży Poniatówka w stolicy, spożywanie alkoholu jest dozwolone. Uchwały Rady Warszawy z 2018 roku, które zezwalają na picie alkoholu w tych miejscach, zostały jednak zaskarżone. Wojewódzki Sąd Administracyjny początkowo uznał uchwałę za nieważną, ale Naczelny Sąd Administracyjny uchylił tę decyzję, przywracając możliwość spożywania alkoholu w wyznaczonych strefach (sygn. akt II GSK 383/22).