Sejm przyjął nowelizację ustawy o finansach publicznych, która zakłada objęcie stabilizacyjną regułą wydatkową (SRW) wszystkich jednostek, których plany finansowe są zamieszczone w formie załączników w ustawie budżetowej, łącznie niemal 90 jednostek, a także skarbowych papierów wartościowych (SPW). Za nowelizacją głosowało 238 posłów, przeciwnych było 199, nikt nie wstrzymał się od głosu.

Nowelizacja zakłada, że do zakresu SRW włączone zostaną kolejne jednostki sektora finansów publicznych - wszystkie jednostki, których plany finansowe są zamieszczane w formie załączników w ustawie budżetowej, tj. ZUS, agencje wykonawcze czy państwowe osoby prawne (łącznie niemal 90 jednostek).

Ponadto, do SRW włączone zostaną skarbowe papiery wartościowe, które przekazywane są nieodpłatnie jednostkom sektora instytucji rządowych i samorządowych przez jednostki i organy objęte SRW.

Założenia nowelizacji ustawy o finansach publicznych

Dodatkowo nowela zakłada objęcie wydatków Narodowego Funduszu Zdrowia, Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 oraz Funduszu Pomocy kwotą limitu w ramach SRW (wcześniej wydatki tych funduszy objęte były kwotą wydatków SRW, ale nie limitem wydatków w ramach SRW).

W wyniku dokonania tego rozszerzenia zakresu podmiotowego SRW wszystkie jednostki, których plany finansowe są zamieszczane w ustawie budżetowej w formie załączników, będą objęte SRW. W SRW, ale poza limitem SRW, będą tylko te jednostki, które mają zagwarantowaną autonomię budżetową lub jednostki, pełniące funkcję stabilizacyjną (BFG), podano także.

Nowelizacja zakłada też wyłączenie - spójnie ze zmianą w regułach UE - współfinansowania programów finansowanych z bezzwrotnej pomocy UE z kwoty i limitu wydatków SRW w celu metodologicznego ujednolicenia wskaźnika monitorującego na poziomie krajowym (SRW) i unijnym.

Zmiany w algorytmie wydatków SRW

Jednocześnie ujęto także zmiany w algorytmie określającym poziom wydatków jednostek i organów objętych SRW:

  • wprowadzenie korekty błędu prognoz realnej dynamiki wzrostu PKB, celem zniwelowania wpływu błędu prognoz na poziom wydatków SRW,
  • dokonanie zmian w nominalnej części SRW, obejmujących zastąpienie (we wzorze na kwotę wydatków) średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług deflatorem PKB,
  • dostosowanie mechanizmu określającego wysokość dostosowania fiskalnego do nowych rozwiązań unijnych,
  • wprowadzenie zmian w definicji działań dyskrecjonalnych, obejmujących z jednej strony rozszerzenie ich zakresu transakcyjnego.

Zmiany w klauzuli wyjścia z SRW

Nowela zawiera także zmiany w klauzuli wyjścia z SRW, obejmujące przesłanki zawieszenia funkcjonowania SRW, które będzie możliwe w momencie wprowadzenia jednego ze stanów nadzwyczajnych lub w przypadku znacznego spowolnienia gospodarczego.

Przeglądy funkcjonowania SRW

Ponadto minister finansów zobowiązany będzie do dokonywania regularnych, okresowych przeglądów funkcjonowania SRW (nie rzadziej niż co 5 lat). Wyniki tego przeglądu będą publikowane w Biuletynie Informacji Publicznej. Rozwiązanie to, rekomendowane przez MFW, ma na celu wprowadzenie instrumentu polegającego na cyklicznym (co 5 lat) dokonywaniu przeglądu funkcjonowania przepisów regulujących SRW.

Inne propozycje są konsekwencją rozszerzenia zakresu SRW (np. szczegółowość planu finansowego, terminy jego opracowywania, procedura zmiany planu finansowego).