NIK podała wyniki kontroli wykorzystania środków publicznych w kinematografii przez MKiDN oraz PISF od 2018 r. do końca pierwszego półrocza 2023 r. "Środki publiczne w dziedzinie kinematografii wykorzystywano na ogół prawidłowo. Jednak PISF nie dokonywał zwrotu nadmiernie pobranych dotacji" - wskazano.

NIK wskazuje na nieprawidłowości w zarządzaniu środkami na kinematografię

"Środki publiczne w dziedzinie kinematografii wykorzystywano na ogół prawidłowo. Jednak PISF nie dokonywał zwrotu nadmiernie pobranych dotacji, do tego w ograniczonym zakresie sprawował kontrolę nad sposobem wykorzystania wsparcia finansowego przez przedsiębiorców. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego nie pełnił dostatecznej kontroli rozliczania wsparcia, więc nie wykrył tych nieprawidłowości, które stwierdziła NIK" - napisano we wtorek w informacji na stronie Najwyższej Izby Kontroli. "Minister opieszale procedował też podjęcie decyzji, wskutek czego prywatnemu podmiotowi trzeba było wypłacić ze środków publicznych naliczone wskutek opóźnienia odsetki. Minister oszczędnie korzystał z limitu środków na wsparcie finansowe (w latach 2020–23 wypłacono ich niespełna połowę) i odmawiał zwiększenia puli środków. Minister zmienił też treść rozporządzenia o kosztach kwalifikowalnych, przez co test kwalifikacyjny przestał spełniać ustawowe wymogi" – podano w komunikacie NIK.

Prawne podstawy finansowania kinematografii w Polsce

Zasady wspierania twórczości filmowej i innej działalności w dziedzinie kinematografii określa ustawa o kinematografii oraz – wydane na podstawie art. 23 ust. 6 tej ustawy – rozporządzenie w sprawie dofinansowania przedsięwzięć.

Podstawowym źródłem finansowania kinematografii w Polsce są środki publiczne pozostające w dyspozycji dyrektora Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, określone w ustawie o kinematografii oraz ustawie o produkcji audiowizualnej.

"Ponadto wystąpiono do operatorów 12 Regionalnych Funduszy Filmowych (RFF) o informacje dotyczące wysokości środków przeznaczanych na kinematografię w latach 2018–2023 (I półrocze). Informacje te wskazują na znaczne zróżnicowanie rocznych budżetów poszczególnych RFF, w tym przeznaczanych na dofinansowanie produkcji filmów. Najwyższym rocznym budżetem dysponował Mazowiecki i Warszawski Fundusz Filmowy (średniorocznie blisko 1900 tys. zł), a najniższym – RFF Poznań (średniorocznie ok. 100 tys. zł). Łącznie w latach 2018–2022 na przygotowanie, produkcję i postprodukcję blisko 300 filmów (fabularnych, dokumentalnych i animowanych) RFF przeznaczyły ok. 42 mln zł" – napisano na stronie NIK.

NIK o działaniach Ministerstwa Kultury

W komunikacie pokontrolnym NIK podał, że: "Minister finansował podmiotowo działalność sześciu instytucji (w tym PISF), którym udzielał również dotacji celowych na wydatki majątkowe, przeznaczając na te cele łącznie ponad 254,5 mln zł. Na przedsięwzięcia oraz zadania w dziedzinie kinematografii Minister udzielił z budżetu państwa dotacji celowych na wydatki bieżące w łącznej kwocie 583,4 mln zł, w tym blisko 459 mln zł dla PISF na wsparcie finansowe w rozumieniu ustawy o produkcji audiowizualnej. Ponadto w badanym okresie Instytut przeznaczył prawie 1 312,5 mln zł na dofinansowanie przedsięwzięć w dziedzinie kinematografii na zasadach określonych w ustawie o kinematografii".

Pokreślono, że "Minister prawidłowo wykonywał zadania określone w ustawie o kinematografii. Powoływał ekspertów opiniujących wnioski o dofinansowanie przedsięwzięć oraz wydawał i zmieniał akty wykonawcze, wykonując upoważnienia określone w ustawie".(PAP)

Autor: Tomasz Szczerbicki

szt/ miś/