Obywatel, który zamierza wziąć udział w wyborach samorządowych 7 kwietnia, może przez internet m.in. sprawdzić adres swojego lokalu wyborczego, zmienić stały obwód głosowania lub zgłosić chęć głosowania przez pełnomocnika.

Ministerstwo Cyfryzacji poinformowało, jakie sprawy może załatwić przez internet obywatel w związku z wyborami samorządowymi, których pierwsza tura odbędzie się 7 kwietnia, a druga 21 kwietnia.

Przez stronę www.gov.pl lub aplikację mObywatel zalogować się można do Centralnego Rejestru Wyborców (CRW). Przetwarzane są tam dane osobowe obywateli polskich, którzy ukończyli 17 lat i obywateli państw UE (innych niż Polska) i Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, jeżeli złożyli wniosek o dopisanie ich rejestru.

W CRW są informacje o prawach wyborczych danej osoby. Podany jest również numer okręgu wyborczego, w którym głosuje – wynika on z miejsca zameldowania lub zamieszkania. To okręg wyborczy określa listę kandydatów, na których można oddać głos. W rejestrze podany jest również numer obwodu do głosowania i adres siedziby obwodowej komisji wyborczej, czyli miejsca, w którym dana osoba głosuje.

Wyborca, który nie ma meldunku w swoim stałym miejscu zamieszkania, może przez internet zmienić stały obwód głosowania lub dopisać się do CRW. W tym celu należy zalogować się profilem zaufanym na stronie www.gov.pl, podać swój adres stałego miejsca zamieszkania i zaznaczyć oświadczenie, że mieszka się pod wskazanym adresem na stałe (można dołączyć do wniosku dokumenty potwierdzające fakt zamieszkania w danej gminie, np.: umowę najmu mieszkania, oświadczenie właściciela mieszkania, w którym mieszkasz, rachunek za prąd, na którym są dane osoby wyborcy). Wypełniony wniosek należy podpisać elektronicznie. Potwierdzenie złożenia wniosku i decyzję o zmianie miejsca stałego obwodu głosowania wyborca otrzymuje na skrzynkę ePUAP.

Online można też zgłosić zamiar głosowania przez pełnomocnika, czyli upoważnić inną osobę, aby zagłosowała w imieniu wyborcy. Skorzystać mogą z tego osoby powyżej 60 lat lub mające orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności.

Zgłoszenie zamiaru głosowania przez pełnomocnika również składa się na stronie www.gov.pl. Do wniosku należy dołączyć podpisaną zgodę pełnomocnika. Zainteresowani mają na to czas do 29 marca br. W przypadku wyborów wójta, burmistrza i prezydenta miasta jedno zgłoszenie dotyczy obu tur głosowania.

Taką samą ścieżką wyborca mógł zadeklarować chęć głosowania korespondencyjnego. Termin zgłoszeń w tej sprawie minął jednak 22 marca (13 dni przed wyborami).

Osoby posługujące się mDowodem mogą wykorzystać go w celu potwierdzenia tożsamości w lokalu wyborczym. Jest to pełnoprawny dokument – przypomniało Ministerstwo Cyfryzacji. Można z niego skorzystać także bez dostępu do internetu.

W odróżnieniu do wyborów parlamentarnych w wyborach samorządowych wyborca nie może jednorazowo zmienić miejsca głosowania. Nie otrzyma też zaświadczenia o prawie do głosowania po to, by zagłosować w dowolnym lokalu wyborczym.

Głosowanie 7 kwietnia br. odbywać się będzie w godz. 7.00-21.00, a ewentualna druga tura 21 kwietnia. Na pięcioletnią kadencję wybrani zostaną przedstawiciele do organów stanowiących samorządu terytorialnego: rad gmin, rad powiatów i sejmików wojewódzkich oraz władze wykonawcze: wójta (w gminie wiejskiej) lub burmistrza (w gminach, których siedziba znajduje się w mieście położonym na jej terytorium), lub prezydenta (w miastach powyżej 100 000 mieszkańców, a także w miastach, w których historycznie – okresie PRL – to prezydent miasta był organem wykonawczo-zarządzającym). Obecnie w Polsce jest 107 „miast prezydenckich”.

W gminach liczących do 20 tys. mieszkańców w każdym okręgu wybiera się jednego radnego. W gminach powyżej 20 tys. mieszkańców w każdym okręgu wybiera się od 5 do 8 radnych. W okręgach wyborczych do rad powiatów wybiera się od 3 do 10 radnych. W okręgach wyborczych do sejmików wojewódzkich wybiera się od 5 do 15 radnych.

Na podstawie ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy mieszkańcy stolicy będą wybierać tego dnia również radnych do rad dzielnic m.st. Warszawy. Wybory do rad dzielnic w innych miastach nie są związane z terminem wyborów do samorządu terytorialnego, a ich utworzenie zależy od decyzji rady gminy i nie jest to obowiązek ustawowy, tak jak w przypadku Warszawy.

W wyborach każdego szczebla wyborca wskazuje tylko jednego kandydata, stawiając w kratce przy nazwisku wybranej osoby znak "X".

Głosowanie w wyborach samorządowych jest możliwe tylko w kraju. Czynne prawo wyborcze mają jedynie stale zamieszkujący w danej gminie obywatele UE, niebędący obywatelami polskimi, i obywatele Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. (PAP)

Autorka: Anita Karwowska

akar/ joz/