O tym, że mama nie jest w areszcie, lecz w Polsce, dowiedziałam się dzisiaj z Twittera, siostra przesłała mi zdjęcie postu dyrektorki Biełsatu – powiedziała w środę PAP Weranika Piuta, córka działaczki Związku Polaków na Białorusi (ZPB) Ireny Biernackiej.
Polski MSZ poinformował wcześniej w środę, że trzy działaczki mniejszości polskiej na Białorusi, które były w areszcie w Mińsku - Irena Biernacka, Maria Tiszkowska i Anna Paniszewa - przyjechały do Polski. Jeszcze wcześniej nieoficjalnie poinformowała o tym na Twitterze dyrektorka telewizji Biełsat Agnieszka Romaszewska-Guzy.
„Nie miałam jeszcze od mamy żadnej informacji i nie wiem, gdzie jest” – powiedziała Piuta. Jak dodała, jest zadowolona, że jej mama, szefowa oddziału ZPB w Lidzie, jest na wolności.
„Natomiast nie podoba mi się, że ma zakaz wjazdu na Białoruś, której jest obywatelką” – dodała.
Piuta oceniła, że działania władz Białorusi, w tym dążenie do wywiezienia do Polski aresztowanych działaczy ZPB, potwierdzają, że „zarzuty wobec nich były bezpodstawne”. Irena Biernacka spędziła w areszcie równo dwa miesiące.
„W komunikacie MSZ podano, że wywieziono je (aresztowane działaczki polskie - PAP) 25 maja. Tego samego dnia przekazaliśmy do aresztu w Żodzino paczkę dla mamy i wszystko zostało przyjęte. Nawet telewizor” – opowiada Piuta.
„26 maja miały się odbyć czynności śledcze, ale rano adwokat napisał, że zostały odwołane” – dodaje. „29 maja odesłano nam listy, ale też uznałam to za przypadek” – wskazuje.
Również przebywający w Polsce Andrzej Pisalnik, działacz ZPB i redaktor naczelny portalu Znadniemna.pl, był zaskoczony opublikowaną w środę informacją. „Dowiedziałem się w ten sposób, że zaczęły dzwonić telefony od dziennikarzy z pytaniem o tę sytuację” – powiedział PAP Pisalnik.
„Na skutek działań polskich służb dyplomatyczno-konsularnych, 25 maja do Polski przyjechały działaczki mniejszości polskiej z Białorusi: Irena Biernacka, Maria Tiszkowska i Anna Paniszewa; osobom tym udzielono niezbędnego wsparcia i zostały otoczone odpowiednią opieką” - poinformowało w środę MSZ.
Aresztowanie Tiszkowskiej, Biernackiej i Paniszewej (nie jest członkinią ZPB, lecz innej organizacji polskiej, która działała w Brześciu) było efektem represji wymierzonych w przedstawicieli mniejszości polskiej na Białorusi.
Zatrzymani i aresztowani zostali także Andrzej Poczobut oraz szefowa ZPB Andżelika Borys. Całą piątkę aktywistów białoruscy obrońcy praw człowieka uznali za więźniów politycznych.
O uwolnienie przedstawicieli ZPB apelowali przedstawiciele państw UE, a także szef unijnej dyplomacji Josep Borrell. Działania władz w Mińsku wobec mniejszości polskiej były powodem zapowiedzi kolejnej tury sankcji, które UE ma nałożyć na białoruskie władze.
Wobec piątki aktywistów wszczęto postępowania karne z artykułu kodeksu karnego Białorusi (art. 130 p. 3), który mówi o "celowych działaniach, mających na celu podżeganie do wrogości na tle rasowym, narodowościowym, religijnym lub innym socjalnym". Prokuratura białoruska interpretowała działania aktywistów ZPB jako "rehabilitację nazizmu". Przytoczony artykuł zagrożony jest karą pozbawienia wolności od pięciu do 12 lat.
ZPB to największa na Białorusi organizacja mniejszości polskiej. W 2005 r. władze w Mińsku pozbawiły ją rejestracji. Do celów statutowych ZPB należy pielęgnowanie polskości, krzewienie polskiej kultury, nauka języka polskiego i pielęgnowanie polskich miejsc pamięci.