Reforma orzecznictwa lekarskiego w ZUS przyjęta przez Sejm

Nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, przygotowaną w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przewiduje m.in. wprowadzenie jednolitych zasad i trybu wydawania orzeczeń przez ZUS. Uprawniają one m.in. do renty z tytułu niezdolności do pracy, dodatku pielęgnacyjnego i renty socjalnej. Ponadto lekarze orzecznicy wykonują kontrolę prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich.

Sejm zagłosował w czwartek za przyjęciem wszystkich pięciu poprawek zgłoszonych przez Senat na początku grudnia. Cztery z nich miały charakter legislacyjno-redakcyjny. Piąta dotyczyła liczby lekarzy orzekających w drugiej instancji.

Regulacja przewiduje wprowadzenie jednoosobowego orzekania we wszystkich przypadkach. W pierwszej instancji i w drugiej wskutek złożenia zarzutu wadliwości lub sprzeciwu orzeczenie miało być wydawane jednoosobowo. Zgodnie z przyjętą poprawką w sprawach szczególnie skomplikowanych główny lekarz orzecznik albo jego zastępca będzie mógł skierować sprawę do ponownego rozpatrzenia przez orzekających łącznie trzech lekarzy orzeczników.

Zgodnie z uchwalonymi przepisami lekarze orzecznicy będą mogli wybrać, czy chcą pracować na podstawie umowy o pracę, czy umowy cywilnoprawnej. Naczelny lekarz ZUS, jego zastępca, główny lekarz orzecznik, zastępca głównego lekarza orzecznika i lekarze inspektorzy nadzoru orzecznictwa lekarskiego będą zatrudniani wyłącznie na podstawie umów o pracę.

Wynagrodzenie zasadnicze lekarzy orzeczników będzie ustalane na podobnych zasadach jak najniższe wynagrodzenia zasadnicze niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych. Zdaniem resortu pracy przełoży się to na ok. 25-procentowy wzrost wynagrodzeń lekarzy w ZUS.

Nowe uprawnienia pielęgniarek i fizjoterapeutów w ZUS

Na stanowisko lekarza orzecznika zatrudniani będą również – co do zasady – lekarze bez tytułu specjalisty. Regulacja zakłada wprowadzenie możliwości wydawania orzeczeń w określonych rodzajach spraw (związanych z ich kompetencjami) przez fizjoterapeutów, pielęgniarki i pielęgniarzy.

Nowela zakłada też zmiany struktury organizacyjnej orzecznictwa lekarskiego. Zaproponowano konsolidację zadań związanych z wydawaniem orzeczeń oraz realizacją bezpośredniego nadzoru nad orzekaniem w centrach orzeczniczych, które będą tworzone w oddziałach ZUS.

Zmiany w kontrolach L4 i nowe zasady zwolnień lekarskich

W przepisach doprecyzowano, kiedy można stracić zasiłek chorobowy.

Stracić go będą mogły osoby, które podczas zwolnienia wykonują pracę zarobkową lub podejmują aktywność niezgodną z celem zwolnienia (z wyjątkiem drobnych czynności, np. zakupów) czy działania przedłużające chorobę (np. forsowny wyjazd podczas rekonwalescencji).

Regulacja wprowadza także możliwość korzystania ze zwolnienia w jednym miejscu, a pracowania w drugim (np. dla osób z dwoma etatami – jeśli charakter pracy na to pozwala).

Wprowadzone zostaną również nowe zasady kontroli zwolnień lekarskich.

ZUS będzie mógł zażądać od wystawiającego zaświadczenie lekarskie lub od podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych, w którym wystawiono zaświadczenie lekarskie, udostępnienia dokumentacji medycznej dotyczącej ubezpieczonego lub chorego członka rodziny.

Kontrola ma polegać na ustaleniu, czy osoba nie podejmuje działań, które wyłączają ją z prawa do czasowego zwolnienia od pracy, a w przypadku zasiłku opiekuńczego również na ustaleniu, czy poza ubezpieczonym nie ma innych członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym, mogących zapewnić opiekę.

Ustawa poza pewnymi wyjątkami wejdzie w życie po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia. (PAP)

kblu/ ksc/ akar/