Podczas wtorkowego posiedzenia Sejm wybierze nowego marszałka. Zgodnie z umową koalicyjną funkcję tę ma objąć Włodzimierz Czarzasty — obecny wicemarszałek i współprzewodniczący Nowej Lewicy. Rezygnacja Szymona Hołowni, podpisana 13 listopada, jest elementem wcześniejszych ustaleń: w drugiej połowie kadencji to właśnie Czarzasty miał przejąć urząd.

Wybór marszałka odbywa się bezwzględną większością głosów przy obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Koalicja rządząca — KO, Lewica, Polska 2050 i PSL — potwierdza poparcie dla kandydatury Czarzastego, podkreślając, że „umów należy dotrzymywać”.

Sprzeciw zapowiadają PiS, Konfederacja i Razem.

Dlaczego wybór dopiero teraz? Hołownia wyjaśnia przesunięcie

Zgodnie z umową Czarzasty miał przejąć fotel marszałka już 14 listopada, jednak — jak przekazał Hołownia — wspólnie ustalili, że głosowanie odbędzie się podczas posiedzenia zaczynającego się 18 listopada.

– Jeżeli zostanę zgłoszony na wicemarszałka, to chętnie podejmie się tej funkcji – zapewnił Hołownia w czwartek 13 listopada, mówiąc o swojej przyszłej roli w prezydium.

Hołownia celuje wyżej. Stara się o stanowisko w ONZ

Równolegle były marszałek zabiega o funkcję Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców. Na początku listopada ocenił, że jego szanse „znacząco wzrosły”, a poparcie dla jego kandydatury deklarują kolejne państwa.

Według Doroty Niedzieli z KO przyszłość Hołowni w prezydium jest przesądzona. W wywiadzie udzielonym PAP w poniedziałek powiedziała: – Sam Szymon Hołownia był i jest dalej – przecież będzie wicemarszałkiem (Sejmu) – takim objawieniem sejmowym.

Kto zostanie nowym wicemarszałkiem? Jest miejsce do obsadzenia

Sejm już na początku kadencji uchwalił „na sztywno” liczbę wicemarszałków. Jedno miejsce od roku pozostaje nieobsadzone, ponieważ PiS nie uzyskał zgody większości na swoją kandydaturę — Elżbietę Witek. W pierwszym dniu X kadencji — 13 listopada 2023 r. Kandydatura Elżbiety Witek uzyskała 203 głosy „za”, przy 252 „przeciw”. Witek przegrała wcześniej również głosowanie o fotel marszałka, w którym rywalizowała z Hołownią.

To oznacza, że PiS to obecnie jedyny klub bez miejsca w prezydium.

Czy największa opozycyjna partia ponowi próbę obsadzenia wakatu? Posłowie mówią, że decyzja jeszcze nie zapadła. Jeżeli klub wystawi kogokolwiek, ma to być ponownie Elżbieta Witek. Była marszałek unika jednoznacznych deklaracji, mówiąc jedynie: „W ogóle o tym nie myślę”.

Jak będzie wyglądała procedura? Dokładny harmonogram dnia

Hołownia szczegółowo przedstawił plan wtorkowego posiedzenia:

  • O godz. 8.30 pełniący obowiązki marszałka Czarzasty zwoła posiedzenie Prezydium Sejmu, które wyznaczy termin zgłaszania kandydatur. Upłynie on o godz. 10.30.
  • O godz. 9 odbędzie się posiedzenie Konwentu Seniorów, który ma zaopiniować i uzupełnić porządek obrad o punkt dotyczący wyboru marszałka.
  • O godz. 11 zostanie otwarte posiedzenie Sejmu.
  • O godz. 11.05 rozpocznie się prezentacja kandydatur. Wnioskodawca otrzyma 15 minut.
  • Dyskusja i głosowanie powinny odbyć się około godz. 11.45.

Jeśli marszałek zostanie wybrany w pierwszym głosowaniu, to – Jak podkreślił Hołownia – wicemarszałkowie mają być wybierani od godz. 13.

– Jeżeli marszałek Czarzasty zostanie marszałkiem, będą dwa wakaty na stanowiskach wicemarszałków – zauważył. – Sejm (…) uchwalił na „sztywno” liczbę wicemarszałków (…) W związku z powyższym będzie możliwość zgłoszenia dwóch kandydatur.

Cała procedura ma zakończyć się między godziną 13 a 14 — o ile głosowania przebiegną bez przeszkód.