Chodzi o przygotowany przez resort rozwoju i technologii projekt nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw, opublikowany na stronie rządowego centrum legislacji. Jak wskazano w ocenie skutków regulacji (OSR) proponowane zmiany mają rozwiązać problemy, które pojawiły się po wejściu w życie noweli tej samej ustawy z 7 lipca 2023 r. Zobligowała ona gminy do sporządzenia planów ogólnych – nowych opracowań planistycznych. Zastąpią one dotychczasowe studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, które stracą moc najpóźniej 30 czerwca 2026 r.

„W trakcie stosowania znowelizowanej ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zidentyfikowano przepisy wymagające niewielkich korekt, które te przepisy zoptymalizują, a tym samym ułatwią wdrożenie reformy i realizację jej celów w zakresie m.in. zapewnienia zrównoważonego rozwoju kraju przy zachowaniu ładu przestrzennego i uwzględnieniu interesu publicznego, uproszczenia procesu inwestycyjnego i zwiększenia skuteczności planowania przestrzennego” - zaznaczyło MRiT.

Nowe terminy wydawania decyzji o zabudowie i zagospodarowaniu terenu

Projekt zakłada m.in. zawieszenie do końca przyszłego roku kar nakładanych na gminy za nieterminowe wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

W OSR wskazano, że samorządy sygnalizują trudności w dotrzymaniu ustawowych terminów wydania tych decyzji w związku ze znaczącym wzrostem liczby składanych wniosków po wejściu w życie reformy (od 1 stycznia warunki zabudowy wydawane będą na 5 lat, a nie tak jak dotąd bezterminowo - PAP). MRiT przytoczyło w OSR wyniki badania GUS, według których w roku 2024 liczba wydanych w kraju decyzji o warunkach zabudowy wzrosła rok do roku o 27 proc, przy tym w ponad 330 gminach wzrost ten wyniósł między 50 a 100 proc., a w prawie 200 gminach – więcej niż 100 proc.

Wydłużenie terminów i elektroniczna obsługa wniosków

Termin rozszerzenia zakresu danych przestrzennych tworzonych dla planów miejscowych ma być wydłużony o trzy lata – do 1 lipca 2029 r. Analogicznie wydłużony ma zostać również termin udostępniania w Rejestrze Urbanistycznym utworzonych wcześniej zbiorów danych przestrzennych dla planu miejscowego.

Z kolei termin przewidziany na wydanie decyzji o zgodzie na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na inne cele ma być wydłużony z 60 dni do 90 dni.

Proponowane w projekcie zmiany zakładają również wprowadzenie elektronicznych wniosków o udostępnianie informacji udzielanych właścicielom działek o zmianach w dokumentach planistycznych. Komunikacja z właścicielem prowadzona ma być wyłącznie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, w którym prowadzony będzie Rejestr Urbanistyczny. Czas wysyłania powiadomień na podstawie jednego wniosku ma być ograniczony do dwóch lat (od końca roku kalendarzowego, w którym wniosek został złożony), co ma to zapobiec nadmiernemu obciążeniu systemu.

Nowelizacja ma też ujednolicić brzmienie przepisów dotyczących opiniowania i uzgadniania projektu planu ogólnego gminy, planu miejscowego i decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu przez Spółkę Celową CPK w zakresie odwołań do ustawy z maja 2018 r. o Centralnym Porcie Komunikacyjnym. Jak wskazano w OSR, zakres opiniowania i uzgadniania pozostaje bez zmian, a zmiana ma charakter redakcyjny.

Zmiany w zintegrowanych planach inwestycyjnych i innych ustawach

W projekcie przewidziano również dodanie podstawy prawnej do określania w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego i decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu obszarów zabudowy śródmiejskiej określonych w planie ogólnym gminy - zakres i zawartość tych dokumentów mają być rozszerzone. Jak wynika z OSR, ma to wypełnić lukę prawną. Nie zmienią się jednak zasady wyznaczania obszarów zabudowy śródmiejskiej ani warunki techniczne w nich obowiązujące.

Projekt zakłada też bardziej elastyczne kształtowanie ustaleń planu miejscowego oraz dostosowanie do zmieniających się potrzeb i uwarunkowań, bez konieczności zmiany planu ogólnego gminy.

Proponowane zmiany dotyczą też sporządzania zintegrowanych planów inwestycyjnych (ZPI): rozszerzony ma zostać katalog inwestycji uzupełniających, a poszczególne przepisy mają zostać doprecyzowane. Zniesiony ma być obowiązek uchwalania planu miejscowego zgodnie ze strategiami rozwoju gmin, które po reformie planistycznej stały się nieaktualne.

Przewidziane w projekcie zmiany dotyczącą też innych ustaw. Z tzw. specustawy mieszkaniowej zniknąć ma obowiązek wskazywania, a następnie publikacji numeru księgi wieczystej nieruchomości we wniosku o ustalenie lokalizacji inwestycji mieszkaniowej i w uchwale o ustaleniu lokalizacji tej inwestycji.

Z kolei z ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ulicy Królewskiej w Warszawie usunięty ma być obowiązek opiniowania inwestycji przez Główną Komisję Urbanistyczno-Architektoniczną. (PAP)

gkc/ malk/