Największym wyzwaniem organizacyjnym dla IPN w 2009 r. będzie realizacja ustawy obniżającej od 2010 r. emerytury oficerów służb specjalnych PRL - uważa prezes IPN Janusz Kurtyka.

Podkreśla, że IPN ma w tym celu sprawdzić swe archiwa wobec ok. 200 tys. osób, których emerytury mają być zmniejszone - na co nie dostał żadnych dodatkowych funduszy z budżetu państwa. Oddelegowani do tych zadań będą pracownicy przygotowujący katalogi IPN nt. oficerów służb PRL, których publikacja będzie z tego powodu spowolniona.

Kurtyka powiedział to, przedstawiając we wtorek senackiej komisji praw człowieka sprawozdanie z działalności IPN w 2008 r. Wkrótce Senat oraz Sejm będą je omawiać. Ewentualna negatywna ocena sprawozdania przez parlament nie rodzi żadnych skutków prawnych dla władz IPN.

"IPN uczestniczy w wojnach medialnych, co grozi wielkim ryzykiem" - mówił senator Jan Rulewski. "IPN raczej uchyla się od tych wojen" - replikował Kurtyka. "Czasami, jeśli jest zmasowany atak na IPN, staramy się odpowiadać merytorycznie; na pewno nie uczestniczymy w długotrwałych wojnach" - dodał prezes IPN. Podkreślał, że w IPN jest silne poczucie służby państwu polskiemu.

Pion śledczy IPN postawił w 2008 r. zarzuty 119 osobom

Ponad 300-stronicowe sprawozdanie przypomina, że 2008 r. był pierwszym pełnym rokiem działania pionu lustracyjnego IPN, do którego wpłynęło 142 tys. oświadczeń lustracyjnych osób pełniących funkcje publiczne. 1289 z nich przyznało się do pracy, służby lub współpracy z tajnymi służbami PRL. Ok. 2,2 tys. oświadczeń IPN zweryfikował w 2008 r. jako prawdziwe, a do sądów wysłano wnioski o uznanie "kłamstwa lustracyjnego" wobec 24 osób. W br. było już kolejnych 14 takich wniosków.

Pion śledczy IPN postawił w 2008 r. zarzuty 119 osobom. Do sądów skierowano 42 akty oskarżenia wobec 102 oskarżonych. Sądy wydały wyroki wobec 71 oskarżonych: 31 skazano, 32 skorzystało z amnestii, 4 uniewinniono, resztę spraw umorzono. IPN prowadził na koniec 2008 r. 1217 śledztw (905 wobec zbrodni komunistycznych, 258 - nazistowskich, 54 - innych zbrodni). W 2008 r. zakończono 1179 śledztw; większość umorzono wobec niewykrycia sprawców lub ich śmierci.

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wraz z "trzynastką" wyniosło w 2008 r. w IPN 4791 zł.

Pion archiwalny IPN skrócił czas oczekiwania na dostęp do akt, choć IPN "wciąż nie dysponuje zintegrowanym systemem komputerowym, w którym znalazłyby się dane o wszystkich posiadanych jednostkach archiwalnych". Trwała digitalizacja zbiorów. Zmniejszono tajny, nieujawniany publicznie zbiór IPN. Pion archiwalny IPN zrealizował w ub. r. 63 tys. wniosków na dostęp do akt.

Do głównych zadań pionu edukacyjno-badawczego sprawozdanie zalicza obchody rocznic przypadających na lata 2009-2010: upadku komunizmu, wybuchu II wojny światowej i narodzin NSZZ "Solidarność". Według prezesa IPN powoli w działaniach pionu będą "wygasać" projekty badawcze nt. działań SB. W 2008 r. IPN opublikował ponad 150 książek i broszur; zorganizował 45 sesji i konferencji naukowych oraz liczne wystawy.

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wraz z "trzynastką" wyniosło w 2008 r. w IPN 4791 zł. Na koniec 2008 r. IPN miał 2145 etatów, w tym 139 prokuratorskich.