Upubliczniono właśnie projekt aktualizacji KSR 2 „Podatek dochodowy”. To dobra wiadomość, bo obowiązująca wersja tego standardu powstała w 2010 r. i nie obejmuje zmian, jakie weszły w ciągu ostatnich 13 lat. To zaś znacznie utrudnia pracę księgowym. Do końca grudnia MF przyjmuje uwagi do zaprezentowanych propozycji.

zmienione definicje

W aktualizacji część definicji zawartych w KSR 2 została znacznie uproszczona, przez co stały się one bardziej zrozumiałe, zadbano też o spójność pojęć w całym standardzie. I tak np. „zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego” zdefiniowano jako „iloczyn podstawy opodatkowania po odliczeniach oraz stawki podatku dochodowego, po uwzględnieniu doliczeń do podatku i odliczeń od podatku (podatek dochodowy bieżący)”. Objaśniono przy tym, iż jest to „kwota podatku dochodowego podlegająca zapłacie, ustalona zgodnie z przepisami podatkowymi”. Wyraźnie też wskazano, że zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego nie obejmuje zapłaconych w trakcie roku zaliczek na podatek dochodowy, chyba że w standardzie zostało to wyraźnie zaznaczone. Jest to o tyle ważne, że wielu księgowych bardzo często zastanawiało się, w jaki sposób odnieść się do prezentacji kwot podatku zaliczkowo przekazanych do US.

Z kolei „podstawa opodatkowania po odliczeniach (podstawa obliczenia podatku dochodowego)” została określona jako „podstawa opodatkowania, pomniejszona o odliczenia od podstawy opodatkowania, a powiększona o doliczenia do podstawy opodatkowania – podstawa wymiaru zobowiązania z tytułu podatku dochodowego, ustalona za dany okres zgodnie z przepisami podatkowymi”.

objaśnienie wartości podatkowej

Praktykom wiele problemów nastręczało także to, w jaki sposób należy interpretować korzyści podatkowe wynikające z aktywów. Aktualizacja KSR wskazuje, że są to możliwe do uzyskania bezpośrednio lub pośrednio kwoty, o które można obniżyć podstawę opodatkowania. Wskazano też – co było wcześniej nie do końca przejrzyste – że „wartość podatkowa aktywów, z których korzyści ekonomiczne nie będą opodatkowane, lecz odpisanie, utrata lub inne zmniejszenie wartości składnika aktywów zmniejszy podstawę opodatkowania, jest ich wartością bilansową powiększoną o kwotę, jaka w przyszłości zmniejszy podstawę opodatkowania, jeżeli jednostka uzyska korzyści odpowiadające wartości bilansowej tego składnika aktywów. W rozumieniu zaktualizowanego standardu pojęcie składników aktywów, z których korzyści nie będą opodatkowane, obejmuje składniki aktywów, z których korzyści nie będą opodatkowane, oraz składniki aktywów, z których całość korzyści będzie elementem dochodów wolnych od podatku. By czytelnik mógł lepiej zrozumieć ten fragment KSR, posłużono się także przykładem, który następnie objaśniono. Przykład dotyczy należności z tytułu dostaw i usług w walucie obcej, w sytuacji gdy kurs waluty obcej na dzień bilansowy jest niższy niż na dzień sprzedaży (powstają wówczas niezrealizowane ujemne różnice kursowe). Jak wynika z objaśnienia, korzyści z tytułu takiej należności nie będą opodatkowane (korzyści były już opodatkowane w momencie sprzedaży), natomiast odpisanie, utrata lub inne zmniejszenie wartości składnika aktywów zmniejszy podstawę opodatkowania po spełnieniu określonych warunków.

W odświeżonym KSR 2 zawarto też przykład ustalania takich korzyści z wykorzystaniem istniejącej od niedawna w polskim prawie ulgi na złe długi.

Przykład KSR 3.5.

W 20X3 r. jednostka sprzedała towary za 1 000 000 zł. Sprzedaż była opodatkowana stawką 0 proc. dla celów podatku od towarów i usług. W związku z tym, że należność okazała się nieściągalna, lecz została zabezpieczona na kwotę 300 000 zł, na dzień bilansowy – 31.12.20X3 r. – dokonano odpisu aktualizującego wartość należności na kwotę 700 000 zł.

Jednostka nie skorzystała z tzw. ulgi na złe długi, tj. należność nie została odliczona od podstawy opodatkowania ani nie zwiększyła kwoty straty podatkowej w bieżącym i poprzednich okresach. Koszty z tytułu odpisu aktualizującego wartość należności zostaną, na skutek uprawdopodobnienia nieściągalności w przyszłości, uznane wówczas za koszty uzyskania przychodów.

Wartość bilansowa należności na dzień bilansowy 31.12.20X3 r.: 300 000 zł

Wartość podatkowa należności na dzień bilansowy 31.12.20X3 r.: 1 000 000 zł

(300 000 + 700 000)

Uzasadnienie: realizacja korzyści wynikających ze składnika aktywów nie powoduje powiększenia podstawy opodatkowania, lecz brak takiej realizacji spowoduje zmniejszenie podstawy opodatkowania w przyszłości, w związku z czym zgodnie z pkt 3.2.3.:

wartość podatkowa = wartość bilansowa należności + kwota, jaka w przyszłości zmniejszy podstawę opodatkowania, w związku z realizacją korzyści wynikających z należności według wartości bilansowej.

Różnica przejściowa(ujemna): -700 000 zł ©℗

Bardzo istotne są też wyjaśnienia dotyczące sytuacji, gdy korzyści ekonomiczne z aktywów mogą nie być w całości nieopodatkowane lub w całości opodatkowane. Takie korzyści składają się z części, z których korzyści:

a) będą opodatkowane lub

b) nie będą opodatkowane, a odpisanie, utrata lub inne zmniejszenie wartości nie zostanie uwzględnione przy ustalaniu podstawy opodatkowania lub

a) nie będą opodatkowane, a odpisanie, utrata lub inne zmniejszenie wartości zostanie uwzględnione przy ustalaniu podstawy opodatkowania.

Dla zrozumienia tego trudnego zagadnienia wskazano, iż przykładem takich aktywów są należności z tytułu dostaw i usług w walucie obcej, w sytuacji, gdy kurs waluty obcej na dzień bilansowy jest wyższy niż na dzień sprzedaży (powstają wówczas niezrealizowane dodatnie różnice kursowe). Wyjaśniono, że w tej sytuacji należności składają się z dwóch części, z których korzyści:

a) nie będą opodatkowane (korzyści były już opodatkowane w momencie sprzedaży), a odpisanie, utrata lub inne zmniejszenie wartości zostanie uwzględnione przy ustalaniu podstawy opodatkowania (w wysokości należności w walucie obcej przeliczonej według kursu na dzień sprzedaży),

b) będą opodatkowane (w wysokości nadwyżki należności w walucie obcej przeliczonej według kursu na dzień bilansowy i należności w walucie obcej przeliczonej według kursu na dzień sprzedaży, tj. niezrealizowanej dodatniej różnicy przejściowej, która zostanie opodatkowana w momencie zapłaty).

Ponadto obecnie zwrócono uwagę, iż wartości podatkowe aktywów i pasywów ustala się przy uwzględnieniu przepisów podatkowych obowiązujących na dzień bilansowy (patrz: pkt 1.3 odświeżonego standardu). Objaśniono przy tym, iż jeżeli istnieją przepisy, które zawierają inne stawki lub zasady rozliczania przychodów lub kosztów w przyszłości w stosunku do tych obowiązujących na dzień bilansowy, to te nowe zasady uwzględnia się przy ustalaniu podatku odroczonego pod warunkiem, że przepisy te zostały przyjęte zgodnie z porządkiem prawnym. Zwrócono jednak uwagę, iż przy ustalaniu wartości podatkowej aktywów i pasywów uwzględnienia wymagają – podobnie jak jest to w regulacjach międzynarodowych – wiarygodnie ustalone zamierzenia jednostki co do sposobu realizacji aktywów lub rozliczenia zobowiązań.

Przykład

Właściwe stawki podatkowe

Spółka posiada licencję dotyczącą wytwarzania wyrobów i jest podatnikiem, który korzysta z 9-proc. stawki przy opodatkowywaniu tzw. pozostałych dochodów. Przychody z zysków kapitałowych są opodatkowane według stawki 19 proc. Zarząd spółki powinien wskazać w dokumentacji wewnętrznej, w jaki sposób będzie wykorzystywana ta licencja, bowiem produkowanie z jej wykorzystaniem wyrobów będzie oznaczać, iż koszt amortyzacji będzie rozliczany w ramach tzw. pozostałych dochodów, a więc z 9-proc. stawką podatkową, zaś oddanie licencji w najem będzie rozliczany według 19-proc. stawki. Różnice przejściowe między wartością księgową a podatkową mogą być ustalane zatem przy uwzględnianiu jednej albo drugiej stawki podatkowej – w zależności od tego, jaką decyzję podejmie zarząd w sprawie użytkowania licencji.

Zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego ujmuje się w księgach rachunkowych w kwocie, w jakiej zobowiązanie to powstało (zgodnie z przepisami podatkowymi). Natomiast na dzień bilansowy zobowiązanie to ujmuje się w kwocie, w jakiej nie zostało zapłacone. Z kolei należność z tytułu podatku dochodowego stanowi nadwyżkę dotychczas zapłaconej kwoty z tytułu podatku dochodowego za okres bieżący i okresy poprzednie nad kwotą do zapłaty za te okresy. Jednostka ma prawo do zwrotu należności z tytułu podatku dochodowego i/lub do zaliczenia jej na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych (zgodnie z przepisami podatkowymi). W KSR 2 zaznaczono, iż jeżeli nie jest prawdopodobne, że jednostka uzyska zwrot, osiągnie dochód, pozwalający na potrącenie należności z tytułu podatku dochodowego z przyszłych zobowiązań z tytułu podatku dochodowego, lub w jakikolwiek inny sposób odzyska korzyści wynikające z tych należności, wówczas dokonuje się odpisu aktualizującego ich wartość w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych. Poprzednio nie było takiego wskazania, a spółki miały wątpliwości, w jaki sposób rozliczać tę sytuację.

rozliczanie strat i ulg podatkowych

Nowością w KSR jest też opisanie, w jaki sposób rozliczać wsteczne odliczenie strat podatkowych. Jest to sytuacja, w której jednostka ponosi w danym roku obrotowym stratę podatkową, którą odlicza od dochodu za poprzednie okresy. Może to mieć miejsce np. w przypadku zdarzeń nadzwyczajnych. Mieliśmy do czynienia z takimi przepisami w pierwszym roku pandemii COVID-19, czyli w 2020 r., gdzie straty wynikające z zamrożenia gospodarki mogły być rozliczane w zeznaniu rocznym za 2019 r. KSR 2 wskazuje obecnie, iż należność z tytułu podatku dochodowego wynikająca z odliczenia straty podatkowej od dochodu za poprzednie okresy ujmuje się w okresie, w którym wystąpiła strata podatkowa.

W odświeżonym KSR 2 zamieszczono także wskazówki dotyczące tzw. estońskiego CIT. Wskazano wyraźnie, iż jednostka nie tworzy rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego i nie ustala aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego na skutki podatkowe podziału lub pokrycia wyniku finansowego netto w przypadku ryczałtu od dochodów spółek.

Ponadto wyjaśniono, iż w przypadku ryczałtu od dochodów spółek nie występują różnice przejściowe między wartością bilansową aktywów i pasywów a ich wartością podatkową oraz stratą podatkową możliwą do odliczenia w przyszłości. Jeżeli podatek dochodowy podlega zapłacie w zależności od tego, czy część lub całość zysku netto bądź innego składnika kapitału własnego (np. kapitału zapasowego powstałego z zysku wypracowanego w okresie opodatkowania ryczałtem) wypłacono w formie dywidendy udziałowcom jednostki, to do momentu rozliczenia kapitału zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego, jak również rezerwa i aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego, wyceniane są według zasad opodatkowania niepodzielonych zysków. Zatem na koniec roku obrotowego w związku z nieopodatkowaniem niepodzielonych zysków jednostka nie ujmuje zobowiązania z tytułu podatku dochodowego, jak również rezerwy i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Jednostka nie tworzy również innej rezerwy na skutki podatkowe podziału lub pokrycia wyniku finansowego netto, jednak ujawnia informacje zgodnie z pkt 14.3.j. KSR 2.

W zaktualizowanej wersji standardu podpowiedziano też, że przy wyborze przez dany podmiot opodatkowania w formie ryczałtu od dochodu spółek należy ustalić różnice w przychodach i kosztach, które wynikają z ich odmiennej klasyfikacji dla celów podatku dochodowego od osób prawnych oraz rachunkowości (dokonać tzw. korekty wstępnej). Na skutek takiej korekty powstaje dochód stanowiący podstawę opodatkowania niezależną od podstawy opodatkowania ustalonej za rok podatkowy poprzedzający pierwszy rok opodatkowania ryczałtem. Powstałe zobowiązanie wygasa po spełnieniu określonych przesłanek. Jeśli jest uzasadnione przewidywanie, że jednostka w omawianej sytuacji spełni te warunki, to nie ujmuje ww. zobowiązania, a ujawnia tę informację do czasu wygaśnięcia zobowiązania – wskazując je jako zobowiązanie warunkowe.

Natomiast po okresie opodatkowania ryczałtem od dochodu spółek jednostka nie ujmuje zobowiązania z tytułu podatku dochodowego od niepodzielonych zysków. Zaś zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego, jak również koszt podatku dochodowego, są ujmowane w momencie podjęcia decyzji o wypłacie dywidendy przez odpowiedni organ, np. zatwierdzający, lub też dokonania innej formy rozliczenia wyniku na rzecz udziałowców podlegającej opodatkowaniu zgodnie z przepisami podatkowymi, a zatem w momencie powstania obowiązku podatkowego. Skutkiem ujęcia takiego zobowiązania jest obciążenie rachunku zysku i strat z tytułu podatku dochodowego w okresie, w którym zobowiązanie zostało ujęte.

Dla praktyków ważne jest też to, iż do podatku od dochodu z tytułu nieujawnionych operacji gospodarczych stosuje się KSR nr 7 „Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dniu bilansowym – ujęcie i prezentacja”.

podatkowa grupa kapitałowa

W poprzedniej wersji KSR 2 nie było odniesień do podatkowych grup kapitałowych. Było to podyktowane tym, że 13 lat temu takich podmiotów było mało. Dziś jest inaczej, co znalazło swoje odzwierciedlenie w aktualizacji KSR 2. I tak wskazano w nim m.in., że jeżeli podatnikiem jest podatkowa grupa kapitałowa, to w celu sporządzenia sprawozdań finansowych jednostek wchodzących w skład tej grupy zobowiązanie lub należność z tytułu podatku dochodowego ustalone dla podatkowej grupy kapitałowej rozlicza się między jej uczestników – robi się to zgodnie z obowiązującymi przepisami podatkowymi i umową zawartą między uczestnikami grupy. W szczególności zobowiązanie lub należność z tytułu podatku dochodowego może być rozliczane:

  • na te spółki w ramach podatkowej grupy kapitałowej, które wykazywały dochód, a nie straty podatkowe;
  • wyłącznie na spółkę dominującą (wówczas w pozostałych spółkach nie wystąpi zobowiązanie lub należność z tytułu podatku dochodowego);
  • na wszystkie spółki, bez względu na to, czy wykazywały dochód, czy straty podatkowe.

W przypadku gdy podatnikiem podatku dochodowego jest podatkowa grupa kapitałowa, jednostka wchodząca w skład tej grupy tworzy (ustala) rezerwy (aktywa) z tytułu odroczonego podatku dochodowego w taki sposób, jakby ta jednostka była podatnikiem podatku dochodowego. Przy tworzeniu (ustalaniu) rezerwy (aktywów) z tytułu odroczonego podatku dochodowego jednostka wchodząca w skład podatkowej grupy kapitałowej uwzględnia terminy powstania obowiązku podatkowego oraz odliczenia strat podatkowych z perspektywy tej jednostki. Jeżeli różnice przejściowe mogą odwrócić się (straty podatkowe mogą zostać odliczone) w okresie przewidywanego trwania umowy zawartej między uczestnikami grupy, konsekwencje podatkowe związane z wykorzystaniem aktywów lub rozliczeniem zobowiązań (odliczeniem straty podatkowej) jednostki wchodzącej w skład podatkowej grupy kapitałowej mogą zależeć również od możliwości planowania podatkowego przez spółkę dominującą w rozumieniu przepisów podatkowych, tj. możliwości podejmowania przez nią działań służących zwiększaniu lub zmniejszeniu dochodu (straty podatkowej) podatkowej grupy kapitałowej w pożądanym okresie.

problem: kompensować czy nie

Rezerwa i aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego są wykazywane w bilansie oddzielnie. Rezerwę i aktywa można kompensować, jeżeli jednostka ma tytuł uprawniający ją do ich jednoczesnego uwzględnienia przy obliczaniu kwoty zobowiązania podatkowego. Uznaje się, że jednostka posiada tytuł uprawniający do jednoczesnego uwzględnienia aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego przy ustaleniu zobowiązania podatkowego, jeżeli:

a) jest uprawniona do potrącenia należności i zobowiązań z tytułu podatku dochodowego oraz

b) aktywa i rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego dotyczą podatku dochodowego nałożonego przez tę samą władzę podatkową na:

  • tego samego podatnika lub
  • różnych podatników, którzy są uprawnieni i zamierzają rozliczyć należności i zobowiązania z tytułu podatku dochodowego w kwocie netto lub jednocześnie zrealizować należności i rozliczać zobowiązania z tytułu podatku dochodowego.

Jak podkreślono w zaktualizowanym KSR, kompensowanie lub niekompensowanie aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego jest uzależnione od zasad (polityki) rachunkowości przyjętych przez jednostkę. Jednostka może nie kompensować aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego lub kompensować aktywa i rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego. W przypadku przyjęcia zasad (polityki) rachunkowości polegających na kompensowaniu aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego kompensowaniu podlegają aktywa (po uwzględnieniu odpisów z tytułu utraty wartości) z rezerwami.

dodatkowe ujawnienia

KSR 2 zawiera też zalecenia dotyczące dodatkowych ujawnień w informacji dodatkowej. Dotyczą one szczególnie takich ważnych kwestii jak: niepewność rozliczenia podatku dochodowego oraz potencjalne skutki podatkowe rozliczenia wyniku finansowego.

KSR 2 wskazuje, że w przypadku niepewności, czy sposób ujęcia kosztu (przychodu) z tytułu podatku dochodowego zostanie zaakceptowany przez organy podatkowe (podatku odroczonego w momencie jego realizacji), w sprawozdaniu należy opisać subiektywne oceny oraz istotne założenia i szacunki dokonane przy ustalaniu dochodu podlegającego opodatkowaniu (straty podatkowej), podstawy opodatkowania, wartości podatkowych, nierozliczonych strat podatkowych, niewykorzystanych ulg podatkowych i stawek podatkowych, co do których istnieje znaczące ryzyko spowodowania istotnych korekt wartości bilansowej aktywów i zobowiązań w trakcie kolejnego roku obrotowego. Należy też ujawnić potencjalne skutki podatkowe podziału lub pokrycia wyniku finansowego netto oraz informacji o zobowiązaniu warunkowym, w przypadku ryczałtu od dochodów spółek.

zmiana statusu podatnika

Nowością jest również wskazanie zasad postepowania w przypadku zmiany statusu podatnika. Z taką sytuacją będziemy mieli do czynienia, gdy jednostka:

a) niebędąca dotychczas podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych staje się takim podatnikiem;

b) będąca dotychczas podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych nie przestaje być takim podatnikiem, ale zmienia formę opodatkowania, np. opodatkowanie według zasad ogólnych (w którym przedmiotem opodatkowania jest dochód, tj. różnica pomiędzy przychodami podatkowymi i kosztami uzyskania przychodów) na ryczałt od dochodów spółek;

c) będąca dotychczas podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych przestaje być takim podatnikiem.

Zmiana statusu podatkowego może nastąpić na podstawie przepisów podatkowych lub stanowić wybór jednostki. Decyzja jednostki powinna zostać potwierdzona terminowym złożeniem zawiadomienia do szefa KAS o zmianie statusu podatkowego, jednak nie później niż do dnia sporządzenia sprawozdania finansowego za rok obrotowy, w którym taka decyzja została podjęta (pod warunkiem obowiązku złożenia odpowiedniego zawiadomienia). Zmiana statusu podatkowego nie jest nieodwołalna.

Przy zmianie statusu podatkowego jednostka powinna:

a) rozpocząć tworzenie rezerwy i ustalanie aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego (np. jednostka niebędąca podatnikiem staje się takim podatnikiem i zaczyna stosować opodatkowanie według zasad ogólnych), chyba że jednostka na podstawie art. 37 ust. 10 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 120; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 295 – dalej: u.r.) odstąpiła od ustalania aktywów i rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego lub

b) kontynuować tworzenie rezerwy i ustalanie aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego lub braku tworzenia rezerwy i ustalania aktywów z tytułu odroczonego podatku lub

c) zaprzestać tworzenia rezerwy i ustalania aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego (np. jednostka będąca podatnikiem zmienia opodatkowanie według zasad ogólnych na ryczałt od dochodów spółek).

Co istotne, postanowienia w zakresie zmiany polityki rachunkowości nie są stosowane w sytuacji, gdy jednostka na podstawie art. 37 ust. 10 u.r. rozpoczyna tworzenie rezerwy i ustalanie aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego lub odstępuje od ustalania aktywów i rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Tego typu sytuacja, stanowiąca zmianę zasad (polityki) rachunkowości, została uregulowana w KSR Nr 7 „Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dniu bilansowym – ujęcie i prezentacja”.

Gwoli ścisłości należy jeszcze dodać, że skutki wyceny rezerwy i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego związane ze zmianą statusu podatkowego są ujmowane w rachunku zysków i strat jako podatek dochodowy, w okresie, w którym ta zmiana stała się nieodwołalna.

W przypadku wyboru jednostki zmiana statusu podatkowego staje się nieodwołalna w momencie podjęcia decyzji przez uprawniony organ w jednostce.

uporządkowanie zasad prezentacji

Tak jak dotychczas aktywa i rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego zalicza się odpowiednio do aktywów trwałych i zobowiązań (rezerw) długoterminowych. Zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy o rachunkowości aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego są prezentowane w bilansie w pozycji „A.V.1. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego”, natomiast rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego – w pozycji „B.I.1. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego”. Zgodnie z załącznikami 4 i 5 do ustawy o rachunkowości aktywa i rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego są prezentowane w pozycji odpowiednio zagregowanej:

  • zgodnie z załącznikiem nr 5 do ustawy o rachunkowości aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego są prezentowane w bilansie w pozycji „A.V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe”, natomiast rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego – w pozycji „B.I. Rezerwy na zobowiązania”,
  • zgodnie z załącznikiem nr 4 do ustawy o rachunkowości aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego są prezentowane w bilansie w pozycji „A. Aktywa trwałe”, natomiast rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego – w pozycji „B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania – rezerwy na zobowiązania”.

Z kolei koszty lub przychody z tytułu podatku dochodowego wykazuje się w rachunku zysków i strat w pozycji podatek dochodowy, w szczególności:

  • zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy o rachunkowości odpowiednio – w wariancie kalkulacyjnym w pozycji „M. Podatek dochodowy”, w wariancie porównawczym w pozycji „J. Podatek dochodowy”;
  • zgodnie z załącznikiem nr 5 do ustawy o rachunkowości odpowiednio – w wariancie kalkulacyjnym w pozycji „K. Podatek dochodowy”, w wariancie porównawczym w pozycji „I. Podatek dochodowy”;
  • zgodnie z załącznikiem nr 4 do ustawy o rachunkowości – w pozycji „E. Podatek dochodowy”.

W zaktualizowanym KSR 2 podkreślono, iż jednostka może prezentować koszty lub przychody z tytułu podatku dochodowego w rachunku zysków i strat w pozycji podatek dochodowy w podziale na część bieżącą i część odroczoną. Taki sposób jest rekomendowany, gdy część odroczona podatku dochodowego stanowi istotną część kosztów lub przychodów z tytułu podatku dochodowego.

Zwrócono również uwagę, iż jeżeli jednostka przewiduje zaprzestanie określonego rodzaju działalności, to w związku z tym w rachunku zysków i strat odrębnie wykazuje przychody i koszty dotyczące tej działalności od przychodów i kosztów działalności kontynuowanej (patrz: art. 47 ust. 3 u.r.), w pozycji podatek dochodowy odrębnie wykazuje koszty lub przychody z tytułu podatku dochodowego (zarówno bieżącego, jak i odroczonego) dotyczące działalności, która podlega zaprzestaniu, a odrębnie koszty lub przychody z tytułu podatku dochodowego z działalności kontynuowanej. To rozwiązanie jest spójne z najnowszym stanowiskiem KSR w sprawie wykazywania działalności przewidzianej do zaprzestania lub zaprzestanej oraz ujawniania informacji na ten temat (Dz.Urz. Min. Fin. z 2023 r. poz. 105)

można zgłaszać uwagi

Jak widać, w standardzie wprowadzono bardzo wiele zmian, znalazły się także nowe przykłady i objaśnienia do już istniejących, które uzupełniono i rozbudowano. Dlatego Komitet Standardów Rachunkowości podjął decyzję, aby odświeżony KSR 2 poddać publicznej dyskusji. Wszyscy mogą wskazać swoje uwagi do projektu, tak aby ostateczna regulacja w jak największym stopniu uwzględniała potrzeby tworzących sprawozdania i ich czytelników. Treść standardu jest udostępniona na stronie Ministerstwa Finansów w zakładce Rachunkowość. Termin zgłaszania uwag upłynie 31 grudnia. ©℗