Jeżeli w trakcie sporządzania sprawozdania finansowego zostanie stwierdzone popełnienie błędu, to należy go skorygować. Jak wskazuje KSR 7, należy to zrobić w najwcześniejszym możliwym okresie, tak aby nie zniekształcać w kolejnych okresach obrazu sytuacji majątkowej i finansowej jednostki. Jeśli zatem na początku 2023 r. w trakcie prac przy sporządzaniu sprawozdania za 2022 r. zostanie znaleziona nieprawidłowość, to należy ją poprawić w księgach 2022 r.
Sposób poprawienia tego błędu zależy od istotności nieprawidłowości, czyli od tego, czy pominięcie go zniekształci informacje z nim powiązane, co może wprowadzić odbiorców sprawozdania w błąd i przyczynić się do podjęcia przez nich nieadekwatnych decyzji. Za ocenę istotności błędu, odpowiedzialny jest kierownik jednostki. Jeśli podejmie on decyzję, że wartość błędu i jego rodzaj są kwestią znaczącą, to korektę nieprawidłowości należy ująć jako „Zysk/Stratę z lat ubiegłych”. Wracając do pytania czytelnika, skoro w księgach są zapasy, które w przeszłości zostały sprzedane, zapisy księgowe będą następujące:
  • Wn „Rozliczenie wyniku finansowego – błąd lat ubiegłych”,
  • Ma „Towary”.
W takim przypadku w informacji dodatkowej należy opisać tę sytuację, wskazując rodzaj błędu. Jeśli jednostka sporządza zestawienie zmian w kapitale własnym, to w tym elemencie sprawozdania należy pokazać, że błąd miał wpływ na całą wartość kapitału własnego oraz na zmiany w pozycji „Strata z lat ubiegłych”. Jeśli natomiast kierownik klienta uzna, że jest to nieprawidłowość, która nie niesie ryzyka zniekształcenia decyzji podejmowanych na podstawie sprawozdania, czyli uzna błąd za nieistotny, to poprawia się go także w księgach 2022 r., ujmując go poprzez wynik finansowy. Kierownik jednostki powinien podjąć decyzję, czy poprawienie tego błędu wpłynie na „Zysk/Stratę ze sprzedaży” czy też na wynik z pozostałej działalności operacyjnej. Na rodzaj decyzji może mieć wpływ sposób ocenienia podstawowej działalności operacyjnej.
Jeśli w opisanym przez czytelnika przypadku zostanie podjęta decyzja o ujęciu korekty poprzez wynik z podstawowej działalności, to będzie ona zaksięgowana:
  • Wn „Wartość sprzedanych towarów’,
  • Ma „Towary”.
Z kolei jeśli kierownik jednostki nie chciałby zniekształcać wyniku podstawowej działalności, to korektę należy odnieść w „Pozostałe koszty operacyjne”. Najczęściej taka decyzja jest podejmowana, jeśli na podstawie pozycji „Zysk/strata ze sprzedaży” właściciele albo inni interesariusze jednostki (np. banki, leasingodawcy) oceniają efektywność działalności jednostki. W przypadku korygowania błędu poprzez wynik 2022 r. – niezależnie od tego, czy księgowanie będzie dokonane na koncie „Wartość sprzedanych towarów” czy „Pozostałe koszty operacyjne” – nie ma potrzeby ujawniania i wyjaśniania tego faktu w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego. ©℗
Podstawa prawna:
ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2023 poz. 120)