Jak udzielony przez spółkę rabat pośredni powinien być rozliczony u producenta, hurtownika i przedsiębiorcy?

Y spółka z o.o. – producent (podatnik VAT czynny) sprzedała 16 lutego 2021 r. kosmetyki hurtownikowi (pośrednikowi) – spółce X – za 123 000 zł (transakcja została udokumentowana fakturą z 25 lutego 2021 r. na kwotę 100 000 zł netto plus VAT 23 000 zł). Spółka Y przychody oraz VAT z tytułu tej dostawy rozliczyła za luty 2021 r. Hurtownik – podatnik VAT czynny – otrzymał nabyte towary 16 lutego 2021 r. i jeszcze w tym samym miesiącu sprzedał je firmom zajmującym się handlem detalicznym (tzw. nabywcy pośredni/finalni) na łączną kwotę 147 600 zł, w tym VAT: 27 600 zł. Sprzedaż dla tych firm została udokumentowana fakturami wystawionymi na początku marca 2021 r. W rozliczeniu za luty 2021 r. pośrednik wykazał w JPK_V7M podatek naliczony od zakupu tych towarów w wysokości 23 000 zł (fakturę zakupu spółka X otrzymała w formie elektronicznej 25 lutego 2021 r.) oraz podatek należny od sprzedaży tych towarów w wysokości 27 600 zł, a także koszty uzyskania przychodów z tytułu zakupu tych towarów w wysokości 100 000 zł i przychody z tytułu sprzedaży tych towarów w wysokości 120 000 zł. Na podstawie obowiązującego w spółce Y programu marketingowego firmom nabywającym towary od pośrednika (nabywcom pośrednim) przyznawany jest 5-proc. rabat (bonus), o ile zrealizują one określony poziom zakupu tych towarów od pośrednika (wynoszący 20 000 zł brutto) – jest to tzw. rabat pośredni. Za luty 2021 r. tylko jeden z nabywców pośrednich (tj. firma nabywająca te towary od spółki X) spełniła ten warunek, była to firma pana Witolda (dalej: przedsiębiorca). Nabył on 23 lutego 2021 r. od pośrednika towary za 24 600 zł, w tym VAT 4600 zł. Zakup został 3 marca 2021 r. udokumentowany fakturą wystawioną przez spółkę X, którą przedsiębiorca otrzymał 10 marca 2021 r. Podatek naliczony wynikający z tej faktury (4600 zł) pan Witold odliczył za marzec 2021 r. i również w tym samym miesiącu potrącił koszty uzyskania przychodów z tytułu zakupu tych towarów w wysokości 20 000 zł. Przedsiębiorca jest podatnikiem VAT czynnym, PIT rozlicza na zasadach podatku liniowego, prowadząc podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą kasową. Spółka Y 14 kwietnia 2021 r. wystawiła notę księgową, którą przyznała przedsiębiorcy 5-proc. bonus od kwoty wartości sprzedaży brutto. W wyniku udzielonego bonusu wartość netto nabytych towarów zmniejszyła się o 1000 zł (20 000 zł x 5 proc.), a wartość VAT o 230 zł (4600 zł x 5 proc.). Producent 14 kwietnia 2021 r. przelał na konto przedsiębiorcy kwotę tego rabatu brutto, tj. 1230 zł, która wpłynęła na rachunek tego samego dnia. Notę księgową przedsiębiorca otrzymał 16 kwietnia 2021 r. Rokiem podatkowym spółek Y i X jest rok kalendarzowy, a właściwa dla nich jest stawka CIT w wysokości 19 proc. Wszystkie firmy (tj. producent, pośrednik i przedsiębiorca) rozliczają VAT i podatek dochodowy na zasadach ogólnych za okresy miesięczne. Pomiędzy kontrahentami nie występują żadne powiązania w rozumieniu podatku dochodowego i VAT. Jak udzielony przez spółkę Y rabat pośredni powinien być rozliczony u producenta, hurtownika i przedsiębiorcy?
VAT
Korekta podatku należnego
Podstawą opodatkowania w VAT jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej (art. 29a ust. 1 ustawy o VAT). Stosownie do art. 29a ust. 6 ustawy o VAT podstawa opodatkowania obejmuje:
1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Natomiast zgodnie z art. 29a ust. 7 ustawy o VAT podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:
1) stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
2) udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
3) otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.
Z kolei zgodnie z art. 29a ust. 10 pkt 1–3 ustawy o VAT podstawę opodatkowania obniża się o:
1) kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen,
2) wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem art. 29a ust. 11 i 12 ustawy o VAT,
3) zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło.
Ustawa o VAT nie definiuje pojęcia „rabat”. W znaczeniu słownikowym (zob. https://sjp.pwn.pl) rabat oznacza m.in. „obniżenie ceny jakiegoś towaru o pewną kwotę; też: ta kwota”. Rabat polega więc na pomniejszeniu ustalonej wcześniej ceny towaru lub usługi.
W analizowanej sprawie w związku z przyznaniem rabatu pośredniego mamy do czynienia z pomniejszeniem ustalonej przez spółkę Y ceny kosmetyków. Co prawda, nie sprzedaje ona bezpośrednio towarów na rzecz nabywców pośrednich (tj. m.in. przedsiębiorcy), ale na podstawie odpowiednich ustaleń udziela im upustu w formie przyznawanych rabatów. Powoduje to w istocie zwrot części ceny towarów. Kiedy dany odbiorca pośredni (u nas przedsiębiorca za luty), któremu producent przyzna rabat, otrzyma zwrot części ceny zakupionego towaru, to nastąpi rzeczywiste obniżenie ceny towaru zarówno dla spółki, jak i dla tego odbiorcy. Nie dotyczy ono natomiast bezpośredniego kontrahenta spółki Y (tj. spółki X), od którego nabywcy pośredni (np. przedsiębiorca) nabywają faktycznie te towary. Podmiotem uprawnionym do obniżenia kwoty podatku należnego jest w tym przypadku spółka Y, która ostatecznie sprzedała towar po obniżonej cenie, tj. udzieliła upustu (rabatu pośredniego). Otrzymywane przez ostatecznych odbiorców (w analizowanej sprawie przedsiębiorcę) upusty z tytułu sprzedaży tych kosmetyków, które nie są związane ze świadczeniem wzajemnym, stanowią rabat pośredni.
Jeżeli obniżenie ceny/udzielenie rabatu ma miejsce po sprzedaży i wystawieniu faktury, w której pierwotnie określono obrót (rabat potransakcyjny), to czynność ta wymaga wystawienia faktury korygującej zmniejszającej wartość towarów i usług zgodnie z art. 106j ust. 1 ustawy o VAT. Stosownie do art. 106j ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o VAT, w przypadku gdy po wystawieniu faktury:
1) udzielono obniżki ceny w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1 ustawy o VAT,
2) udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT,
– podatnik wystawia fakturę korygującą.
Należy jednak zauważyć, że wystawienie faktury korygującej jest możliwe wyłącznie w sytuacji udzielenia opustu/obniżki ceny bezpośredniemu nabywcy towarów lub usług. W analizowanej sprawie, ze względu na brak udokumentowanych fakturami bezpośrednich transakcji pomiędzy spółką Y a przedsiębiorcą, przyznania przez producenta rabatów pośrednich nie można potwierdzić fakturami korygującymi. Zatem udzielane przez spółkę Y rabaty pośrednie mogą być dokumentowane wystawioną przez nią dla konkretnego odbiorcy pośredniego (tj. w analizowanej sprawie przedsiębiorcy) notą uznaniową (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 13 kwietnia 2010 r., sygn. akt I FSK 600/09; interpretacje indywidualne dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej: z 9 sierpnia 2017 r., nr 0113-KDIPT1-1.4012.326.2017.2.MW, i z 28 czerwca 2018 r., nr 0111-KDIB3-2.4012.409.2018.2.AZ).
W nocie uznaniowej powinny być zawarte dane, które pozwolą na:
  • określenie stron transakcji oraz jej charakteru i warunków, na jakich została przeprowadzona,
  • odpowiednie rozliczenie noty uznaniowej przez strony transakcji.
Uwaga! Noty są dokumentami księgowymi w myśl ustawy z o rachunkowości, a nie przepisów dotyczących VAT.
W sytuacji gdy spółka Y zwróci danemu nabywcy pośredniemu wartość przyznanego rabatu pośredniego, otrzyma po zakończeniu transakcji kwotę odpowiadającą cenie sprzedaży pomniejszoną o wartość tego rabatu. Nie byłoby to zatem zgodne z dyrektywą VAT, gdyby podstawa opodatkowania służąca do wyliczenia VAT spółki Y jako podatnika była wyższa niż kwota ostatecznie przez nią otrzymana. Stanowiłoby to naruszenie zasady proporcjonalności podatku. W przypadku otrzymania przez przedsiębiorcę bezpośrednio od producenta zwrotu części ceny zakupionych produktów nastąpi dla spółki Y rzeczywiste obniżenie ceny tych towarów. W tej sytuacji podmiotem uprawnionym do obniżenia kwoty podatku należnego z tytułu sprzedaży nie jest pośrednik (spółka X), który otrzymuje od przedsiębiorcy cenę należną w pełnej wysokości, ale producent, który sprzedaje towar ostatecznie po obniżonej cenie z powodu udzielenia rabatu pośredniego. Po stronie spółki Y nastąpi więc obniżenie podstawy opodatkowania. Może ona zatem skorzystać z prawa do korekty podstawy opodatkowania i należnego VAT, gdyż udzielany rabat pośredni staje się upustem – obniżką (rabatem), o którym mowa w art. 29a ust. 10 ustawy o VAT.
Rzeczywisty obrót gospodarczy powinien mieć odzwierciedlenie w prowadzonej dokumentacji. Spółka udzielająca rabatu powinna zatem posiadać dla celów dowodowych dokumenty świadczące o udzielonym rabacie na rzecz finalnego odbiorcy, czyli przedsiębiorcy. Posiadanie takich dokumentów jest potrzebne, by potwierdzić prawo do obniżenia podatku należnego po stronie sprzedawcy. W analizowanej sprawie dokumentem takim będzie wystawiona 14 kwietnia 2021 r. przez producenta nota księgowa. Jednak o prawie do obniżenia podstawy opodatkowania i podatku należnego nie przesądza wystawienie noty księgowej, gdyż prawo to powstanie w momencie faktycznego udzielenia rabatu przedsiębiorcy, czyli w okresie rozliczeniowym, w którym producent wypłaci rabat na rzecz przedsiębiorcy. Producent powinien zatem posiadać także stosowne dokumenty, które umożliwią określenie, kiedy doszło do przekazania należnego rabatu. Innymi słowy, zasadnicze znaczenie dla rozliczenia przyznanego rabatu pośredniego dla celów VAT ma moment faktycznej wypłaty udzielonego rabatu. Wystawienie noty księgowej dokumentującej udzielenie rabatu pośredniego nie jest bowiem warunkiem koniecznym dla uzyskania prawa do obniżenia VAT należnego w związku z udzieleniem rabatu (por. interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 9 sierpnia 2017 r., nr 0113-KDIPT1-1.4012.326.2017.2.MW).
W analizowanej sprawie producent dokonał 14 kwietnia 2021 r. przelewu udzielonego rabatu pośredniego w wysokości 1230 zł. Rabat pośredni należy uznać za kwotę brutto, a więc kwotę VAT wyliczamy tzw. rachunkiem w stu i wynosi ona 230 zł, gdyż (1230 x 23) : (100 + 23) = 230. Spółka Y w rozliczeniu za kwiecień 2021 r. ma więc prawo do pomniejszenia podstawy opodatkowania o 1000 zł i podatku należnego o 230 zł.
Zatem w JPK_V7M za kwiecień 2021 r. producent w polach K_19 i P_19 (dotyczących podstawy opodatkowania sprzedaży krajowej wg stawki 23 proc.) powinien wykazać (‒) 1000 zł, a w polach K_20 i K_21 (dotyczących podatku należnego sprzedaży krajowej wg stawki 23 proc.) powinien wykazać (‒) 230 zł. Ujmując notę księgową w ewidencji sprzedaży JPK_V7M, w polu „TypDokumnt” należy zaznaczyć „WEW” (par. 10 ust. 5 pkt 2 rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług).
Korekta podatku naliczonego
Brak jest jednoznacznych regulacji, które wskazywałyby na konieczność korekty VAT naliczonego, w przypadku gdy udzielony rabat nie jest dokumentowany fakturą korygującą, lecz innym dokumentem, np. notą księgową, jak ma to miejsce w przypadku rabatu pośredniego. Niemniej jednak przyjmuje się, że podatnik otrzymujący rabat pośredni jest zobowiązany do skorygowania VAT naliczonego.
W świetle praktyki organów podatkowych udzielenie przez producenta rabatu pośredniego nabywcy pośredniemu skutkuje obniżeniem nie tylko postawy opodatkowania oraz podatku należnego u producenta, lecz także podatku naliczonego u nabywcy pośredniego. U producenta obniżeniu uległa bowiem łączna należność, którą otrzyma za sprzedane towary, natomiast u nabywcy obniżeniu powinna ulec kwota odliczonego podatku naliczonego (zob. interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 28 czerwca 2018 r., nr 0111-KDIB3-2.4012.409.2018.2.AZ).
W analizowanej sprawie zakup kosmetyków przez przedsiębiorcę został udokumentowany fakturą wystawioną przez pośrednika 3 marca 2021 r. na kwotę 20 000 zł netto plus VAT 4600 zł. Przedsiębiorca otrzymał tę fakturę 10 marca 2021 r., a podatek naliczony z niej wynikający (4600 zł) odliczył za marzec 2021 r. Otrzymując rabat pośredni (udokumentowany notą księgową z 14 kwietnia 2021 r. i faktyczne tego dnia przyznany – przelew z 14 kwietnia 2021 r.), przedsiębiorca powinien zatem pomniejszyć podatek naliczony o 230 zł, tj. o kwotę wynikającą z otrzymanego rabatu pośredniego. Pomniejszenia podatku naliczonego z tego tytułu powinien dokonać w dacie otrzymania noty księgowej, tj. 16 kwietnia 2021 r.
Zatem w JPK_V7M za kwiecień 2021 r. przedsiębiorca w polach K_42 i P_42 (wartość netto wynikająca z nabycia pozostałych towarów i usług) powinien wykazać (‒) 1000 zł, a w polach K_43 i K_43 (wartość podatku naliczonego do odliczenia od nabycia pozostałych towarów i usług) powinien wykazać (‒) 230 zł. Ujmując notę księgową w ewidencji zakupu JPK_V7M, w polu „DokumentZakupu” należy zaznaczyć „WEW” (par. 11 ust. 8 pkt 2 rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług). ©℗
PODATKI DOCHODOWE
Ani ustawa o CIT, ani ustawa o PIT nie wskazują, w jaki sposób podatnicy powinni rozliczać udzielony bądź otrzymany rabat pośredni.
Udzielony rabat pośredni
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT (art. 15 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy o CIT). Zatem, aby wydatek poniesiony przez podatnika mógł stanowić koszt uzyskania przychodów, muszą zaistnieć łącznie następujące przesłanki:
  • został poniesiony przez podatnika,
  • jest definitywny, a więc bezzwrotny,
  • pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
  • został poniesiony w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
  • nie jest kosztem wymienionym w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT,
  • został właściwie udokumentowany.
W praktyce przyjęło się, że wartość przyznanego rabatu pośredniego nie skutkuje koniecznością zmniejszenia przychodów ze sprzedaży towarów lub usług. Wartość takiego rabatu podmiot, który go udzielił (w analizowanym przypadku spółka Y) może natomiast zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów (z uwzględnieniem zasad ogólnych) – zob.: interpretacje indywidualne dyrektora KIS z 31 lipca 2018 r., nr 0112-KDIL3-1.4011.288.2018.1.AA, i z 6 kwietnia 2018 r., nr 0111-KDIB1-2.4010.106.2018.2.DP). Jak wskazał dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 7 września 2016 r., nr IBPB-1-1/4510-175/16-2/NL, „Udzielone rabaty bez wątpienia stanowią instrument pozytywnie wpływający na intensyfikację sprzedaży towarów oraz mają na celu zachętę do maksymalizacji zakupów. Mając powyższe na uwadze, wydatki, które Spółka ponosić będzie w związku z udzieleniem rabatów aptekom, mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów”.
W analizowanej sprawie spełnione są zatem przesłanki, aby uznać, że udzielony nabywcy pośredniemu rabat pośredni (udokumentowany notą księgową) stanowi dla producenta koszt uzyskania przychodów w kwocie netto, tj. w wysokości 1000 zł.
Organy podatkowe przyjmują, że w przypadku udzielonych rabatów pośrednich podatnik do kosztów uzyskania przychodów może zaliczyć jedynie kwotę netto przyznanego rabatu (por. interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 6 kwietnia 2018 r., nr 0111-KDIB1-2.4010.106.2018.2.DP; interpretacja indywidualna dyrektora IS w Warszawie z 27 lipca 2016 r., IPPB6/4510-347/16-2/AP). Przy czym organy podatkowe przyjmują, że udzielone rabaty pośrednie to koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami (tzw. koszty pośrednie).
Koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, to stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą (art. 15 ust. 4d ustawy o CIT). Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem art. 15 ust. 4a i 4f–4h ustawy o CIT, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów (art. 15 ust. 4e ustawy o CIT).
Zatem dla celów podatkowych momentem poniesienia kosztów pośrednich będzie moment ujęcia tych wydatków w księgach jako kosztu na podstawie odpowiedniego dowodu księgowego (por. interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 31 lipca 2018 r., nr 0112-KDIL3-1.4011.288.2018.1.AA; interpretacja indywidualna dyrektora IS w Katowicach z 7 września 2016 r., nr IBPB-1-1/4510-175/16-2/NL).
Zakładam, że momentem bilansowego ujęcia udzielonego rabatu pośredniego w księgach jako kosztu będzie dzień wystawienia noty księgowej, tj. 14 kwietnia 2021 r. Zatem producent może potrącić koszt z tytułu udzielonego rabatu pośredniego w kwocie 1000 zł w dniu 14 kwietnia 2021 r.
Obliczając zaliczkę na CIT za kwiecień 2021 r., spółka Y może zatem uwzględnić po stronie kosztów uzyskania przychodów kwotę 1000 zł (tj. wydatek z tytułu udzielonego rabatu pośredniego netto).
Otrzymany rabat pośredni
Zgodnie z przyjętą praktyką otrzymanie rabatu pośredniego wiąże się z powstaniem przychodu podatkowego u otrzymującego. Trzeba bowiem mieć na uwadze, że otrzymany rabat pieniężny stanowi definitywne przysporzenie finansowe po stronie osoby, która go otrzymuje. Wartość tego rabatu nie koryguje natomiast kosztów uzyskania przychodów (por. interpretacje indywidualne dyrektora KIS z 28 czerwca 2018 r., nr 0111-KDIB2-3.4010.142.2018.2.LG, i z 28 czerwca 2018 r., nr 0111-KDIB2-3.4010.157.2018.1.LG).
Dla przedsiębiorcy otrzymany rabat pośredni stanowić będzie przychód podatkowy zaliczany do źródła „pozarolnicza działalność gospodarcza”. Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy o PIT za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
W przypadku otrzymania przychodu z działalności gospodarczej, do którego nie stosuje się art. 14 ust. 1c, 1e i 1h ustawy o PIT, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty (art. 14 ust. 1i ustawy o PIT).
Przychód z tytułu otrzymanego rabatu pośredniego należy rozpoznać w dacie otrzymania zapłaty, tj. w analizowanym przypadku w momencie faktycznej wpłaty na konto przedsiębiorcy. W analizowanej sprawie przedsiębiorca powinien zatem 14 kwietnia 2021 r. rozpoznać przychody w kwocie netto otrzymanego rabatu, tj. 1000 zł. Przychody te powinien uwzględnić przy obliczaniu zaliczki na PIT za kwiecień 2021 r.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że przedsiębiorca rozlicza się na zasadach podatku liniowego, czyli stosuje jednolitą 19-proc. stawkę PIT. Należna zaliczka PIT od otrzymanego rabatu pośredniego wyniesie zatem 190 zł (1000 zł x 19 proc.).
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że przedsiębiorca prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów. Stosownie do par. 11 ust. 3 pkt 3 rozporządzenia w sprawie prowadzenia PKPiR podstawą zapisów w księdze są dowody księgowe, którymi są inne dowody, wymienione w par. 12 i 13 rozporządzenia w sprawie prowadzenia PKPiR, stwierdzające fakt dokonania operacji gospodarczej zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem i zawierające co najmniej:
a) wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy) uczestniczących w operacji gospodarczej, której dowód dotyczy,
b) datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej, której dowód dotyczy, z tym że jeżeli data dokonania operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza podanie jednej daty,
c) przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,
d) podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych
– oznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie.
Dowód księgowy jest sporządzany w języku polskim. Treść dowodu ma być pełna i zrozumiała, dopuszczalne jest stosowanie skrótów ogólnie przyjętych. Jeżeli w dowodzie jest podane wartościowe określenie operacji gospodarczej tylko w walucie obcej, to podatnik posiadający ten dowód jest obowiązany przeliczyć walutę obcą na złote zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o podatku dochodowym. Wynik przeliczenia należy zamieścić w wolnych polach dowodu lub w załączniku do dowodu sporządzonego w walucie obcej (par. 11 ust. 4 rozporządzenia w sprawie prowadzenia PKPiR).
W analizowanej sprawie przychód powinien zostać ujęty na podstawie otrzymanej od producenta noty księgowej w kolumnie 8 PKPiR. Kolumna 8 jest przeznaczona do wpisywania pozostałych przychodów, np. przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku, otrzymanych kar umownych, wynagrodzenia płatnika.
Schemat rozliczenia rabatu pośredniego*
Producent (spółka Y) Nabywca pośredni (przedsiębiorca)
1. Jaki podatek
CIT PIT
Przychody nie wystąpią 1000 zł
Koszty uzyskania przychodów 1000 zł nie wystąpią
VAT
Podatek należny (‒) 230 zł nie wystąpi
Podatek naliczony nie wystąpi (‒) 230 zł
2. W jakiej deklaracji wykazać podatek
CIT PIT
Podatnik nie ma obowiązku składać deklaracji zaliczkowej, ale powinien przy obliczaniu zaliczki za kwiecień 2021 r. i przy składaniu zeznania CIT-8 za 2021 r. uwzględnić po stronie kosztów uzyskania przychodów wydatki poniesione rabat pośredni w wysokości 1000 zł. Podatnik nie ma obowiązku składać deklaracji zaliczkowej, ale powinien przy obliczaniu zaliczki za kwiecień 2021 r. i przy składaniu zeznania PIT-36L za 2021 r. uwzględnić po stronie przychodów otrzymany rabat pośredni w wysokości 1000 zł.
VAT
W JPK_V7M w polach K_19 i P_19 należy wykazać (‒) 1000 zł, a w polach K_20 i K_20 należy wykazać (‒) 230 zł. W JPK_V7M w polach K_42 i P_42 należy wykazać (‒) 1000 zł, a w polach K_43 i K_43 należy wykazać (‒) 230 zł.
3. Termin złożenia deklaracji
JPK_V7M 25 maja 2021 r. 25 maja 2021 r.
PIT-36L nie dotyczy 2 maja 2022 r. (30 kwietnia 2022 r. to sobota)
CIT-8 31 marca 2022 r. nie dotyczy
* W schemacie rozliczenia pominięte zostały inne zdarzenia/czynności.
Uwaga!
U pośrednika (spółki X) rabat pośredni jest neutralny zarówno na gruncie VAT, jak i podatku dochodowego (CIT). Wynika to z faktu, że pośrednik ani nie udzielił tego rabatu, ani go nie otrzymał.
Podstawa prawna
art. 29a, art. 106j ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 106; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 2419)
par. 10 ust. 5 pkt 2 i par. 11 ust. 8 pkt 2 rozporządzenia ministra finansów, inwestycji i rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. poz. 1988; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 2326)
art. 15, art. 16 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1406; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 255)
art. 10 ust. 1 pkt 3, art. 14 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1426; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 464)
par. 11–13 i załącznik nr 1 do rozporządzenia ministra finansów z 23 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz.U. poz. 2544)
ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 217)