Pracodawca prześwietli dyplom pracownika, lecz nie za darmo

Firma będzie mogła wystąpić do uczelni z wnioskiem o sprawdzenie, czy dane zawarte w dyplomie ukończenia studiów kandydata do pracy lub osoby już zatrudnionej są prawdziwe. Tak wynika z założeń do projektu nowelizacji ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1571 ze zm.).

Celem nowych regulacji jest stworzenie ram prawnych, które umożliwią pracodawcom potwierdzanie w uczelni danych zawartych w dyplomie ukończenia studiów wydanym w postaci papierowej.

„Wprowadzana zmiana jest związana z postulatem, jaki wpłynął od strony społecznej – Zespołu SprawdzaMY Rafała Brzoski. Dotyczy on problemów, jakie napotykają pracodawcy, którzy mają wątpliwości co do prawdziwości dokumentów przedstawianych przez pracowników lub kandydatów do pracy dotyczących ich wykształcenia” – wyjaśnia Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, które jest autorem projektu.

Polski prawodawca co do zasady nie przewiduje w przepisach krajowych uprawnienia pracodawcy do występowania do innych podmiotów w celu potwierdzenia lub sprawdzenia prawdziwości dokumentów i danych w nich zawartych przedłożonych przez kandydatów w toku rekrutacji na wolne stanowisko pracy. Natomiast wyrażenie zgody przez kandydata do pracy na weryfikowanie prawdziwości złożonych oświadczeń i danych zawartych w dokumentach, według prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych, nie byłoby dobrowolne. W efekcie jedynym narzędziem sprawdzenia prawdziwości przedstawianych dokumentów jest wszczęcie postępowania przygotowawczego przez złożenie zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa określonego w art. 270 par. 1 ustawy – Kodeks karny. Jednakże to możliwe tylko w przypadku, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia fałszerstwa dyplomu ukończenia studiów.

„Umożliwienie weryfikacji wiarygodności wykształcenia, tj. potwierdzenia faktu wydania przez uczelnię dyplomu ukończenia studiów oraz danych w nim przedstawionych, jest kluczowe z punktu widzenia interesu społecznego” – uzasadnia nowelizację resort nauki.

Dlatego proponuje, aby uczelnie, na wniosek pracodawcy posiadającego interes prawny, weryfikowały dane zawarte w dyplomie ukończenia studiów. Udzielenie informacji przez szkołę wyższą będzie odpłatne – koszt ma wynieść 1 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dniu złożenia wniosku (obecnie to 4666 zł, co oznacza, że dziś opłata ta wyniosłaby 46,66 zł).

Przesłanką wystąpienia do uczelni z wnioskiem o weryfikację będzie powzięcie uzasadnionych wątpliwości co do autentyczności danych zawartych w dyplomie.

Rząd ma przyjąć projekt w III kw. 2025 r. ©℗