Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowuje zmiany, które mają uporządkować proces wdrażania elektronicznych dyplomów ukończenia studiów, doktoratów i habilitacji. Nowelizacja to odpowiedź na niedoskonałości wcześniejszych rozwiązań – wdrażanych fragmentarycznie i często niespójnie. Już w 2023 r. wprowadzono możliwość wydawania elektronicznych dyplomów, ale wiele z założeń – jak centralny Portal Edukacji i Nauki – nie zostało zrealizowanych. Zmiany mają uprościć procedury, umożliwić mobilne wykorzystanie dokumentów i zapewnić pełną ich cyfryzację.

Elektroniczne dyplomy ukończenia studiów

Elektroniczne dyplomy i suplementy będą wydawane obowiązkowo. Papierowe – tylko na wniosek. Dyplom w wersji cyfrowej, wraz z odpisem w języku obcym, ma być wydawany bezpłatnie w ciągu 30 dni od ukończenia studiów. Odpisy w innych językach będą traktowane jako wersje tego samego dokumentu, nie zaś osobne dyplomy.

Nowelizacja przewiduje też możliwość wydania odpisu dla absolwenta sprzed lat – do 10 lat wstecz. Ma to rozwiązać problem z archiwalnymi wzorami formularzy. Zdaniem ekspertów to krok w dobrą stronę, ale nowe przepisy wymagają jeszcze dopracowania.

– Jestem zdecydowanym zwolennikiem cyfrowych dyplomów – komentuje Piotr Pokorny, prezes Instytutu Rozwoju Szkolnictwa Wyższego. – Kluczowe będzie jednak ich odpowiednie zabezpieczenie, by weryfikacja nie była obciążeniem dla uczelni. Dziś proces potwierdzania autentyczności dyplomu wymaga zgód i często koliduje z przepisami o ochronie danych osobowych – tłumaczy.

Ekspert podkreśla, że cyfryzacja nie wyklucza wydawania papierowej wersji dokumentu, a to może znacznie ułatwić funkcjonowanie absolwentów na rynku międzynarodowym. Zmiany obejmą także dyplomy doktorskie i habilitacyjne. W tym przypadku również wersja elektroniczna będzie obowiązkowa, a dokument papierowy wydawany jedynie na wniosek. Ustawa wprowadza 30-dniowy termin na wydanie dyplomu po nadaniu stopnia naukowego. Przewidziano również odpisy w językach obcych, które – podobnie jak dyplomy ukończenia studiów – trafią do centralnego repozytorium.

Dyplomy ukończenia studiów w systemie POL-on

Wszystkie cyfrowe dyplomy będą przechowywane w repozytorium systemu POL-on (jest to zintegrowany system informacji o nauce polskiej i szkolnictwie wyższym). Każdy dokument tam umieszczany ma być opatrywany kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną i znacznikiem czasu, co ma zapewnić określenie daty jego wydania i gwarantować autentyczność. Dostęp do repozytorium będą miały uczelnie, instytucje badawcze, ministerstwa oraz sam absolwent, który będzie mógł pobrać lub udostępnić dokument np. pracodawcy.

Repozytorium zostanie zintegrowane z aplikacją mObywatel, co zapewni łatwy dostęp do niego z poziomu smartfona.

Problemem może być infrastruktura centralna. – Uczelnie sobie poradzą, jeśli dostaną wystarczająco dużo czasu – zapewnia Piotr Pokorny. – W przeszłości kłopoty sprawiało przygotowanie systemów informatycznych na poziomie centralnym. Tak może być i tym razem, ale uczelnie są raczej gotowe – dodaje.

Przepisy mają obowiązywać od 2027 r., jednak uczelnie będą mogły wdrożyć system wcześniej – już od połowy 2026 r. Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to III kw. 2025 r. ©℗

Podstawa prawna

Etap legislacyjny

Projekt na etapie założeń