Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych postuluje, aby płaca minimalna równała się płacy zasadniczej już od 2025 roku. Dlaczego? Ministerstwo Agnieszki Dziemianowicz-Bąk wprowadziło zmiany w projekcie, który implementuje unijną dyrektywę po to, aby pracodawcy mieli dłuższy czas na dostosowanie się do zmian. Tym samym regulacje w tym zakresie mają zacząć obowiązywać dopiero od 2028 roku.
Rada OPZZ wydała stanowisko, w którym zaznaczyła, że nie może zaakceptować obecnej treści ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę w obszarze zdefiniowania minimalnego wynagrodzenia za pracę. Ponownie przedłożono postulat, aby najniższa krajowa była kategorią jednoskładnikową.
Przypomnijmy: chodzi o ustawę, która implementuje dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady UE w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej, która została przyjęta 19 października 2022 roku. Państwa członkowskie powinny były wprowadzić stosowne zmiany do 15 listopada 2024 roku.
W Rządowym Centrum Legislacji stosowny projekt utknął na Komitecie do Spraw Europejskich. Ostatnia modyfikacja projektu to 26 listopada 2024.
Płaca minimalna a płaca zasadnicza
Projekt ustawy przewidywał między innymi wprowadzenie minimalnego wynagrodzenia za pracę jako wynagrodzenia zasadniczego. Zgodnie z art. 15 wysokość wynagrodzenia zasadniczego pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.
"Celem wprowadzenia tej zmiany, jest zapewnienie bardziej sprawiedliwego i przejrzystego kształtu minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz przywrócenie charakteru poszczególnym składnikom wynagrodzenia (np. dodatkowi funkcyjnemu, premii, nagrodzie i innym dodatkom do wynagrodzenia), które obecnie często stanowią uzupełnienie do poziomu minimalnego wynagrodzenia za pracę. W takich przypadkach dodatki te przestały pełnić rolę formy gratyfikacji i uznania pracownika za posiadane przez niego np. doświadczenie zawodowe, sprawowanie dodatkowych funkcji czy też uzyskane wyniki w pracy" – czytamy w Ocenie Skutków Regulacji.
Po konsultacjach zmieniono przepisy projektu ustawy. Skorygowany projekt nie zawiera przepisów dot. minimalnego wynagrodzenia za pracę jako wynagrodzenia zasadniczego.
"Obecnie projekt przewiduje etapowe wyłączenie poszczególnych składników z zakresu składnikowego minimalnego wynagrodzenia za pracę. Etapowe wyłącznie poszczególnych składników z minimalnego wynagrodzenia zapewni odpowiednie vacatio legis. Pracodawcy będą mieć odpowiedni czas na dostosowanie do nowych przepisów (m.in. zmiany regulaminów wynagradzania czy układów zbiorowych pracy) i zabezpieczenie w swoich budżetach środków na sfinansowanie proponowanej zmiany" – wskazano w toku prac nad projektem ustawy.
Zmiany wprowadzane etapami
OPZZ wskazuje, że w nowym projekcie ustawy odchodzi się od wcześniejszej koncepcji zdefiniowania płacy zasadniczej, która była zgodna z ich oczekiwaniami i proponuje się, aby stopniowo wyłączano kolejne dodatki wchodzące obecnie w skład minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Proces ten ma trwać trzy lata począwszy od 2026 roku, kiedy to wyłączany ze składu płacy minimalnej ma być dodatek funkcyjny. Od 2027 roku płaca minimalna ma już nie zawierać innych dodatków, a od 2028 roku nie będą w jej skład wliczane premie i nagrody.
"To istotny krok wstecz wobec pierwotnych planów Ministerstwa, że płaca minimalna stanie się płacą zasadniczą - i to już w 2026 r. W praktyce oznacza odejście od sztandarowego rozwiązania projektu ustawy, które miało na celu uporządkowanie rynku pracy" – podano w komunikacie.