W okresie ważności orzeczenia lekarskiego naszemu pracownikowi pogorszył się wzrok (minęło pół roku od badania okresowego). Pracodawca skierował pracownika na dodatkowe badania. Wynika z nich, że pracownik musi nosić okulary. Czy w takiej sytuacji równowartość dofinansowania zakupu okularów korygujących wzrok korzysta ze zwolnienia ze składek?

Odpowiadając na to pytanie, należy odwołać się do przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Wynika z nich, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów podatkowych. W podstawie tej nie uwzględnia się:

  • wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych oraz
  • przychodów wymienionych w par. 2 rozporządzenia.

Za przychody ze stosunku pracy (w rozumieniu przepisów prawa podatkowego) uznaje się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń.

W opisywanej sprawie użyteczne będzie stanowisko ZUS zawarte w interpretacji z 27 lipca 2023 r. (znak WPI/200000/43/715/2023). ZUS, rozpatrując podobny przypadek, wskazał na pewne istotne aspekty prawne. Przytoczył par. 2 ust. 1 pkt 6 tego rozporządzenia, z którego wynika, że podstawy wymiaru składek nie stanowi wartość świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów bhp oraz ekwiwalenty za te świadczenia, wypłacane zgodnie z przepisami wydanymi przez Radę Ministrów lub właściwego ministra.

ZUS zwrócił uwagę na art. 229 kodeksu pracy, zgodnie z którym pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim. Takie badania przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę. Przepisy nie ograniczają pracodawcy, kiedy może skierować pracownika na badania lekarskie. Co więcej, ZUS podkreślił, że pogorszenie stanu wzroku pracownika i wynikająca z tego konieczność dodatkowego wspomagania wzroku poprzez noszenie okularów, a wcześniej przeprowadzenie dodatkowego badania mieszczą się w szeroko rozumianych normach i zasadach bhp.

Finalnie ZUS przyjął, że udokumentowane koszty ponoszone przez pracodawcę w związku z dofinansowaniem zakupu przez pracowników okularów korygujących, wynikających z dodatkowych badań okulistycznych pracownika, który ma ważne badania lekarskie, nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne tych pracowników w oparciu o par. 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia.

Podobnie zatem w opisywanym przypadku należy uznać, że dofinansowanie do zakupu okularów nie będzie oskładkowane. Nie ma znaczenia, że do zakupu doszło już po badaniach okresowych w następstwie przeprowadzenia dodatkowych badań lekarskich. ©℗