Wprowadzenie kolejnej formy pomocy finansowej przewiduje ustawa z 27 września 2024 r. o zmianie ustawy o rencie socjalnej, którą posłowie przegłosowali na ostatnim posiedzeniu Sejmu. Jej uchwalenie zostało zainicjowane projektem obywatelskim, przy czym w trakcie prowadzonych nad nim prac jego treść została przez posłów całkowicie zmieniona. Pierwotnie zakładał on bowiem zrównanie wysokości renty socjalnej, wynoszącej obecnie 1780,96 zł miesięcznie, z kwotą najniższego wynagrodzenia za pracę (4300 zł). Natomiast w wyniku modyfikacji dokonanych przez posłów zamiast zwiększenia renty socjalnej, będzie do niej wypłacany dodatek dopełniający w wysokości 2520 zł. Co więcej, nie każdy rencista socjalny będzie go otrzymywał, bo prawo do nowego świadczenia będzie przysługiwać osobie, która jest całkowicie niezdolna do pracy i samodzielnej egzystencji. To oznacza, że będzie nim objętych ok. 135 tys. osób spośród prawie 300 tys. uprawnionych do renty socjalnej.
Zgodnie z przepisami ustawy dodatek dopełniający będzie co roku waloryzowany od 1 marca o wskaźnik inflacji za poprzedni rok. Co do zasady świadczenie ma być przyznawane przez ZUS z urzędu, ale będzie to dotyczyć osób, które w dniu wejścia w życie ustawy – a ma to nastąpić 1 stycznia 2025 r. – będą miały orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Jednocześnie sama wypłata dodatku ruszy w maju – bo do jego obsługi jest konieczne przygotowanie systemu informatycznego, z którego korzysta zakład – z wyrównaniem od stycznia (pisaliśmy o tym: „Wypłata dodatku do renty socjalnej dopiero od maja 2025 r.”, DGP nr 185/2024). Z kolei rencistom socjalnym, którzy nie mają orzeczonej niezdolności do samodzielnej egzystencji, dodatek dopełniający zostanie przyznany na wniosek, pod warunkiem wcześniejszego uzyskania odpowiedniego orzeczenia. Im również będzie wypłacany od maja z wyrównaniem, ale od miesiąca złożenia wniosku o to świadczenie.
Ponadto przepisy ustawy wskazują, że w przypadku gdy dla osoby uprawnionej do renty socjalnej został ustanowiony opiekun prawny, to jemu wypłacany jest dodatek. Jeżeli zaś takiego opiekuna nie ma, a rencista socjalny nie może samodzielnie odbierać nowego świadczenia, to pieniądze będą trafiać do osoby sprawującej nad nim faktyczną opiekę, na podstawie złożonego oświadczenia. To, że taka opieka jest sprawowana, będzie potwierdzał wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby niepełnosprawnej. ©℗
Podstawa prawna
Etap legislacyjny
Ustawa czeka na rozpatrzenie przez Senat