Pracownik nie ma prawa samowolnie przerwać ani rezygnować ze zwolnienia lekarskiego. Możliwe jest jednak skrócenie zwolnienia, jeśli lekarz prowadzący wyda zaświadczenie o przywróceniu zdolności pracownika do pracy.
Zgodnie z par. 3 pkt 1 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy Dowodem usprawiedliwiającym nieobecność w pracy jest zaświadczenie lekarskie, o którym mowa w art. 55 ust. 1 ustawy zasiłkowej (ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa). Zaświadczenie lekarskie jest wystawiane zgodnie z wzorem ustalonym przez ZUS, za pośrednictwem PUE ZUS, w formie dokumentu elektronicznego podpisanego:
- kwalifikowanym podpisem elektronicznym,
- podpisem zaufanym, podpisem osobistym albo
- z wykorzystaniem sposobu potwierdzania pochodzenia oraz integralności danych dostępnego w PUE.
Z tytułu przebywania na zwolnieniu lekarskim pracownikowi przysługuje wynagrodzenie chorobowe przez pierwsze 33 dni niezdolności do pracy w roku kalendarzowym. W przypadku pracowników po 50. roku życia ten limit wynosi 14 dni. Po wyczerpaniu limitu pracownik nabywa prawa do zasiłku chorobowego finansowanego już nie ze środków pracodawcy, ale z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
!Przepisy nie regulują procedury w przypadku, gdy pracownik nie chce skorzystać ze zwolnienia od pracy albo je skrócić. Można jednak przyjąć, że możliwość powrotu do pracy powinien stwierdzić lekarz. Przy czym nie musi być to ten sam lekarz, który wystawił zaświadczenie o niezdolności do pracy.
Pracownik przebywający na zwolnieniu lekarskim nie powinien zostać dopuszczony do pracy. Jeżeli jednak przedłoży pracodawcy zaświadczenie lekarskie, z którego będzie wynikać, że przyczyna niezdolności do pracy ustąpiła, a pracownik może pracę świadczyć, to nie ma przeciwskazań do tego, aby zwolnienie przerwać. W takim przypadku zamiast wynagrodzenia lub zasiłku chorobowego pracownik powinien otrzymywać wynagrodzenie za pracę. Zgodnie bowiem z art. 17 ustawy zasiłkowej ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.
Co prawda przepisy nie regulują tego rodzaju procedury, jednakże uważam, że takie zaświadczenie może wystawić nie tylko lekarz, który wystawił zwolnienie, lecz także każdy inny lekarz. Dokument powinien być przechowywany przez pracodawcę, jest to bowiem jedyny dowód uzasadniający przerwanie przez pracownika zwolnienia i dopuszczenie go do pracy.
Na marginesie należy zauważyć, że stawienie się do pracy w okresie niezdolności do pracy wynikającej ze stosownego zaświadczenia lekarskiego stanowi nie tylko naruszenie przepisów ubezpieczeniowych, lecz także swoistego rodzaju porządku w procesie pracy. Uważam więc, że jest to podstawa do ukarania takiego pracownika karą porządkową, o której mowa w art. 108 k.p. ©℗
Podstawa prawna
Podstawa prawna
• par. 3 pkt 1 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1632)
• art. 17 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2780)
• art. 92 i art. 108 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 878)