Ogólne obowiązki pracodawcy związane z wypadkiem przy pracy zostały określone w art. 234 par. 1 kodeksu pracy (dalej: k.p.). Zgodnie z nim w razie wypadku przy pracy pracodawca ma obowiązek podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym i ustalić w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyny wypadku oraz zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom w przyszłości.
Jeśli wypadkowi przy pracy ulegnie osoba pozostająca w stosunku pracy, okoliczności i przyczyny zdarzenia analizuje – zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy – zespół powypadkowy. Co do zasady powinien on się składać z pracownika służby bhp oraz społecznego inspektora pracy. Zespół powinien sporządzić protokół powypadkowy nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku. Wzór protokołu zawarto w rozporządzeniu ministra rodziny, pracy i polityki społecznej w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy. Uznanie zdarzenia za wypadek przy pracy daje podstawy do wypłaty świadczeń wypadkowych określonych w ustawie o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (dalej: ustawa wypadkowa), takich jak np. zasiłek chorobowy w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru oraz jednorazowego odszkodowania.
Jeśli chodzi o okres przechowywania dokumentacji, to art. 234 par. 31 k.p. określa go na 10 lat.
!Gdy zakład pracy został podzielony na kilka mniejszych podmiotów, doku mentacja powypadkowa jego byłych pracowników powinna być przechowywana w tym samym miejscu, w którym jest przechowywana dokumentacja osobowo-płacowa.
W przypadku gdy zakład pracy ulega upadłości lub likwidacji, jego praco dawca powinien wskazać podmiot prowadzący działalność w dziedzinie przechowywania dokumentacji osobowo-płacowej, któremu zostanie ona przekazana do dalszego przechowywania na zasadach określonych w przepisach ustawy z 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 164). Jeżeli dany pracodawca nie dysponuje środkami na pokrycie kosztów przechowywania takiej dokumentacji, to dokumentację przejmuje archiwum państwowe.
Uważam więc, że w przypadku opisanym przez pracownika, a więc gdy zakład pracy uległ likwidacji (został podzielony na kilka mniejszych podmiotów), dokumentacja powypadkowa jego byłych już pracowników powinna być przechowywana w tym samym miejscu, w którym jest przechowywana dokumentacja osobowo-płacowa. Z pewnością pozwoli to na jej łatwe zlokalizowanie w razie zaistnienia takiej potrzeby.
W odniesieniu do przedawnienia roszczeń pracowników poszkodowanych w wypadkach przy pracy należy wyjaśnić, że jest to uzależnione od rodzaju roszczenia. O ile bowiem świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego wypłacanego na podstawie przepisów ustawy wypadkowej nie ulegają przedawnieniu z uwagi na to, że nie mają charakteru pracowniczego, ale ubezpieczeniowy (por. wyrok Sądu Najwyższego z 8 sierpnia 2007 r., sygn. akt II UK 23/07, OSNP 2008/19-20/296, OSP 2009/11/113), o tyle te wynikające bezpośrednio z przepisów ustawy kodeksu cywilnego ulegają przedawnieniu z upływem trzech lat. ©℗
Podstawa prawna
Podstawa prawna
• art. 234 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465)
• art. 3 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2189)
• rozporządzenie Rady Ministrów z 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz.U. nr 105, poz. 870)
• rozporządzenie ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z 24 maja 2019 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz.U. poz. 1071)
• ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U z 2023 r. poz. 1610; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 653)