Tym samym SN potwierdził po raz kolejny kształtującą się od 2023 r. linię orzeczniczą niekorzystną dla właścicieli sklepów. Decydujące dla niej było stanowisko, jakie SN zajął we wrześniu ub.r. w dwóch sprawach zainicjowanych kasacją wniesioną przez prokuratora generalnego na skutek interwencji głównego inspektora pracy (orzeczenia SN w sprawach: z 13 września 2023 r., sygn. III KK 155/23, i z 20 września 2023 r., sygn. III KK 647/22). Wówczas chodziło o próbę zalegalizowania pracy w niedziele w związku z rzekomym prowadzeniem działalności sportowej (wypożyczalni sprzętu sportowego w sklepach monopolowych). Kolejny, podobny wyrok zapadł 18 października 2023 r., sygn. akt III KK 57/23, i dotyczył zorganizowania w sklepie czytelni/biblioteki.
Sprawa, którą ostatnio zajmował się SN, a w której to kasację składał RPO, również dotyczyła powierzania zatrudnionym pracy w niedziele w związku z prowadzeniem w sklepach działalności kulturalnej w postaci punktów biblioteczno-czytelniczych.
Prezes zarządu firmy, która polecała pracę w niedziele, został ukarany karą 2 tys. zł grzywny. Została ona orzeczona w wyroku nakazowym, co nie spodobało się RPO. Ten wniósł więc kasację od wyroku, wskazując, że nie było podstaw do wydania go w postępowaniu nakazowym, bo w tej sprawie były wątpliwości co do okoliczności czynu i winy. Wobec tego sąd powinien był skierować sprawę do rozpoznania na rozprawie w celu ich wyjaśnienia. Zdaniem rzecznika konieczne było dodatkowe ustalenie, czy w punktach handlowych obok działalności handlowej była również prowadzona działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki i wypoczynku.
Kwestię tę odmiennie ocenił jednak SN. W postanowieniu z 22 lutego 2024 r. wskazał, że celem kasacji jest eliminacja orzeczeń dotkniętych poważnymi wadami, a jednocześnie takich, które mogły mieć istotny wpływ na treść orzeczenia. SN uznał, że RPO we wniesionej kasacji wad o takim charakterze nie wykazał.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 158 ze zm.) zakaz nie obowiązuje „w placówkach handlowych w zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki i wypoczynku”. SN stwierdził, że w tym przepisie nie ma mowy o prowadzeniu „obok” działalności handlowej „również” działalności w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki i wypoczynku ani takiej „dodatkowej działalności”. Zatem skorzystać z tego wyjątku może jedynie placówka handlowa, która mieści się w zakładzie prowadzącym taką działalność, a nie odwrotnie.
Zaostrzony kurs SN wobec prób omijania zakazu handlu ma szczególne znaczenie wobec ostatnich doniesień DGP o tym, że przedsiębiorcy coraz częściej i śmielej korzystają z wyjątków od zakazu handlu w niedziele (pisaliśmy o tym: „Sklepy coraz częściej łamią zakaz” – DGP nr 48/2024). ©℗
Podstawa prawna
ORZECZNICTWO
Postanowienie Sądu Najwyższego z 22 lutego 2024 r., sygn. akt III KK 593/23. www.serwisy.gazetaprawna.pl/ orzeczenia