Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Marcin Nagórek, radca prawny
Przede wszystkim trzeba odnieść się do art. 100 kodeksu pracy (dalej: k.p.). Zgodnie z jego brzmieniem pracownik jest obowiązany w szczególności przestrzegać regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku oraz stosować się do przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów przeciwpożarowych. Z kolei z art. 108 par. 1 k.p. wynika, że za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku pracy oraz przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy pracodawca może stosować karę upomnienia i nagany.
Naruszenie podstawowych obowiązków
Podczas oceny opisywanej sytuacji warto zwrócić uwagę na wyrok Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie z 20 grudnia 2021 r., sygn. akt IX P 699/20. Sąd również weryfikował prawidłowość zastosowania kary porządkowej dla pracownika, który nie stosował się do obowiązków związanych z noszeniem maski ochronnej, obsługując klientów. Pracownik twierdził, że pracodawca nie może nakazywać mu noszenia maski, a takie postępowanie godzi w jego gwarantowaną konstytucyjnie wolność. Sąd wskazał w uzasadnieniu, że jednym z obowiązków ciążących na pracodawcy, które wywieść należy z przepisów prawa pracy, jest zapewnienie pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Jest on odpowiedzialny za stan bezpieczeństwa w zakładzie pracy. Jego zadaniem jest chronić zdrowie i życie pracowników poprzez wprowadzanie odpowiednich regulacji stosownie do rodzaju oraz warunków wykonywania pracy, a także występujących w zakładzie pracy zagrożeń, korzystając z aktualnych osiągnięć nauki i techniki.
Sąd podkreślił, że nakaz noszenia maseczki związany był przede wszystkim z obowiązkiem pracodawcy zapewnienia wszystkim pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Sąd wobec tego uznał, że skoro pracodawca starał się wprowadzić standardy obsługi klienta, uwzględniając stan epidemii, a pracownik ich nie stosował, to były podstawy do zastosowania kary porządkowej. Naruszenie przepisów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy miało bowiem charakter naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych.
Obowiązują normy prawa pracy
Co ciekawe, zdaniem sądu pracownik nie mógł się powoływać na argumenty podnoszone w orzeczeniach sądów karnych, które uchylały odpowiedzialność osób fizycznych za brak realizacji obowiązku zasłaniania ust i nosa. Źródłem obowiązku nałożonego na pracownika były bowiem normy prawa pracy, a nie regulacje przepisów wprowadzonych na czas epidemii, którego legalność była kwestionowana przez sądy karne.
Podobnie więc w opisywanej sytuacji można się spodziewać, że sąd nie uzna argumentów pracownika. Sąd pracy będzie bowiem badał podstawy nałożenia kary porządkowej, a nie mandatu karnego. Podstawy nałożenia obu tych sankcji są bowiem różne, nie można więc powoływać na uzasadnienia wyroku sądów karnych w sprawach pracowniczych.
Podstawa prawna
•art. 100 i 108 ustawy z 26 czerwca 1974 r. ‒ Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1162)
