Rodzic składający wniosek o świadczenia na dzieci nie musi już dołączać zaświadczenia o swoich dochodach, które wystawia mu urząd skarbowy. Zamiast niego może przedstawić jedynie oświadczenie, którego gmina nie musi weryfikować.
Od 1 sierpnia rodzice ubiegający się o pieniądze z Funduszu Alimentacyjnego (FA) na nowy okres świadczeniowy, będą mogli przedstawić gminie oświadczenia, które potwierdzą okoliczności (na przykład dochód, uczęszczanie do szkoły) mające wpływ na ich przyznanie. Takie same prawo, ale od 1 września, zyskają też osoby, które będą składać wnioski o zasiłki rodzinne. Taką możliwość daje ustawa z 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz.U. nr 106, poz. 622).
Trzeba podać składki
Najważniejszą informacją, którą rodzic będzie mógł podać w oświadczeniu na potrzeby świadczeń rodzinnych i FA, jest jego dochód. Do tej pory obowiązkowe było uzyskanie zaświadczenia z urzędu skarbowego, chyba że rodzic prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą. W takim przypadku dochód już jest określany w oświadczeniu.
Składający wniosek o świadczenie musi pamiętać, że w oświadczeniu trzeba wpisać dokładną wysokość dochodu i zapłaconego podatku, składek na ubezpieczenia społeczne odliczonych od dochodu oraz składek do NFZ odliczonych od podatku. Gmina, stosując odpowiedni wzór wskazany w przepisach, obliczy na tej podstawie wysokość dochodu na osobę w rodzinie. Jeżeli więc rodzic nie ma kopii swojego zeznania podatkowego lub nie zna tych kwot, może tak jak do tej pory udać się po zaświadczenie do urzędu skarbowego. Ten nie może mu odmówić jego wydania.
Dodatkowe informacje
Oprócz dochodu w oświadczeniu będzie można podać też inne dane, które są niezbędne do wydania decyzji. W przypadku świadczeń rodzinnych będzie to informacja o uczęszczaniu do szkoły lub uczelni dziecka, które skończyło 18 lat, wielkość gospodarstwa rolnego, wysokość opłaty ponoszonej za pobyt członka rodziny w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie. Jeżeli zaś rodzic przebywający na urlopie wychowawczym ubiega się z tego tytułu o dodatek do zasiłku, może w oświadczeniu podać termin i okres, na jaki został mu on udzielony przez pracodawcę. Dodatkowo rodzic, który stara się o świadczenia z FA, będzie mógł w oświadczeniu potwierdzić bezskuteczną egzekucję alimentów prowadzoną przez komornika.
Dalej jednak oświadczeniem nie będzie można potwierdzić niepełnosprawności (tu potrzebne jest przedstawienie orzeczenia) oraz otrzymywania alimentów. W tym przypadku niezbędny jest odpis wyroku sądowego.
Brak weryfikacji
Osoby składające oświadczenia muszą też pamiętać, że podanie w nich nieprawdziwych informacji, nawet w sytuacji gdy był to błąd nieświadomy, powoduje określone sankcje. Każde oświadczenie zawiera bowiem specjalną klauzulę, że osoba składająca oświadczenie jest świadoma odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Pod tą formułą musi się koniecznie znajdować podpis osoby składającej oświadczenie. W przypadku gdy gmina wykryje, że podane dane są nieprawdziwe, złoży wniosek o ściganie do prokuratury. Przestępstwo to jest zagrożone karą pozbawienia wolności do trzech lat. Ponadto rodzic będzie musiał oddać wraz z odsetkami świadczenia, które nienależnie pobrał.
Ustawa deregulacyjna nie wprowadza natomiast dla gmin obowiązku do weryfikowania oświadczeń. One same będą decydować o tym, czy będą je w ogóle sprawdzać oraz w jaki sposób. Na przykład w sytuacji gdy podana w oświadczeniu kwota dochodu wyda im się zbyt wysoka, będą mogły wystąpić do urzędu skarbowego o podanie jej wysokości.