Sprawa dotyczy kobiety, która jako osoba współpracująca przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej przez jej męża, podlegała dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Przez problemy zdrowotne (zagrożona ciąża) i rodzinne, a także kłopoty zawodowe jej małżonka, zapomniała opłacić w terminie składkę. ZUS odmówił kobiecie zgody na zapłacenie jej po czasie. W uzasadnieniu decyzji wskazał, że może to nastąpić jedynie w razie nieprzewidzianych zdarzeń losowych, które uniemożliwiają dokonanie wpłaty w terminie. Zaś w ocenie organu taka sytuacja nie zaistniała w tym przypadku.
Sąd Okręgowy w Siedlcach zmienił zaskarżoną decyzję i przywrócił kobiecie termin do opłacenia składki za sporny okres. Kluczowe dla rozstrzygnięcia było zastosowanie art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r, poz. 121 ze zm.). Zgodnie z treścią tego przepisu dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustaje od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono należnej składki. Jednak w uzasadnionych przypadkach ZUS, na wniosek ubezpieczonego, może wyrazić zgodę na opłacenie jej po czasie. W ocenie sądu uzasadniony przypadek, o którym mowa w tym przepisie, to taki, który obiektywnie usprawiedliwia i tłumaczy, dlaczego składka nie została uiszczona w terminie. Sąd uznał jednocześnie, że problemy zdrowotne i rodzinne należy zakwalifikować jako uzasadnione okoliczności.
Apelację od powyższego wyroku wniósł organ rentowy. Sąd ją jednak oddalił.
W uzasadnieniu podkreślił, że ze wskazanego przepisu nie wynika, że podstawą wyrażenia zgody na opłacenie składki po terminie są tylko okoliczności o charakterze wyjątkowym, nadzwyczajnym. Ustawodawca wskazał jedynie na uzasadnione przypadki, które, zdaniem sądu, muszą podlegać indywidualnej ocenie w każdej sprawie.
Ponadto, w ocenie SA, art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy systemowej nie powinien być traktowany z nadmiernym rygoryzmem, w tym znaczeniu, że niejako automatycznie prowadzi do wyłączenia z ubezpieczenia, bez względu na okoliczności. Należy wziąć pod uwagę mające uzasadnienie i usprawiedliwienie przypadki, z powodu których składka nie została uiszczona o czasie.
ORZECZNICTWO
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 19 lipca 2017 roku ( sygn. III AUa 1434/16). www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia