Obecnie przychodnie i szpitale mają obowiązek raportowania do NFZ danych o długości kolejek do poszczególnych specjalistów, a pacjenci mogą uzyskać informacje o najkrótszych terminach za pośrednictwem platformy: terminyleczenia.nfz.gov.pl. System nie sprawdza się, ponieważ informacje nie zawsze są na bieżąco aktualizowane, więc część danych podawanych przez NFZ jest fikcyjnych.

Centralna e-rejestracja: nowe zasady ustalania kolejek do specjalistów

Przekazane do konsultacji projekty rozporządzeń mają pomóc stworzyć jednolity, ogólnopolski system prognozowania kolejek do świadczeń zdrowotnych, a tym samym ułatwić pacjentom planowanie leczenia .

Pierwszy z projektów dotyczy sposobu obliczania bazowego prognozowanego czasu oczekiwania. Jest to wskaźnik niezbędny do wyliczenia prognozowanego czasu oczekiwania, o którym mowa w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. 2025 poz. 1537). Zgodnie z projektem, pierwszy prognozowany czas oczekiwania ma zostać obliczony w sierpniu 2026 r. dla danych za lipiec 2026 r. W tym celu konieczne będzie wcześniejsze ustalenie tzw. wartości bazowej za czerwiec 2026 r.

Bazowy prognozowany czas oczekiwania ma być z kolei obliczony na podstawie średnich czasów oczekiwania z maksymalnie 12 miesięcy. W praktyce oznacza to sumowanie średnich czasów oczekiwania z kolejnych miesięcy i odniesienie ich do liczby miesięcy, w których faktycznie prowadzono listę oczekujących.

Ministerstwo Zdrowia opracowało specjalny wzór matematyczny, który ma pomóc w precyzyjnym określaniu czasu oczekiwania na świadczenia zdrowotne:

Pt-1 = 𝑑/𝑛

gdzie:

Pt-1 – oznacza bazowy prognozowany czas oczekiwania, wyrażony w dniach, obliczany dla miesiąca poprzedzającego miesiąc, dla którego jest obliczany po raz pierwszy prognozowany czas oczekiwania na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej, zgodnie z przepisami wydawanymi na podstawie art. 23 ust. 12 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 1461 i 1537),

d – suma średnich czasów oczekiwania na udzielenia świadczenia opieki zdrowotnej w okresie n miesięcy, wyrażona w dniach,

d = śt-1 + śt-2 +… + śt-n,

Śt-n – średni czas oczekiwania na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej wyrażony w dniach w kolejnych miesiącach w okresie n miesięcy, poczynając od średniego czasu oczekiwania na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej za miesiąc, dla którego jest obliczany bazowy prognozowany czas oczekiwania,

n – liczba miesięcy, w których prowadzona była lista oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej, dla której jest obliczany bazowy prognozowany czas oczekiwania w okresie ostatnich 12 miesięcy.

n – średni czas oczekiwania na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej wyrażony w dniach w kolejnych miesiącach w okresie n miesięcy, poczynając od średniego czasu oczekiwania na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej za miesiąc, dla którego jest obliczany bazowy prognozowany czas oczekiwania,

n – liczba miesięcy, w których prowadzona była lista oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej, dla której jest obliczany bazowy prognozowany czas oczekiwania w okresie ostatnich 12 miesięcy.

NFZ wyliczy prognozowany czas oczekiwania na wizytę

Drugi projekt rozporządzenia określa zasady obliczania prognozowanego czasu oczekiwania na udzielenie określonego świadczenia zdrowotnego. Zgodnie z nim, za wyliczanie tego z kolei wskaźnika będzie odpowiadał NFZ. Fundusz informacje o prognozowanym czasie oczekiwania będzie publikował na swojej stronie internetowej. Z uzasadnienia projektu wynika, że parametr ten będzie wyliczany według specjalnego wzoru dla każdego świadczeniodawcy, na każde świadczenie, dla którego prowadzona jest lista kolejkowa, odrębnie dla pacjentów wymagających leczenia pilnego i przypadków stabilnych.

W projekcie zapisano, że prognozowany czas oczekiwania będzie obliczany na podstawie danych z 12 miesięcy poprzedzających miesiąc publikacji.

Nowe zasady obliczania długości kolejek to tylko jeden z elementów dużej reformy ochrony zdrowia, którą Ministerstwo Zdrowia zamierza wprowadzić w przyszłym roku. Zgodnie z jej założeniami, receptą na uzdrowienie systemu ma być centralna e-rejestracja, która na początku przyszłego roku ma objąć wizyty u kardiologa i zapisy na badania profilaktyczne: mammografię i cytologię. Następnie stopniowo będzie rozszerzana o kolejne świadczenia.