Po sprzedaży uszkodzonego samochodu też pełne odszkodowanie

Prowadzę firmę rodzinną. Miałem kolizję drogową, w wyniku której uszkodzony został mój samochód wykorzystywany w działalności gospodarczej. Ubezpieczyciel z OC sprawcy wypłacił mi tylko 50 proc. należnego odszkodowania, twierdząc, że sprzedałem pojazd przed jego naprawą, więc nie mogę otrzymać pełnej rekompensaty. Musiałem jednak go sprzedać, bo nie mogłem czekać na naprawę – muszę zapewnić ciągłość dostaw. Czy to stanowisko ubezpieczyciela jest zgodne z prawem?

Samochód po kolizji drogowej
Wyrównanie szkody

Nie. Sprzedaż uszkodzonego pojazdu przed jego naprawą nie wyklucza możliwości uzyskania pełnego odszkodowania z polisy OC sprawcy wypadku. Ubezpieczyciel nie ma prawa uzależniać wypłaty świadczenia od tego, czy poszkodowany naprawi pojazd. Odszkodowanie ma bowiem charakter kompensacyjny – jego celem jest pokrycie rzeczywistego uszczerbku majątkowego.

Zgodnie z art. 822 par. 1 kodeksu cywilnego (dalej: k.c.), ubezpieczyciel jest zobowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej osobie trzeciej, za którą odpowiedzialność ponosi ubezpieczający (czyli sprawca wypadku). Poszkodowany może dochodzić odszkodowania bezpośrednio od ubezpieczyciela (tzw. actio directa). Co istotne – zgodnie z par. 4 tego przepisu – ubezpieczyciel nie może ograniczać wypłaty świadczenia z powodu działań poszkodowanego, które miały miejsce po wypadku, jeśli nie wpływają one na zakres odpowiedzialności cywilnej sprawcy.

Samochód po kolizji drogowej

Sprzedaż pojazdu po zdarzeniu – nawet przed jego naprawą – nie ma wpływu na wysokość szkody poniesionej w momencie kolizji. Dlatego żądanie ubezpieczyciela, by pojazd był naprawiony, jest bezzasadne.

W podobnej sprawie wypowiedział się Sąd Okręgowy w Gliwicach w wyroku z 1 czerwca 2022 r. (sygn. akt III Ca 11/22). Stwierdził, że: „okoliczność, iż poszkodowany sprzedał uszkodzony pojazd przed naprawą, nie ma wpływu na jego prawo do odszkodowania. Może on dochodzić świadczenia odpowiadającego hipotetycznym kosztom naprawy, nawet jeśli jej faktycznie nie przeprowadził”.

Wyrównanie szkody

SO podkreślił jednocześnie, że obowiązkiem ubezpieczyciela z OC sprawcy jest pełne wyrównanie szkody majątkowej, niezależnie od tego, co poszkodowany zrobi z uszkodzonym mieniem. Dodał również, że korzystanie z pojazdu lub jego dalsze losy nie mogą stanowić podstawy do obniżenia odszkodowania.

Roszczenie odszkodowawcze w przypadku szkody częściowej (czyli takiej, w której pojazd nie został całkowicie zniszczony) powstaje z chwilą zdarzenia i przysługuje poszkodowanemu niezależnie od tego, czy zdecyduje się na naprawę, sprzedaż czy inne rozwiązanie.

W świetle orzecznictwa i obowiązujących przepisów ubezpieczyciel nie może twierdzić, że sprzedaż uszkodzonego pojazdu zmniejszyła odpowiedzialność. Wysokość odszkodowania powinna odpowiadać kosztom przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody – nawet teoretycznym. ©℗