Drugie podejście do uregulowania wygasłych zastawów rejestrowych

Tymczasem sądy rejestrowe stoją obecnie przed koniecznością wykreślenia nawet kilkuset tysięcy takich zastawów. Choć co do zasady wykreślenie zastawu powinno być w pierwszej kolejności dokonywane na wniosek stron, to w praktyce – nawet gdy doszło już do spłacenia pożyczki zabezpieczonej zastawem np. pojazdu – ani wierzyciel, ani nawet zastawca tego nie robili. Stąd wprowadzenie regulacji o wykreśleniu wpisu po upływie 20 lat. To jednak nie rozwiązało wszystkich problemów, bo mimo iż utrata mocy wpisu następuje ex lege, to i tak trzeba poinformować o tym fakcie strony.

Tyle że, jak przyznaje resort sprawiedliwości, w przeważającej liczbie przypadków ograniczone albo wręcz niemożliwe jest doręczenie przez sąd odpisów postanowień o wykreśleniu. I to nie tylko z powodu np. śmierci, lecz także zmiany adresu. Ustalenie nowych aktualnych danych czy następców prawnych tylko w celu doręczenia postanowienia o charakterze czysto deklaratoryjnym mija się z celem, zwłaszcza że mowa o zastawach do pożyczek dawno już nieaktualnych, ustanowionych na pojazdach, które zapewne zostały już zezłomowane. Dlatego projekt nowelizacji ustawy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2017) przewiduje, że w sprawie zastawów, które uznaje się za wygasłe po upływie 20 lat od chwili wpisu, nie wydaje się postanowienia ani nie dokonuje wpisu w rejestrze, a w systemie teleinformatycznym. Na zarządzenie referendarza sądowego będzie się jedynie zamieszczać adnotację, że zastaw wygasł i uznaje się go za wykreślony.