1 lipca 2023 r. weszła w życie kolejna istotna zmiana przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. Nowelizacja wprowadza dalsze wymogi odnośnie procesowych składanych przez profesjonalnych pełnomocników.

Celem obowiązującej od 1 lipca nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego jest usprawnienie przebiegu postępowania cywilnego. Jedna ze zmian dotyczy struktury pism procesowych, składanych przez profesjonalnych pełnomocników. Pisma takie będą musiały posiadać odpowiednią strukturę, z wyodrębnionym petitum zawierającym oświadczenia, twierdzenia oraz wnioski.

Nowe zasady znajdować będą zastosowanie do wszystkich pism procesowych składanych przez profesjonalnych pełnomocników. Ma to dotyczyć również spraw wszczętych przed wejściem w życie nowelizacji. Zmiana przepisów w istotny sposób wpłynie na sytuację wszystkich profesjonalnych pełnomocników występujących w sprawach cywilnych.

Jakie wymogi musi spełniać pismo procesowe?

Co do zasady elementy, z jakich powinno składać się pismo procesowe to:

  • oznaczenie sądu, do którego kierowane jest pismo,
  • dane osobowe stron, ich pełnomocników bądź przedstawicieli ustawowych,
  • określenie rodzaju pisma,
  • sprecyzowane żądanie,
  • wskazanie faktów i dowodów na ich poparcie,
  • podpis,
  • załączniki.

W przypadku pierwszego pisma w danej sprawie, konieczne jest wskazanie miejsca zamieszkania lub siedziby stron i ich pełnomocników. Przedsiębiorcy wpisani do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej powinni wskazać także adres do doręczeń, numer PESEL lub NIP oraz numer we właściwym rejestrze. Stosownie do art. 126 § 3 kodeksu postępowania cywilnego, do pisma należy dołączyć pełnomocnictwo albo uwierzytelniony odpis pełnomocnictwa, jeżeli pismo wnosi pełnomocnik, który wcześniej nie złożył pełnomocnictwa. Jeżeli pełnomocnik dokonał wyboru wnoszenia pism za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, uwierzytelniony odpis pełnomocnictwa wnosi się za pośrednictwem tego systemu.

Co się zmieniło?

Dodany w nowelizacji art. 1281 kodeksu postępowania cywilnego odnosi się do profesjonalnych pełnomocników, takich jak:

  • adwokaci,
  • radcowie prawni,
  • rzecznicy patentowi i
  • Prokuratoria Generalna RP.

Stosownie do nowych zasad w konstrukcji pism wnoszonych przez powyższe podmioty powinny znaleźć się:

  • oświadczenia,
  • twierdzenia oraz
  • wnioski.

Do tych kategorii zaliczają się m.in.:

  • zarzuty formalne i merytoryczne,
  • wnioski formalne,
  • oświadczenia procesowe,

Prawidłowa struktura pisma procesowego

Podstawowe znaczenie ma merytoryczna część pisma procesowego (tzw. osnowa).Nowelizacja przewiduje, że profesjonalni pełnomocnicy zobowiązani są wyszczególnić petitum pisma i zawrzeć w nim odpowiednie oświadczenia, twierdzenia oraz wnioski. Za niedopełnienie tego obowiązku grożą surowe kary.

Niezachowanie wymogów sformułowanych w znowelizowanym art. 1281 kodeksu postępowania cywilnego poprzez zamieszczenie istotnych wniosków dowodowych jedynie w uzasadnieniu pisma procesowego, skutkować będzie tym, że sąd może całkowicie pominąć tego rodzaju pismo. Na mocy nowego przepisu wnioski te nie będą wywoływały skutków prawnych i sąd nie ma obowiązku wydawać w tym przedmiocie dodatkowych rozstrzygnięć.

Trzeba podkreślić, że nowe zasady nie dotyczą pism procesowych składanych przez samą stronę. W takim przypadku umieszczenie oświadczeń, twierdzeń oraz wniosków poza petitum pisma nadal będzie wywoływało skutki prawne.

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw(tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 614 ze zm.)

Katarzyna Czajkowska-Matosiuk