Artykuł 5 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej: u.c.p.g.) wskazuje, że właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku m.in. przez przyłączenie nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej lub ‒ w przypadku gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie lub ekonomicznie nieuzasadniona ‒ wyposażenie nieruchomości w zbiornik bezodpływowy nieczystości ciekłych, lub w przydomową oczyszczalnię ścieków bytowych, spełniające wymagania określone w odrębnych przepisach. Przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej nie jest obowiązkowe, jeżeli nieruchomość jest wyposażona w przydomową oczyszczalnię ścieków spełniającą wymagania określone w odrębnych przepisach. Jeśli obowiązki wynikające z powyższego przepisu nie zostaną wykonane, to wójt (burmistrz, prezydent miasta) wyda decyzję nakazującą.
W orzecznictwie sądowym akcentuje się, że wynikający z art. 5 ust. 1 pkt 2 u.c.p.g. obowiązek przyłączenia nieruchomości do sieci kanalizacyjnej powstaje w sytuacji, gdy faktycznie istnieje wybudowana sieć kanalizacyjna i jest możliwość przyłączenia do niej nieruchomości, która nie ma przydomowej oczyszczalni ścieków. Przesłanki te muszą zaistnieć kumulatywnie, aby właściwy organ mógł (na podstawie art. 5 ust. 7 u.c.p.g.) wydać decyzję nakazującą podłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej. Tak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 9 grudnia 2021 r. (sygn. akt III OSK 4485/21).
W kontekście podanego stanu faktycznego szczególnie pomocne może być stanowisko zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 6 maja 2022 r. (sygn. akt II SA/Kr 108/22). Sąd w podanej sprawie również weryfikował prawidłowość decyzji burmistrza miasta (utrzymanej w mocy przez samorządowe kolegium odwoławcze) nakazującej niezwłoczne przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacji sanitarnej.
W orzeczeniu zwrócono uwagę na kilka ważnych aspektów prawnych.
  • Po pierwsze, podano, że posiadanie przez nieruchomość zbiornika bezodpływowego nie zwalnia z obowiązku przyłączenia nieruchomości do sieci kanalizacyjnej, jeśli istnieją techniczne możliwości przyłączenia.
  • Po drugie, podkreślono, że podłączenie do sieci kanalizacyjnej powinno nastąpić niezwłocznie w momencie stworzenia warunków technicznych i możliwości świadczenia usługi przez przedsiębiorstwo wodociągowo -kanalizacyjne.
  • Po trzecie, wskazano, że osoba władająca nieruchomością powinna uzgodnić z właścicielem nieruchomości, który udostępnia jej nieruchomość, w jaki sposób sprostać nałożonym obowiązkom.
Przenosząc takie założenia na podany przez czytelnika stan faktyczny, należy uznać, że decyzja wójta gminy jest zasadna, skoro istnieją techniczne możliwości przyłączenie nieruchomości do sieci. W związku z tym wójt gminy miał prawne podstawy do wydania decyzji nakazującej niezwłoczne przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej. Obowiązku właściciela nie uchyla ani posiadanie zbiornika bezodpływowego na nieruchomości, ani krótki okres wykorzystania nieruchomości w działalności gospodarczej. W konsekwencji przedsiębiorca będzie musiał ponieść koszty przyłączenia.©℗
Podstawa prawna
• art. 5 ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2022 r.
poz. 2519; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 2797)