Przedsiębiorcy, któremu wydano decyzję na skutek nieuwzględnienia jego reklamacji złożonej do dyrektora zarządu zlewni Wód Polskich, przysługuje bezpośrednio skarga do sądu administracyjnego. Inaczej byłoby, gdyby przedsiębiorca nie wniósł reklamacji i nie wykonał obowiązku opłatowego. Wówczas dyrektor zarządu zlewni Wód Polskich musiałby wydać decyzję administracyjną, od której przysługiwałoby przedsiębiorcy odwołanie do dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej Wód Polskich. Dopiero od decyzji wydanej w II instancji, można by wnieść skargę do sądu administracyjnego.
Odnosząc się do pytania czytelnika, warto przypomnieć, że wysokość opłat stałych za usługi wodne ustalają Wody Polskie. Informacje na ten temat – wraz ze sposobem obliczenia należności – muszą przekazać podmiotom obowiązanym do ponoszenia wspomnianych opłat w formie informacji rocznej (art. 271 ust. 1 prawa wodnego). Z kolei wspomniane podmioty muszą dokonać płatności (na rachunek bankowy Wód Polskich) w czterech równych ratach kwartalnych, nie później niż do końca miesiąca następującego po upływie każdego kwartału.
Wody Polskie ustalają także (co do zasady) wysokość opłat zmiennych. W tym przypadku również muszą przekazać płatnikom informacje o wysokości należności (wraz ze sposobem jej obliczenia). Przy ustalaniu wysokości opłat zmiennych uwzględnia się okres rozliczeniowy wynoszący kwartał. Wspomnianą opłatę należy uiścić (na rachunek bankowy Wód Polskich) w ciągu 14 dni od dnia, w którym doręczono wspomnianą informację.

Reklamacje

Podmiot, który nie zgadza się z wysokością opłaty stałej lub zmiennej, w ciągu 14 dni od dnia doręczenia informacji na temat jej wysokości może złożyć reklamację. Takie uprawnienie przysługuje mu na mocy art. 273 ust. 1 i ust. 2 prawa wodnego. Jeśli reklamacja zostanie uwzględniona, wówczas właściwy organ przekazuje nową informację. Jednak w przypadku decyzji odmownej organ określa wskazaną opłatę w drodze decyzji. Przy czym w odniesieniu do tej decyzji ustawodawca odstąpił od ogólnej zasady postępowania administracyjnego, zgodnie z którą postępowanie to jest dwuinstancyjne. A zatem decyzja ta może być zaskarżona bezpośrednio do sądu administracyjnego z pominięciem odwołania do organu administracyjnego wyższej instancji. Takie stanowisko zostało ukształtowane w orzecznictwie sądów administracyjnych. Przykładowo w sprawie rozpoznawanej 26 czerwca 2019 r. przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku (sygn. akt II SA/Bk 453/19) zaskarżona została decyzja dyrektora zarządu Zlewni w Ostrołęce. Podstawą skargi był art. 273 ust. 8 prawa wodnego, który wskazuje wprost na możliwość zaskarżenia do sądu administracyjnego decyzji dyrektora zarządu zlewni. Sąd wyjaśnił, że ustawodawca nie wprowadził w tym przepisie prawa do zaskarżenia decyzji wydawanych w przedmiocie opłaty stałej (co wskazywałoby na konieczność wyczerpania trybu instancyjnego w sprawach o tym przedmiocie), ale jako przedmiot zaskarżenia wskazał wprost rozstrzygnięcie konkretnego organu.
Organem wyższego stopnia wobec dyrektora zarządu zlewni Wód Polskich w sprawach określonych ustawą jest właściwy dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej Wód Polski. Wskazuje na to art. 14 ust. 4 prawa wodnego. Jednak zgodnie z art. 273 ust. 8 tej ustawy skargi na decyzje dyrektora zarządu zlewni Wód Polskich dotyczące opłaty za usługi wodne przysługują już do sądu administracyjnego bez wyczerpania trybu instancyjnego. Ponadto taki wniosek płynie z praktyki sądów administracyjnych, które rozpoznają merytorycznie skargi wydawane na decyzje dyrektorów zarządów zlewni w przedmiocie opłat za usługi wodne (np. wyroki: WSA w Olsztynie z 12 lipca 2018 r., sygn. akt II SA/Ol 342/18; WSA w Gdańsku z 11 lipca 2018 r., sygn. akt II SA/Gd 294/18; WSA w Olsztynie z 5 lipca 2018 r., sygn. akt II SA/Ol 343/18 i sygn. akt II SA/Ol 341/18).

Tryb pozareklamacyjny

Ta uproszczona ścieżka nie przysługuje w trybie pozareklamacyjnym, co nierzadko jest powodem odrzucania (ze względu na niewyczerpanie drogi administracyjnej) skarg w przedmiocie opłat. W przypadku gdy podmiot zobowiązany, po otrzymaniu informacji rocznej, nie podejmie żadnych działań, tj. nie uiści płatności wynikających z tych informacji, wówczas organ (na podstawie art. 271 ust. 7 prawa wodnego) wyda decyzję określającą wysokość opłaty stałej. Ta może być zaskarżona przez adresata w administracyjnym toku instancji, a po jego wyczerpaniu zaskarżona na zasadach ogólnych do sądu administracyjnego. To samo dotyczy decyzji dotyczącej opłaty zmiennej, a wydanej przez właściwy organ na skutek niepodjęcia działań po doręczeniu informacji. ©℗
Podstawa prawna
•art. 14, art. 271 ust. 1, ust. 2, ust. 7; art. 273 ust. 1, ust. 2 oraz ust. 8 ustawy z 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2233; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1549).
•art. 15 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2000)