Prowadzę działalność handlową na parterze budynku mieszkalnego. Mieszkańcy twierdzą, że przeszkadza im hałas z klimatyzatora. W sklepie spożywczym to niezbędne urządzenie. Niestety po interwencji policji, którą wezwało kilku mieszkańców, będę miał sprawę w sądzie rejonowym za hałasy powodowane przez agregat od klimatyzacji. Czy mogę zostać ukarany? Czy nie jest to ograniczanie swobody działalności gospodarczej?
Kluczowe znaczenie ma tu art. 51 par. 1 kodeksu wykroczeń (dalej: k.w.), który stanowi, że „kto krzykiem, hałasem, alarmem lub innym wybrykiem zakłóca spokój, porządek publiczny, spoczynek nocny albo wywołuje zgorszenie w miejscu publicznym, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny”. Wyjaśnijmy, że zgodnie z art. 19 k.w. kara aresztu trwa najkrócej 5 dni, najdłużej 30 dni. Natomiast kara ograniczenia wolności trwa 1 miesiąc (art. 20 k.w.). Z kolei wysokość grzywny reguluje art. 24 k.w., który mówi, że wymierza się w wysokości od 20 do 5000 zł, chyba że ustawa stanowi inaczej. Wymierzając grzywnę, bierze się pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste i rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe.
Nie ma zatem wątpliwości, że w ramach odpowiedzialności przewidzianej w art. 51 k.w. penalizowane jest m.in. hałasowanie. Ustawodawca nie wskazuje przy tym ani rodzajów, ani źródeł hałasu. Można więc założyć, że przepis ten dotyczy różnych form zakłócenia spokoju czy porządku publicznego. Może to być zarówno hałas, którego źródłem jest człowiek, zwierzę, jak i różnego rodzaju urządzenia, w tym wykorzystywane przez przedsiębiorcę w prowadzonej działalności gospodarczej.
Na kanwie podanego stanu faktycznego szczególnie pomocny może się okazać wyrok Sądu Rejonowego w Giżycku z 8 listopada 2021 r. (sygn. akt II W 62/20). Podłożem tej sprawy był zbliżony stan faktyczny, w którym hałas był powodowany również przez urządzenie przynależne do lokalu użytkowego przedsiębiorcy, a mianowicie agregat umieszczony na ścianie budynku. Sąd analizował sprawę z uwzględnieniem różnych środków dowodowych, w tym dowodu z opinii biegłego akustyka. W uzasadnieniu napisał, że: „Przedmiotowa opinia opierając się na materiale dowodowym sprawy, uzyskanych w sprawie pomiarach, wskazała na fakt, co ważne, błędnego montażu agregatu do ściany i rozstrzygnęła wysokość osiąganego z tego powodu poziomu hałasu. Zauważyć należy jednak, iż rozstrzygającym w przedmiotowej sprawie było samo uznanie istnienia wzrostu hałasu, które można odczuć zmysłem słuchu, a nie konkretne jego określenie w wartości dB, albowiem samo spowodowanie hałasu jest wystarczające do wypełnienia znamion czynu określonego w art. 51 par. 1 kodeksu wykroczeń”.
Finalnie, kierując się ww. argumentami, sąd uznał przedsiębiorcę za winnego zarzucanego czynu z art. 51 par. 1 k.w. i skazał na grzywnę w wysokości 500 zł. Ponadto przedsiębiorca został obciążony kosztami sądowymi i zastępstwa procesowego, co ostatecznie zwielokrotniło wysokość wspomnianej grzywny.
Trzeba też dodać, że swoboda działalności gospodarczej nie oznacza przyzwolenia na zakłócanie spokoju, porządku publicznego czy spoczynku osób trzecich, gdyż nie oznacza zupełnej swobody. Świadczy o tym m.in. treść 8 art. prawa przedsiębiorców, w którym postanowiono, że „przedsiębiorca może podejmować wszelkie działania, z wyjątkiem tych, których zakazują przepisy prawa”. Przedsiębiorca może być zatem obowiązany do określonego zachowania tylko na podstawie przepisów prawa. A zatem czytelnik, prowadząc działalność, musi uwzględnić prawa osób trzecich. Co z kolei oznacza, że powinien podjąć stosowne działania, aby ograniczyć hałas emitowany przez agregat klimatyzacji. Działania naprawcze mogą wpłynąć na rodzaj orzeczenia sądu, w tym nawet spowodować odstąpienie od wymierzenia kary czy jej złagodzenie. ©℗
Podstawa prawna
•art. 51 par. 1 ustawy z 20 maja 1971 r. - Kodeks wykroczeń (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2008; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 2328)
•art. 8 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 162; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 24)
