Regulacje cywilnoprawne
Umowa komisu jest umową nazwaną uregulowaną w art. 765–773 kodeksu cywilnego (dalej: k.c.). Przez umowę komisu przyjmujący zlecenie (komisant) zobowiązuje się za wynagrodzeniem (prowizja) w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek dającego zlecenie (komitenta), lecz w imieniu własnym (art. 765 k.c.).
Umowa komisu występuje w dwóch wariantach:
- komis sprzedaży, kiedy to komisant zobowiązuje się za wynagrodzeniem (prowizja) w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek komitenta, lecz w imieniu własnym,
- komis kupna, kiedy to komisant zobowiązuje się za wynagrodzeniem (prowizja) w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do kupna rzeczy ruchomych na rachunek komitenta, lecz w imieniu własnym.
W analizowanym przypadku mamy do czynienia z komisem sprzedaży. Skupię się więc na przepisach istotnych dla tej sprawy.
Istotą umowy komisu sprzedaży jest to, że pomiędzy kupującym i sprzedającym pośredniczy komisant, który przyjmuje od zleceniodawcy towar w celu jego sprzedaży finalnemu nabywcy. Sprzedaż następuje za ustalonym w umowie wynagrodzeniem w formie prowizji. Towar przyjęty przez komisanta pozostaje własnością komitenta aż do momentu sprzedaży osobie trzeciej.
Komisantem może być jedynie taka osoba fizyczna lub prawna, która prowadzi przedsiębiorstwo w zakresie świadczenia usług polegających w analizowanej sytuacji na sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek komitenta, ale we własnym imieniu, natomiast komitentem (a więc osobą korzystającą z usług komisanta) może być każda osoba fizyczna lub prawna.
Zatem z jednej strony występuje komitent – osoba dająca zlecenie, chcąca sprzedać określoną rzecz, z drugiej komisant – przyjmujący zlecenie, swoisty pośrednik, który sprzedaje rzecz na rachunek komitenta.
Komisant powinien wydać komitentowi wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, w szczególności powinien przelać na niego wierzytelności, które nabył na jego rachunek. Powyższe uprawnienia komitenta są skuteczne także względem wierzycieli komisanta (art. 766 k.c.).
Jeżeli komisant zawarł umowę na warunkach korzystniejszych od warunków oznaczonych przez komitenta, uzyskana korzyść należy się komitentowi (art. 767 k.c.). Natomiast jeżeli komisant sprzedał oddaną mu do sprzedaży rzecz za cenę niższą od ceny oznaczonej przez komitenta, obowiązany jest zapłacić komitentowi różnicę (art. 768 par. 1 k.c.). Zgodnie z art. 768 par. 3 k.c. komitent nie może żądać zapłacenia różnicy ceny ani odmówić zgody na wyższą cenę, jeżeli zlecenie nie mogło być wykonane po cenie oznaczonej, a zawarcie umowy uchroniło komitenta od szkody.
Ważne: Komisant jest obowiązany po przeprowadzeniu transakcji przenieść na komitenta korzyści majątkowe uzyskane od osoby trzeciej. Komisantowi należy się jedynie wynagrodzenie w formie prowizji za pełnione usługi.
Komisant nabywa roszczenie o zapłatę prowizji z chwilą, gdy komitent otrzymał rzecz albo cenę. Jeżeli umowa ma być wykonywana częściami, komisant nabywa roszczenie o prowizję w miarę wykonywania umowy (art. 772 par. 1 k.c.). Komisant może żądać prowizji także wtedy, gdy umowa nie została wykonana z przyczyn dotyczących komitenta (art. 772 par. 2 k.c.).
VAT
Opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT).
Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:
- wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT)
- wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta (art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT).
Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT towary to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Z kolei stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.
Ustawodawca przesądził zatem, że na gruncie VAT umowa komisu (komis sprzedaży) kwalifikowana jest jako dwie odrębne czynności, gdzie każda z nich stanowi dostawę towarów (por. interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 lipca 2020 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.165.2020.2.AM). Dostawę towarów stanowi zarówno wydanie towarów w komis przez komitenta komisantowi (podmiotowi prowadzącemu komis), jak i wydanie towarów przez komisanta ostatecznemu klientowi (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT). Komisant na gruncie VAT nie świadczy usługi, a zatem nie wystawia faktury za nią (por. interpretacje indywidualne dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 18 marca 2016 r., sygn. ILPP1/4512-1-19/16-2/NS; dyrektora IS w Warszawie z 16 lipca 2014 r., sygn. IPPP3/443-410/14-2/KC; dyrektora IS w Poznaniu z 18 marca 2016 r., sygn. ILPP1/4512-1-13/16-2/JK).
W analizowanej sprawie mamy do czynienia z komisem sprzedaży. Zatem wydanie towaru przez przedsiębiorcę (komitenta) firmie X (komisantowi) stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT. Podkreślić należy, że komitent zawarł umowę komisu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a zatem występuje w przypadku tych transakcji w charakterze podatnika VAT.
Uwaga! W przypadku umowy komisu każde wydanie towaru między podmiotami podlega opodatkowaniu, a dokumentowanie powinno wyglądać analogicznie jak przy dostawie towarów (interpretacja indywidualna dyrektora IS w Poznaniu z 23 grudnia 2014 r., sygn. ILPP1/443–894/14-2/NS).
Skoro komisantem może być wyłącznie przedsiębiorca (w analizowanym przypadku firma X), a dostawa płaszcza dokonana przez komitenta nie korzystała ze zwolnienia z VAT, to przedsiębiorca postąpił prawidłowo, wystawiając fakturę dla komisanta na udokumentowanie tej dostawy. W świetle art. 106b ust. 1 i 2 ustawy o VAT było to bowiem obowiązkowe. Zgodnie zaś z art. 106i ust. 1 ustawy o VAT fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę. Faktury nie mogą być wystawione wcześniej niż 60. dnia przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi (art. 106i ust. 7 pkt 1 ustawy o VAT). Reguły te dotyczą również faktur wystawianych przez komitenta (bez względu na przedmiot umowy komisu).
Jak wskazał dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 22 listopada 2019 r., sygn. 0112-KDIL2-1.4012.448.2019.1.AS: „Wydawca nie będzie postępować prawidłowo wystawiając, zgodnie z proponowaną umową komisu, fakturę VAT METODA KASOWA, w momencie zatwierdzenia przez Wydawcę Miesięcznego Raportu Sprzedaży wykazującego towary sprzedane przez Dystrybutora do ostatecznego Klienta, pomijając fakt wcześniejszego przemieszczenia Towarów od Wydawcy do magazynów Dystrybutora. Stosownie do art. 106i ust. 1 ustawy, Wydawca powinien wystawić fakturę do 15-tego dnia następnego miesiąca od chwili wydania Towaru Dystrybutorowi”.
Ważne: Do dostawy towaru (wydania płaszcza) doszło 18 sierpnia 2025 r., zatem wystawienie 15 września 2025 r. faktury dokumentującej tę dostawę nastąpiło w ustawowym terminie.
Wystawiona przez komitenta faktura powinna dodatkowo zawierać wyrazy „metoda kasowa” stosownie do art. 106e ust. 1 pkt 16 lit. a ustawy o VAT (por. interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 19 grudnia 2019 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.575.2019.1.JO). Na fakturze można zawrzeć informację, że dotyczy ona umowy komisu, co pozwoli na łatwiejsze zidentyfikowanie transakcji (nie jest to obowiązkowe).
Zgodnie z regułą ogólną zawartą w art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Jednak na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 1 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu wydania towarów przez komitenta komisantowi na podstawie umowy komisu. W tym przypadku obowiązek podatkowy powstaje w odniesieniu do otrzymanej kwoty (art. 19a ust. 6 ustawy o VAT).
Na marginesie warto zaznaczyć, że za pośrednictwem komisu nierzadko wydawnictwa sprzedają swe publikacje (np. książki). Skoro zaś dla wydania towarów przez komitenta komisantowi na podstawie umowy komisu ustawodawca określił szczególny moment powstania obowiązku podatkowego, to w stosunku do tych towarów nie może powstać obowiązek podatkowy na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. b ustawy o VAT (dotyczącego dostawy książek i czasopism a rzecz innych podatników) (por. interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 15 listopada 2019 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.508.2019.2.JO).
Ważne: W analizowanej sprawie obowiązek podatkowy u komitenta powstał dopiero 2 października 2025 r., tj. z chwilą otrzymania zapłaty za sprzedaż płaszcza za pośrednictwem komisu.
Ani wydanie towaru (18 sierpnia 2025 r.), ani wystawienie faktury (15 września 2025 r.) nie ma znaczenia dla ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego w VAT. W analizowanej sprawie nie wystąpiła także zaliczka (art. 19a ust. 8 ustawy o VAT). Jak wskazał dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 10 lipca 2020 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.165.2020.2.AM „(…) obowiązek podatkowy nie powstaje w momencie wydania towarów przez komitenta komisantowi, lecz dopiero w momencie otrzymania przez komitenta zapłaty za wydane towary w odniesieniu do otrzymanej kwoty. Jeżeli zatem komitent nie otrzyma zapłaty od komisanta lub otrzyma jedynie część zapłaty, wówczas obowiązek podatkowy nie powstanie lub powstanie wyłącznie w stosunku do otrzymanej części zapłaty” (por. interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 15 listopada 2019 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.508.2019.2.JO).
Zasadniczo podstawa opodatkowania dostawy dokonanej przez komitenta dla komisanta powinna zostać ustalona na podstawie art. 29a ust. 1 w zw. z ust. 6 pkt 1 ustawy o VAT. Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej. Podstawa opodatkowania obejmuje podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku (art. 29a ust. 6 pkt 1 ustawy o VAT). Z opisu stanu faktycznego nie wynika, aby zachodziły okoliczności wskazane w art. 29a ust. 6 pkt 2 i ust. 7 ustawy o VAT.
Podstawą opodatkowania będzie więc kwota stanowiąca zapłatę, którą na podstawie umowy komisu otrzymuje lub ma otrzymać komitent od komisanta z tytułu sprzedaży towarów klientom, pomniejszona o kwotę VAT (por. interpretacje indywidualne dyrektora IS w Warszawie z 16 lipca 2014 r., sygn. IPPP3/443–410/14-2/KC; dyrektora KIS z 15 listopada 2019 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.508.2019.2.JO; dyrektora KIS z 21 stycznia 2020 r., sygn. 0114-KDIP4-2.4012.17.2019.1.WH).
Ważne: Podstawa opodatkowania dotyczy dostawy towaru, a nie pośrednictwa. Tym samym obejmuje wszystko, co otrzyma komitent za towar.
W analizowanej sprawie podstawą opodatkowania będzie cena netto, po której komisant sprzedał płaszcz, tj. 2000 zł. Należy tutaj wskazać, że dla krajowej dostawy odzieży właściwa jest podstawowa stawka VAT wynosząca obecnie 23 proc. (art. 41 zw. z art. 146ef ustawy o VAT).
Komisant jest obowiązany po przeprowadzeniu transakcji przenieść na komitenta korzyści majątkowe uzyskane od osoby trzeciej. W analizowanej sprawie komisant sprzedał towar po oznaczonej cenie minimalnej. Gdyby jednak udało mu się sprzedać po cenie wyższej, to uzyskana korzyść należy się komitentowi. W takiej sytuacji, jeżeli komitent już wystawił fakturę dla komisanta, to powinien ją skorygować na plus. Z kolei jeżeli komisant sprzeda oddaną mu do sprzedaży rzecz za cenę niższą od ceny oznaczonej przez komitenta, jest zobowiązany zapłacić komitentowi różnicę. W takiej sytuacji – jak wydaje się – komitet nie wystawia faktury korygującej na minus. Wyjątkiem byłaby tu sytuacja, gdy stosownie do art. 768 par. 3 k.c. komitent nie może żądać zapłacenia różnicy ceny.
Należy tutaj zauważyć, że skoro obowiązek podatkowy powstaje dopiero w dacie otrzymania zapłaty za sprzedany przez komisanta towar (przyjęty w komis), to w praktyce komitenci wystawiając faktury (a muszą to uczynić nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wydano towar komisantowi) często nie znają ostatecznej ceny, za jaką zostanie sprzedana oddana w komis rzecz. Może to powodować obowiązek korekty faktury.
Komitentowi przysługuje na zasadach ogólnych (art. 86, 86a, 88, 90–91 ustawy o VAT) prawo do odliczenia podatku naliczonego od nabycia (wytworzenia lub importu) towarów oddanych w komis, tj. sprzedanych z pośrednictwem komisanta na podstawie umowy komis (zob. interpretacja indywidualna dyrektora IS w Poznaniu z 12 stycznia 2015 r., sygn. ILPP1/443–956/14-4/JSK). Z opisu stanu faktycznego nie wynika, jaki był podatek naliczony związany w wytworzeniem płaszcza, a zatem pozostaje on poza schematem rozliczenia.
Ważne: Komisant nie świadczy usługi, zatem prowizja nie powinna być udokumentowana przez niego fakturą i nie generuje ona podatku naliczonego.
Podsumowując, przedsiębiorca powinien wykazać przedmiotową transakcję w JPK_V7M za październik 2025 r. Robi to w ewidencji sprzedaży JPK_VAT na podstawie wystawionej faktury (bez żadnych dodatkowych oznaczeń). W polu K_19 (ewidencja) i P_19 (deklaracja) należy wskazać podstawę opodatkowania (2000 zł), a podatek należny (460 zł) w polach K_20 (ewidencja) i P_20 (deklaracja).
PCC
Katalog czynności podlegających PCC ma charakter zamknięty, co oznacza, że tylko czynności wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z o PCC podlegają temu podatkowi (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 lutego 2008 r., sygn. akt II FSK 1737/06). W katalogu tym nie są wymienione umowy komisu, zatem nie podlegają one opodatkowaniu PCC (por. interpretacje indywidualne dyrektora IS w Poznaniu z 6 maja 2015 r., ILPB2/4514–1-19/15-2/MK; dyrektora IS w Katowicach z 3 lipca 2014 r., sygn. IBPBII/1/436-127/14/MCZ; dyrektora IS w Warszawie z 15 września 2016 r., sygn. IPPB2/4514-403/16-2/AF).
PIT
Należy wskazać, że na gruncie prawa cywilnego komisant nie nabywa na swoją własność (na swoją rzecz i w swoim imieniu) rzeczy będącej przedmiotem komisu. Tym samym na płaszczyźnie podatku dochodowego czynność wykonywana w ramach umowy komisu nie powinna być klasyfikowana jako dostawa towaru, lecz jako świadczenie usług.
Komitent zawarł umowę komisu w ramach działalności gospodarczej. Zatem uzyskiwane ze sprzedaży rzeczy (odzieży) za pośrednictwem komisu przychody należy kwalifikować do źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT.
Z opisu stanu faktycznego wynika, że przedsiębiorca nie wybrał kasowego PIT. Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy o PIT za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych VAT za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny VAT.
Jak wskazał dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 16 czerwca 2025 r., sygn. 0115-KDIT3.4011.401.2025.1.RS: „(…) w przypadku umowy komisu kwota uzyskana ze sprzedaży przez komisanta na rzecz komitenta stanowi przychód komitenta. Komisant działa na rachunek komitenta, a zatem jego czynności wywołują skutki u komitenta, w tym również skutki na gruncie podatku dochodowego”.
Ważne: W przedstawionym stanie faktycznym przychodem przedsiębiorcy ze sprzedaży płaszcza będzie kwota uzyskana z tego tytułu, bez kwoty VAT, tj. 2000 zł.
W myśl reguły zawartej w art. 14 ust. 1c ustawy o PIT za datę powstania przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:
- wystawienia faktury albo
- uregulowania należności.
Zgodnie z art. 14 ust. 1i ustawy o PIT w przypadku otrzymania przychodu z działalności gospodarczej, do którego nie stosuje się art. 14 ust. 1c, 1e i 1h ustawy o PIT, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty. W latach poprzednich organy podatkowe przyjmowały, że u komitenta przychód powstaje z momentem otrzymania zapłaty od komisanta (interpretacja indywidualna dyrektora IS w Poznaniu z 4 sierpnia 2009 r., sygn. ILPB1/415–558/09-4/TW), ale obecnie kwestionują możliwość uznania, że u komitenta przychód powstanie z chwilą otrzymania zapłaty od komisanta (por. zmiana interpretacji indywidualnej ministra finansów z 12 stycznia 2015 r., sygn. DD10/033/339/ZDA/14/RD-16337/13).
Uwaga! Organy podatkowe przyjmują, że u komitenta przychód uzyskany za pośrednictwem komisanta stanowi przychód komitenta w dniu wydania rzeczy przez komisanta, nie później jednak niż w dniu wystawienia faktury przez komitenta (por. ww. zmiana interpretacji indywidualnej MF).
Jak wskazał dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 16 czerwca 2025 r., sygn. 0115-KDIT3.4011.401.2025.1.RS: „(…) za datę powstania przychodu należy przyjąć dzień wydania rzeczy, jednak nie później niż dzień wystawienia faktury lub zapłaty należności. Zatem zgodzić należy się z Pana stanowiskiem, że w sytuacji gdy wcześniej nie wystąpi żadne zdarzenie, takie jak wystawienie faktury, zapłata, obligujące do wcześniejszego rozpoznania przychodu, to przychód powstanie w dacie wydania towaru. Moment zawarcia umowy komisu czy przekazania (oddania) towarów w komis nie generuje w tym przypadku przychodu. W konsekwencji stwierdzam, że za moment powstania przychodu należy uznać moment wydania A przez komisanta na rzecz osoby trzeciej (finalnego nabywcy)”.
Z kolei w interpretacji indywidualnej z 10 września 2024 r., sygn. 0111-KDIB1-3.4010.401.2024.1.JKU, dyrektor KIS wskazał, że„(…) u komitenta (tj. oddającego rzecz w komis) przychód powstaje w dacie wydania rzeczy przez komisanta nie później jednak niż dzień wystawienia faktury przez Wnioskodawcę. (…) Jak wynika z opisu sprawy, faktura na rzecz Komisanta zostanie przez Państwa wystawiona przed datą wydania rzeczy przez Komisanta, zatem przychód powstanie w dniu wystawienia faktury. W konsekwencji, nie zgadzam się z Państwem, że w przypadku umowy Komisu za datę powstania przychodu podatkowego u Komitenta należy uznać datę wydania Towarów osobom trzecim zakupującym Towary w Komisie, bez względu na datę wystawienia faktury przez Komitenta”.
Ważne: Mając na uwadze aktualne stanowisko organów podatkowych, należy przyjąć, że w analizowanej sprawie przychód ze sprzedaży płaszcza za pośrednictwem komisu powstał 15 września 2025 r., kiedy to komitent wystawił fakturę dla komisanta dokumentującą wydanie towaru.
Na potrzeby schematu rozliczenia datę powstania przychodu u komitenta ustalę stosownie do art. 14 ust. 1c ustawy o PIT. Należy jednak zwrócić uwagę, że prowadzi to, jak w analizowanym przypadku, do konieczności rozpoznania przychodu przed faktyczną sprzedażą rzeczy oddanej w komis. Czasami może to powodować konieczność korekty przychodu w sytuacji, gdyby do sprzedaży przez komisanta osobie trzeciej faktycznie nie doszło i rzecz oddana w komis zostałaby zwrócona komitentowi.
Z opisu stanu faktycznego wynika, że komitent prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów. Zatem przychody ze sprzedaży płaszcza oddanego w komis należy zaewidencjonować w kolumnie 10 podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Pozostaje zatem ustalić wysokość podstawy opodatkowania oraz podatku (zaliczki) na podatek dochodowy. Należy mieć na uwadze, że co do zasady, przedmiotem opodatkowania PIT jest dochód. Z opisu stanu faktycznego wynika, że przedsiębiorca prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, a PIT rozlicza na zasadach podatku liniowego.
Podatek dochodowy od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej (opłacany w formie podatku liniowego) wynosi 19 proc. podstawy obliczenia podatku (zob. art. 30c ust. 1 ustawy o PIT). Zgodnie z art. 30c ust. 2 zdanie pierwsze ustawy o PIT podstawą obliczenia podatku liniowego jest dochód ustalony zgodnie z art. 9 ust. 1, 2–3b i 5, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e i ust. 4 zdanie pierwsze lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 23o ustawy o PIT.
W myśl art. 9 ust. 2 zdanie pierwsze ustawy o PIT, dochodem ze źródła przychodów jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Z kolei zgodnie z art. 24 ust. 2 zdanie pierwsze ustawy o PIT, u podatników osiągających dochody z działalności gospodarczej i prowadzących księgi przychodów i rozchodów dochodem z działalności jest różnica pomiędzy przychodem w rozumieniu art. 14 ustawy o PIT a kosztami uzyskania.
Uwaga! Komitent na zasadach ogólnych (art. 22, 22p, 23 ustawy o PIT) ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów zarówno prowizję (wynagrodzenie) komisanta, jak i wydatki na nabycie (wytworzenie/import) towarów sprzedanych za pośrednictwem komisu (zob. ww. zmiana interpretacji MF). Z uwagi na to, że kwoty te nie zostały wskazane w opisie stanu faktycznego, znajdą się one poza schematem rozliczenia.
Na podstawie opisu stanu faktycznego nie można wyliczyć kosztów uzyskania przychodów, dlatego przyjmę, że dochód odpowiada uzyskanemu przychodowi ze sprzedaży płaszcza za pośrednictwem komisu, tj. 2000 zł. Podatek od tej transakcji wyniesie zatem 380 zł (2000 zł x 19 proc.).
Schemat rozliczenia sprzedaży towarów przez komitenta (przedsiębiorcę) za pośrednictwem komisu*
1. Jaki podatek:
VAT:
Podstawa opodatkowania: 2000 zł
Stawka VAT: 23 proc.
Podatek należny: 460 zł
Podatek naliczony: brak informacji w opisie stanu faktycznego
PCC:
nie wystąpi (umowa komisu nie podlega PCC)
PIT:
Przychód: 2000 zł
Koszty uzyskania przychodu: brak informacji w opisie stanu faktycznego
Dochód: 2000 zł
Stawka PIT: 19 proc.
Zaliczka na PIT: 380 zł
2. W jakiej deklaracji wykazać podatek:
VAT: W JPK_V7M za październik 2025 r. należy wykazać:
podstawę opodatkowania (2000 zł) w polach K_19 (ewidencja) i P_19 (deklaracja),
podatek należny (460 zł) w polach K_20 (ewidencja) i P_20 (deklaracja).
PIT:
Podatnik nie składa deklaracji zaliczkowej, jednak obliczając zaliczkę za wrzesień 2025 r., powinien uwzględnić przychód ze sprzedaży płaszcza za pośrednictwem komisu, tj. 2000 zł, a następnie po zakończeniu roku w zeznaniu rocznym PIT-36L.
3. Termin złożenia deklaracji:
JPK_V7M: 25 listopada 2025 r.
PIT-36L: 30 kwietnia 2026 r.
PCC-3: podatnik nie składa
* W schemacie rozliczenia zostały pominięte inne zdarzenia/czynności.
Uwaga! Poza schematem rozliczenia znajdują się wydatki na wytworzenie płaszcza, a także ewentualne inne koszty związane z umową komisu.
Podstawa prawna
ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 775; ost.zm. Dz.U. z 2025 r. poz. 1203)
rozporządzenie ministra finansów, inwestycji i rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. poz. 1988; ost.zm. Dz.U. z 2025 r. poz. 245)
ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 163; ost.zm. Dz.U. z 2025 r. poz. 1180)
rozporządzenie ministra finansów z 23 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz.U. poz. 2544; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 1744)
ustawa z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 295; ost.zm. Dz.U. z 2025 r. poz. 680)
ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 1071)