1 lipca 2023 r. został odwołany stan zagrożenia epidemicznego. Oznacza to, że przestają być stosowane m.in. niektóre regulacje przewidziane w ustawie z 2 marca 2020 r. O czym jeszcze warto pamiętać?

NOWOŚCI W PRAWIE

od 1 lipca

Przypomnienie

Już obowiązują – od 1 lipca 2023 r.:

  • ważne zmiany w VAT wprowadzone przez ustawę z 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1059), zwaną pakietem SLIM VAT 3;
  • nowa wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę – 3600 zł, a także minimalnej stawki godzinowej – 23,50 zł;
  • wyższy limit przychodów z działalności nierejestrowanej wynoszący 75 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia, czyli obecnie 2700 zł.

Więcej w „Biuro Rachunkowe – Ściągawka” z 5 czerwca 2023 r. (DGP nr 107)

Koniec stanu zagrożenia epidemiologicznego

1 lipca 2023 r. został odwołany na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stan zagrożenia epidemicznego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2. Wynika to z rozporządzenia ministra zdrowia z 14 czerwca 2023 r. w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego (Dz.U. poz. 1118). Oznacza to, że przestają być stosowane m.in. niektóre regulacje przewidziane w ustawie z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2095; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 852; dalej: specustawa o COVID-19).

I tak dla pracodawców istotne jest w szczególności to, że od 1 lipca br.:

  • zniknęła możliwość udzielenia przez pracodawcę – w terminie przez siebie wskazanym, bez zgody zatrudnionego i z pominięciem planu urlopu – urlopu wypoczynkowego, niewykorzystanego w poprzednich latach kalendarzowych, w wymiarze do 30 dni roboczych;
  • wysokość odprawy, odszkodowania lub innego świadczenia pieniężnego, wypłacanego przez tego pracodawcę pracownikowi w związku z rozwiązaniem umowy o pracę, znowu może przekroczyć 10-krotność minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę;
  • zniknęła możliwość zawieszenia przez pracodawcę obowiązków: tworzenia lub funkcjonowania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, dokonywania odpisu podstawowego, wypłaty świadczeń urlopowych;
  • zniknęła możliwość wypowiedzenia umowy o zakazanie konkurencji, obowiązującym po ustaniu stosunku pracy, umowy agencyjnej, zlecenia, innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, lub umowy o dzieło, z zachowaniem siedmiodniowego terminu;
  • zniknęła możliwość przeprowadzania szkoleń wstępnych bhp w całości za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.

Ponadto okresowe szkolenia bhp, które planowo powinny się odbyć od 14 marca 2020 r. do 31 lipca 2023 r., należy zorganizować najpóźniej do 30 sierpnia 2023 r. Pracodawcy i pracownicy powinni też pamiętać, że obecnie są obowiązanni zwłocznie podjąć wykonywanie zawieszonych w trakcie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego oraz stanu epidemii obowiązków związanych z okresowymi badaniami lekarskimi, i wykonać je w okresie nie dłuższym niż do 28 grudnia 2023 r. Z kolei od 15 lipca br. wraca tzw. fikcja doręczenia.

Jeżeli chodzi o regulacje podatkowe, to:

  • w przypadku dokonanej od 1 lipca br. płatności na rachunek spoza białej listy podatników VAT termin na zawiadomienie o tym naczelnika urzędu skarbowego wynosi siedem dni od dnia zlecenia przelewu (a nie 14 dni jak było do 30 czerwca 2023 r.);
  • od 1 sierpnia br. wróci obowiązek raportowania krajowych schematów podatkowych;
  • w podatkach dochodowych nie będzie już możliwości niewyłączania z kosztów uzyskania przychodów zapłaconych kar umownych i odszkodowań, jeżeli wada dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoka w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoka w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług, powstała w związku ze stanem zagrożenia epidemicznego lub stanem epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19;
  • od 1 sierpnia znowu będzie ustalana opłata prolongacyjna;
  • od 1 września 2023 r. płatnicy nie będą mogli uwzględniać certyfikatów rezydencji niezawierających okresu ich ważności po upływie 12 miesięcy od dnia ich wydania;
  • w przypadku dokumentacji cen transferowych sporządzanej za 2024 r. nie będą już obowiązywać ułatwienia, które ustawodawca wprowadził w specustawie o COVID-19;
  • organy podatkowe będą zobligowane do wydania interpretacji indywidualnej bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie trzech miesięcy (a nie sześciu miesięcy) od dnia otrzymania wniosku.

obowiązki i uprawnienia

od 1 lipca

Nowa wysokość składek od 1 lipca

Minimalne wynagrodzenie za pracę od 1 lipca br. wynosi 3600 zł, a to powoduje z kolei, że wyższa będzie podstawa wymiaru składek społecznych przedsiębiorców opłacających te składki od podstawy wymiaru wskazanej w art. 18a ustawy 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1009; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 326). Osoby te – przez okres pierwszych 24 miesięcy prowadzenia działalności – opłacają za siebie składki społeczne od zadeklarowanej kwoty, ale nie może być ona niższa niż 30 proc. płacy minimalnej. Dlatego podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za miesiące lipiec–grudzień 2023 r. jest zadeklarowana kwota, nie niższa niż 1080 zł (30 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia w 2023 r.). A składka na ubezpieczenia społeczne nie może być niższa od kwoty:

  • 210,82 zł (tj. 19,52 proc.) – na ubezpieczenie emerytalne,
  • 86,40 zł (tj. 8 proc.) – na ubezpieczenia rentowe,
  • 26,46 zł (tj. 2,45 proc.) – na ubezpieczenie chorobowe.
15 dni od dnia zatwierdzenia

Przekazanie sprawozdania finansowego do KRS

30 czerwca br. minął ostateczny termin na zatwierdzenie sprawozdania finansowego. Tymczasem w terminie 15 dni od dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego trzeba pamiętać o obowiązkach związanych ze składaniem sprawozdań finansowych. Są one różne w zależności od formy organizacyjnej prawnej podmiotu. I tak, jednostki wpisane do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS), które nie sporządzają sprawozdań finansowych zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości, mają przekazać w tym czasie do KRS swoje sprawozdanie finansowe za pośrednictwem systemu teleinformatycznego ministra sprawiedliwości. Przypomnijmy, że chodzi tu o podmioty wpisane do rejestru przedsiębiorców, a więc taki obowiązek dotyczy takich podmiotów jak: spółki jawne, partnerskie, komandytowe, komandytowo-akcyjne, spółki z o.o., spółki akcyjne, proste spółki akcyjne, spółdzielnie, przedsiębiorstwa państwowe, instytuty badawcze, inne osoby prawne, jeżeli wykonują działalność gospodarczą i podlegają obowiązkowi wpisu do tzw. rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej. O tym obowiązku mają pamiętać właśnie kierownicy (osoby powołane na podstawie innych niż ustaw o rachunkowości przepisów), którzy mają założone konto w repozytorium KRS. Gdy jednostką kieruje wieloosobowy zarząd, zgłoszenia sprawozdania do KRS dokonuje co najmniej jedna osoba fizyczna (np. członek zarządu), której numer PESEL jest ujawniony w KRS, wpisana jako uprawniona samodzielnie lub łącznie z innymi osobami do reprezentowania podmiotu.

Dokumenty, które się wtedy składa, to:

  • roczne sprawozdanie finansowe oraz odmowy podpisu sprawozdań, oświadczenia, że sprawozdania spełniają wymagania przewidziane w ustawie o rachunkowości, odmowy złożenia oświadczeń – jeśli je sporządzono;
  • sprawozdanie z badania – jeżeli podlegało ono badaniu przez firmę audytorską na podstawie art. 64 ustawy o rachunkowości;
  • odpis uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty oraz
  • sprawozdanie z działalności – obowiązek załączenia go do sprawozdania finansowego mają jednostki wymienione w art. 49 ust. 1 ustawy o rachunkowości, czyli np. spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne, a także spółki jawne i komandytowe, których wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej;
  • sprawozdanie z płatności na rzecz administracji publicznej – dotyczy to jednostek określonych w art. 63f ust. 1 lub art. 63g ust. 1 ustawy o rachunkowości (w praktyce klientów biur bardzo rzadko).

Kierownicy składający sprawozdania do KRS mogą w tym zakresie skorzystać z usług radcy prawnego lub adwokata. czy prawnika zagranicznego, których dane Naczelna Rada Adwokacka i Krajowa Rada Radców Prawnych udostępniła sądom i Ministrowi Sprawiedliwości za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Zdarza się też, że w imieniu jednostki robi to prokurent, syndyk, zarządca w postępowaniu restrukturyzacyjnym albo likwidator.

Tu warto wskazać, że na stronie www.biznes.gov.pl przypomniano, że za niezłożenie sprawozdania finansowego grozi m.in.:

  • grzywna nałożona na kierownika jednostki (np. członka zarządu) od 10 do 720 stawek dziennych,
  • kara ograniczenia wolności kierownika jednostki (np. członka zarządu) od miesiąca do 2 lat,
  • postępowanie przymuszające,
  • rozwiązanie spółki i wykreślenie z KRS,
  • ustanowienie kuratora.

Spółki, które nie złożą sprawozdania, są wzywane przez KRS do jego złożenia w ciągu 7 dni od otrzymania powiadomienia pod groźbą kary lub rozwiązania spółki (jest to tzw. tryb przymuszający). Jeżeli pomimo wezwania KRS, nie złożono rocznych sprawozdań finansowych za 2 kolejne lata obrotowe, sąd z urzędu orzeka o rozwiązaniu podmiotu wpisanego do KRS bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego. Możliwe jest również ustanowienie kuratora przez sąd, który będzie prowadził sprawy firmy.

Przekazanie sprawozdania finansowego do KAS

Z kolei kierownicy jednostek niewpisanych do rejestru przedsiębiorców, a będących osobami prawnymi, muszą pamiętać o złożeniu sprawozdania w terminie 15 dni od dnia jego zatwierdzenia do szefa KAS (zgodnie z art. 27 ust. 2 ustawy o CIT). Mogą wykorzystać do tego bezpłatną aplikację i przeznaczony do tego interfejs web API.

Podatnicy CIT nierejestrowani w KRS do KAS przekazują:

1) roczne sprawozdanie finansowe, składające się z wprowadzenia do sprawozdania finansowego, dodatkowych informacji i objaśnień, bilansu, rachunku zysków i strat, a w przypadku jednostek podlegających badaniu na podstawie art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości, także zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym i rachunku przepływów pieniężnych – w postaci elektronicznej ustrukturyzowanej, z wyłączeniem dodatkowych informacji i objaśnień mających postać nieustrukturyzowaną (przy czym jeśli w ramach tego elementu sprawozdania jednostka sporządza notę podatkową – musi ona mieć postać ustrukturyzowaną);

2) sprawozdanie z badania, jeżeli wystąpił obowiązek badania przez firmę audytorską, na podstawie odrębnych przepisów – w postaci elektronicznej nieustrukturyzowanej;

3) w przypadku spółek odpis uchwały zatwierdzającej roczne sprawozdanie finansowe – nie musi być w postaci elektronicznej, może być np. skan dokumentu.

Wydawca wyraża zgodę na udostępnianie treści ściągawki klientom biur rachunkowych.
Stan prawny na 29 czerwca 2023 r.