Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji ogłosiło przedłużenie tymczasowej kontroli granicznej z Niemcami i Litwą o kolejne 60 dni – do 4 października 2025 r. Nowe rozporządzenie weszło w życie 6 sierpnia i zostało wcześniej notyfikowane Komisji Europejskiej.

Zmiany w przejściach granicznych, na niektórych znikną kontrole

Resort zdecydował się na aktualizację listy kontrolowanych przejść granicznych. Znikają z niej trzy przejścia rzeczne na granicy z Niemcami – Miłów (woj. lubuskie), Widuchowa i Gryfino (woj. zachodniopomorskie) – z uwagi na brak ruchu granicznego.

Wprowadzono natomiast nowe pieszo-rowerowe przejście graniczne Nowe Warpno – Rieth, gdzie kontrole będą prowadzone 50 metrów przed mostem. Rozszerzono również zasięg przejścia Świnoujście Promenada o przyległą plażę, co ma usprawnić działania kontrolne wobec turystów i mieszkańców.

Straż Graniczna skontrolowała prawie 0,5 mln osób

Według danych Straży Granicznej, od 7 lipca do 2 sierpnia skontrolowano ponad 493 tys. osób – z czego 279 tys. na granicy z Niemcami i 214 tys. na granicy z Litwą. W tym czasie przeprowadzono kontrole ponad 234 tys. środków transportu i odmówiono wjazdu 185 cudzoziemcom – głównie z powodu braku wymaganych dokumentów.

W ramach uproszczonej readmisji do Polski przyjęto 81 osób, głównie z Niemiec. Z kolei Polska przekazała łącznie 55 cudzoziemców – w tym 49 na Litwę.

Klaus: Kontrole graniczne są bezzasadne

Dr hab. Witold Klaus, prof. INP PAN, skrytykował przedłużenie kontroli, wskazując na brak przejrzystych danych uzasadniających ich kontynuację. – Nie ma skali zatrzymań, która uzasadniałaby tak poważny środek, jak przywrócenie kontroli granicznych – zaznaczył.

Profesor Klaus zauważył, że łączna liczba osób, którym odmówiono wjazdu, nie potwierdza istnienia procederu nielegalnego przerzutu migrantów z Niemiec. – To niepotrzebne i kosztowne działania, które nie przynoszą realnych rezultatów – ocenił.

Komendant Główny SG gen. dyw. Robert Bagan poinformował, że 14 osób zatrzymano za pomocnictwo w nielegalnej migracji w rejonie granicy z Litwą w trakcie pierwszego miesiąca kontroli. W skali całego kraju od początku roku zatrzymano 328 takich osób, z czego 154 tymczasowo aresztowano. Eksperci zwracają jednak uwagę, że nie wiadomo, czy te zatrzymania miały miejsce bezpośrednio na przejściach granicznych, czy w ich pobliżu.

Zaangażowane siły i środki na granicy z Niemcami i Litwą

W operację kontrolną, która trwała od 7 lipca do 2 sierpnia zaangażowano ponad 22 tys. funkcjonariuszy i żołnierzy. Na granicy z Niemcami służyło:

  • 5,5 tys. funkcjonariuszy SG,
  • 2,5 tys. funkcjonariuszy policji,
  • 7,2 tys. żołnierzy WOT i Żandarmerii Wojskowej.

Na granicy z Litwą:

  • 2 tys. funkcjonariuszy SG,
  • 880 funkcjonariuszy policji,
  • 2,7 tys. żołnierzy.

Zgodnie z założeniami kodeksu granicznego Schengen, państwa członkowskie mogą tymczasowo przywrócić kontrole graniczne, jeśli istnieje poważne zagrożenie dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa wewnętrznego. Początkowy okres nie może przekroczyć 30 dni, ale może zostać przedłużony, o ile zostaną spełnione warunki formalne – w tym notyfikacja Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego oraz Rady UE. Działanie to musi mieć jednak charakter wyjątkowy i może być stosowane tylko w ostateczności. (PAP)

ak/ joz/ mhr/