"Doświadczenia ostatnich miesięcy pokazały, że w niedostatecznym stopniu wykorzystuje się mechanizmy partycypacji obywatelskiej w procesie stanowienia prawa. Rola obywateli i ich organizacji w tym procesie od lat była niedoceniana, zarówno na etapie konsultacji projektów ustaw, jak i obywatelskich inicjatyw ustawodawczych" - napisało Forum w liście do komitetów wyborczych, prosząc o przedstawienie stanowiska w tej sprawie do 28 września. Wyniki ankiety mają zostać przedstawione na konferencji w połowie października.

Jak przekonuje Grażyna Kopińska z Fundacji Batorego, choć konsultacje publiczne są kluczowym elementem prawidłowego procesu legislacji, to dalszym ciągu brak jednak ustawowych gwarancji udziału obywateli i ich organizacji w procesie stanowienia prawa

"Każdy akt prawny ma po uchwaleniu wpływ albo na wszystkich obywateli jeśli ma szeroki zakres, albo - w wypadku bardziej szczegółowych ustaw - na tych, których bezpośrednio dotyczy. To kluczowe, by ustawodawca korzystał z opinii możliwie szerokiego grona grup interesu, organizacji i obywateli. Tylko w ten sposób powstaje dobre prawo; prawo przestrzegane przez obywateli" - powiedziała PAP Kopińska.

"Nie znaczy to, że autor propozycji ma ulegać naciskom, chodzi o wysłuchanie różnych opinii i zebranie jak największej ilość informacji, argumentów za każdym z rozwiązań, co pozwoli podjąć najwłaściwszą decyzję" - podkreśliła ekspertka.

Jak mówiła, Fundacja Batorego już od lat pyta partie ich stanowisko jeśli chodzi o rozwiązania legislacyjne, przede wszystkim antykorupcyjne, co uwrażliwia też polityków na te problemy.

"Uważamy, że ta nasza kilkunastoletnia edukacja odniosła skutek, ponieważ od mniej więcej 2005 r. komitety wyborcze, zwłaszcza z dużych partii, które miały doświadczenie w rządzeniu, składały dość konkretne zobowiązania, z których mogliśmy je rozliczyć" - zauważyła Kopińska.

W liście do komitetów wyborczych Obywatelskie Forum Legislacji podało także, jakie rozwiązania legislacyjne popiera. Chodzi przede wszystkim o ustawowe zagwarantowanie standardów zapisanych w rządowych „Wytycznych do przeprowadzenia oceny wpływu i konsultacji publicznych w ramach procesu legislacyjnego”.

OFL postuluje m.in., by zagwarantować otwarty i być oparty na zasadzie równości, jawności i wzajemnego poszanowania uczestniczących w nich partnerów charakter konsultacji, by organ prowadzący konsultacje miał obowiązek odpowiedzi na zgłoszone uwagi, by obywatele mieli w praktyce możliwość partycypacji w procesie stanowienia prawa na każdym etapie prac legislacyjnych, by otwarte konsultacje publiczne trwały minimum 4 tygodnie, a prawodawca korzystał z różnorodnych metod i form konsultacji publicznych.