Dokumenty, historia, kalendarium i osoby związane z powstaniem wielkopolskim znalazły się na poświęconym mu portalu zainaugurowanym w piątek w Warszawie. Portal współtworzy poznański oddział Instytutu Pamięci Narodowej i kilkanaście innych instytucji.

Jak przypomniał prezes IPN Jarosław Szarek rok odzyskania przez Polskę niepodległości był także rokiem wybuchu powstania wielkopolskiego. "Na zwycięstwo powstania pracowały pokolenia Wielkopolan. Zmagając się o polską książkę, o modlitwę w ojczystym języku, o własność - polską ziemię, o te fundamenty niepodległości. To w Wielkopolsce tworzono też tę niezwykłą siatkę społecznej aktywności różnych stanów" - mówił prezes Instytutu podczas inauguracji portalu w Belwederze.

"Myślę, że ten portal będzie tą nowoczesną formą przekazywania wiedzy o powstaniu wielkopolskim młodemu pokoleniu, które poniesie tę pamięć w przyszłość" - zaznaczył. Zwrócił także uwagę, że wspólnie z poznańskim oddziałem IPN portal współtworzy kilkanaście innych instytucji m.in. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wielkopolskie Muzeum Niepodległości, Archiwum Państwowe w Poznaniu, Radio Poznań i TVP Poznań. "Myślę, że ta mnogość spowoduje, że ten portal będzie żywy" - ocenił Szarek.

Dyrektor poznańskiego IPN Rafał Reczek podkreślił, że idea inicjatywy popularyzującej wiedzę o powstaniu wielkopolskim pojawiła się już w 2017 r. "Na stronie głównej portalu znalazła się mapa obrysowa z okresu traktatu w Trewirze z 1919 r., który formalnie zakończył powstanie. Poniżej mamy układ chronologiczny wydarzeń związanych z bitwami, potyczkami, zdarzeniami z okresu powstania wielkopolskiego. Pod mapą mamy m.in. odnośniki do powiązanych dokumentów, które pojawiają się w portalu" - relacjonował.

Cześć główna portalu została podzielona na kilka segmentów takich jak "historia", "kalendarium", "osoby", "dokumenty", "czytelnia" oraz "pamięć". W części pierwszej przybliżono kulisy zrywu, oddziały powstańcze, przebieg walk, okres po zrywie, rozejm w Trewirze i powstanie w zbiorach muzealnych. Kalendarium przedstawia na osi czasu przygotowania i przebieg powstania. W dziale "osoby" prezentowane są postacie związane ze zrywem.

Segment "dokumenty" zawiera materiały ikonograficzne, filmowe, radiowe oraz mapy. "W +czytelni+ można zapoznać się ze zdigitalizowanymi materiałami związanymi ze zrywem. W dziale +pamięć+ ukazujemy jak to powstanie jest ważne dla Wielkopolan i dla Polski. Można tu znaleźć m.in. listę miejsc pamięci zrywu, pieśni z nim związane tzw. śpiewanki wielkopolskie, scenariusze lekcji i elementy upamiętniania powstania wielkopolskiego" - dodał Reczek.

Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu. W pierwszym okresie walk, do końca roku, Polakom udało się zdobyć większą część Poznania. Ostatecznie miasto zostało wyzwolone 6 stycznia, kiedy przejęto lotnisko Ławica, a w polskie ręce wpadło kilkaset samolotów. Do połowy stycznia wyzwolono też większą część Wielkopolski.

Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze, podpisany przez Niemcy i państwa ententy 16 lutego 1919 r. W myśl jego ustaleń front wielkopolski został uznany za front walki państw sprzymierzonych. Ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski, w którego wyniku do Polski powróciła prawie cała Wielkopolska. (PAP)

autor: Anna Kondek-Dyoniziak